Η κατάληξη των διαπραγματεύσεων στο Κράνς Μοντάνα της Ελβετίας ήταν αναμενόμενη από την πρώτη στιγμή. Το «ναυάγιο» έγινε δεδομένο όταν η Τουρκία έθεσε τις θέσεις της και παρέμεινε σταθερή σε αυτές από την αρχή μέχρι το τέλος. Ούτε η Ελλάδα, ούτε η Κυπριακή Δημοκρατία θα μπορούσαν να δεχθούν ή να διανοηθούν λύση στο Κυπριακό με τη συνέχιση των εγγυήσεων και βεβαίως την παρουσία των Κατοχικών στρατευμάτων.
Από την άλλη μάλιστα, η Τουρκία έδειχνε πώς δεν ενδιαφέρεται να υπάρξει λύση στο Κυπριακό στην παρούσα φάση ή να γίνουν έστω κάποια θετικά βήματα. Το έδειξε από την αρχή και η εικόνα που υπήρχε στο Κράνς Μοντάνα της Ελβετίας είναι ότι η τουρκική αντιπροσωπεία μάλλον δυσανασχετούσε από την εκεί παρουσία της. Ποιος ήταν ο λόγος;
Ο ειδικός σύμβουλος του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ ο Έσπεν Μπάρθ Άιντε είχε κατά κάποιο τρόπο πείσει τους Τούρκους πώς θα στηθεί έτσι το σκηνικό ώστε Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία να αναγκαστούν να υποχωρήσουν και η Άγκυρα να λάβει αυτά που θέλει ή τουλάχιστον τα περισσότερα απ’ αυτά που ζητούσε. Ο κ. Άιντε αποχωρεί σύντομα από τη θέση του για να ασχοληθεί με την πολιτική στη χώρα του και ξεχρέωνε γραμμάτια.
Με το καλημέρα λοιπόν και ενώ το υποτιθέμενο κοινό κείμενο διαπραγματεύσεων που θα έφτιαχνε ο κ. Άιντε ουδέποτε υπήρξε η Τουρκία ζήτησε συνέχιση του καθεστώτος των εγγυήσεων και των παρεμβατικών της δικαιωμάτων και βεβαίως παρουσία των κατοχικών στρατευμάτων. Ήθελε μάλιστα να υπάρξει συζήτηση και λύση «πακέτο» σε όλα τα κεφάλαια των συνομιλιών.
Όχι μόνο δηλαδή στα δύο που αφορούσαν τις εγγυήτριες δυνάμεις, αλλά και σε αυτά που είχαν να συμφωνήσουν οι Ελληνοκύπριοι με τους Τουρκοκύπριους (εδαφικό, περιουσιακά κ.α.). Με τον τρόπο αυτόν επεδίωκε να υπάρξει συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών (σ.σ. πόνταρε προφανώς και στον ρόλο του Νίκου Αναστασιάδη ο οποίος είχε μία τάση «να κάνουμε πίσω») και στη συνέχεια να αναγκαστεί η Ελλάδα ως εγγυήτρια δύναμη, με την πίεση από Βρετανία και ΟΗΕ να συνηγορήσει στα κεφάλαια εγγυήσεις και ασφάλεια.
Τα πράγματα ωστόσο δεν εξελίχθηκαν όπως τα έχει προγραμματίσει η Τουρκία. Η αδιαλλαξία και οι απειλές της (ας θυμηθούμε την απειλή Τσαβούσογλου ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει στο μέλλον τα Κατοχικά Στρατεύματα) την εξέθεσαν επικοινωνιακά και θέτοντας και άλλα ζητήματα, όπως οι 4 ελευθερίες, κατάφερε να στρέψει εναντίον της και τους Βρετανούς, οι οποίοι πήγαν στο Κράνς Μοντάν με τάσεις στήριξης της Τουρκίας, αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ήταν κάτι που εκμεταλλεύτηκε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς προκειμένου να εκθέσει την Τουρκία και να βάλει εύκολα τέλος στα σενάρια που ήθελαν να μεταβαίνουν στην Ελβετία οι πρωθυπουργοί των εγγυητριών δυνάμεων για να συνεχιστεί σε ανώτατο επίπεδο η συζήτηση. Κάτι που επίσης ήταν μία παγίδα σε βάρος των Ελληνοκυπρίων, αλλά και το τελευταίο όπως αποδείχθηκε χαρτί της Τουρκίας.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες δεν κατάφερε να «γεφυρώσει» το χάσμα που υπήρχε και μετά το δείπνο στο Κράνς Μοντάνα ανακοίνωσε ουσιαστικά το «ναυάγιο» των διπραγματεύσεων. Συγκεκριμένα ένα ακόμη, αφού προηγήθηκαν αυτά στο Μον Πελεράν και στη Γενεύη. Για τους ίδιους ακριβώς λόγους.
Τώρα τι γίνεται από εδώ και στο εξής; Τις πρώτες ημέρες θα συνεχιστεί αυτό το «blame game», το παιχνίδι της απόδοσης ευθυνών δηλαδή με την Τουρκία να θέλει να ρίξει τις ευθύνες στην Ελλάδα και στην Κυπριακή Δημοκρατία και βεβαίως την Αθήνα και την Λευκωσία να δείχνουν ως αποκλειστικά υπεύθυνη για το «ναυάγιο» την Τουρκία.
Παρά το γεγονός ότι ο Νίκος Κοτζιάς με ανάρτηση του στο twitter έγραψε πώς «το όνειρο και το σχέδιο λύσης του Κυπριακού παραμένει ανοικτό» δεν φαίνεται για το επόμενο διάστημα να αναλαμβάνεται κάποια πρωτοβουλία για διαπραγματεύσεις. Η στάση της Τουρκίας δεν αφήνει περιθώρια. Μην ξεχνάμε επίσης πώς στην Κύπρο υπάρχουν προεδρικές εκλογές στις αρχές του επόμενου έτους και κανείς δεν θα ήθελε να εμπλακεί σε έναν νέο άκαρπο συνομιλιών.
Επί της ουσίας τη λύση στο Κυπριακό μπορούν να δώσουν το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Μία ένταξη της Κύπρου στη Συμμαχία αυτομάτως θα «καταργούσε» τα κατοχικά στρατεύματα και τις όποιες επιδιώξεις της Τουρκίας. Είναι όμως κάτι που έως τώρα κανείς δεν το έχει αποτολμήσει και βεβαίως είναι δεδομένο πως θα προκαλούσε τις αντιδράσεις της Ρωσίας.
