“Η Ελλάδα δεν βλέπει με την ίδια θέρμη το έργο του East-Med με αγωγό που θα ενώνει Ελλάδα και Κύπρο λόγω της Τουρκίας! Την σοβαρότατη αυτή καταγγελία που αφορά άμεσα την κυβέρνηση Μητσοτάκη έκαναν κυπριακές πήγες με απόλυτη γνώση των γεγονότων…

Πιο αναλυτικά, με την έλευση του νέου χρόνου, το ρολόι αρχίζει να μετρά αντίστροφα για τον αγωγό της Ανατολικής Μεσογείου και το κατά πόσο το έργο θα υλοποιηθεί ή θα κριθεί μη βιώσιμο και να μείνει στα χαρτιά.

Οι μελέτες που θα ολοκληρωθούν μέσα στον ερχόμενο χρόνο θα καθορίσουν και την τύχη του έργου και εκτιμάται ότι στο τέλος του 2022 θα ληφθούν οι τελικές αποφάσεις.

Ο αγωγός της Ανατολικής Μεσογείου EastMed ήταν στην ατζέντα και της τελευταίας συνόδου κορυφής που πραγματοποιήθηκε στην Ιερουσαλήμ με τη συμμετοχή του Προέδρου Αναστασιάδη και των πρωθυπουργών του Ισραήλ, Ναφτάλι Μπένετ και Ελλάδας, Κυριάκου Μητσοτάκη.

Σύμφωνα με πληροφορίες μας, από άριστα ενημερωμένες πηγές όπως αναφέρει το , από τη συζήτηση των τριών ηγετών προκύπτουν τα εξής σε σχέση με τον αγωγό:

► Εντός του 2022 θα έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες τεχνικής σκοπιμότητας και οικονομικής βιωσιμότητας

► Τέλη του 2022 θα ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις για τον αγωγό στη βάση των αποτελεσμάτων

► Εάν οι ενδείξεις είναι θετικές τότε αρχές του 2023 θα αρχίσουν τα έργα κατασκευής, και αναμένεται ο αγωγός να τεθεί σε λειτουργία τέλη του 2025

► Σε διαφορετική περίπτωση, δηλαδή κριθεί πως δεν μπορεί να υλοποιηθεί τότε θα αναζητηθούν άλλες λύσεις.

Θα πρέπει να σημειωθεί πως μεταξύ των τριών υπάρχουν αποκλείσεις σ’ ότι αφορά την κατασκευή τού εν λόγω έργου. Τόσο το Ισραήλ όσο και η Κύπρος υποστηρίζουν με θέρμη την κατασκευή ενός αγωγού που θα τους δίνει τη δυνατότητα να μεταφέρουν φυσικό αέριο προς την Ευρώπη.

Η Ελλάδα αν και δεν διαφωνεί, δεν βλέπει με την ίδια θέρμη το έργο και δείχνει να στηρίζει περισσότερο τη λύση Αιγύπτου. Δηλαδή το φυσικό αέριο να διοχετεύεται προς αιγυπτιακές εγκαταστάσεις και απ’ εκεί να μεταφέρεται προς Ελλάδα και Ευρώπη. Εκτιμάται πως μέσω αυτής της οδού θα ξεπεραστούν και τα εμπόδια που εγείρει η Τουρκία στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Αιγύπτου.

Από τις συζητήσεις ανάμεσα στους τρεις ηγέτες αλλά και σε επίπεδο διπλωματών φαίνεται να ξεκαθαρίζει πως η κατασκευή αγωγού για μεταφορά φυσικού αερίου από την περιοχή προς την Τουρκία και απ’ εκεί προς την Ευρώπη, είναι εκτός συζήτησης. Τόσο η Κύπρος όσο και το Ισραήλ συμφωνούν πως δεν μπορούν να δώσουν το δικαίωμα στην Τουρκία να ελέγχει τις δικές τους εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Θέση την οποία συμμερίζεται και η Ελλάδα. Όπως προκύπτει από συζητήσεις με διπλωματικούς κύκλους, ενόσω ο Ερντογάν βρίσκεται στην εξουσία η όποια συνεργασία μαζί του σε θέματα ενέργειας είναι εκτός συζήτησης.

Σε σχέση με τα ενεργειακά, οι χώρες της περιοχής καταγράφουν με ικανοποίηση το ενδιαφέρον της Γαλλίας για να καταστεί πλήρες μέλος του Ενεργειακού Φόρουμ Ανατολικής Μεσογείου (Eastern Mediterranean Gas Forum). Μια εξέλιξη που σημαίνει πάρα πολλά τόσο για το EMGF όσο και για τις χώρες της περιοχής. Εξίσου σημαντική εξέλιξη θεωρείται και το ενδιαφέρον από πλευράς Ηνωμένων Πολιτειών, Ευρωπαϊκής Ένωσης και Παγκόσμιας Τράπεζας να έχουν παρουσία στο EMGF ως παρατηρητές.

Τα κυπριακά κέρδη

Για την Κύπρο οι εξελίξεις που σημειώνονται στις σχέσεις μεταξύ αραβικών χωρών και Ισραήλ φαίνεται να προσφέρονται για κέρδος σε διάφορα επίπεδα, τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά. Όπως προκύπτει από τις συζητήσεις μεταξύ των κυβερνήσεων της Κύπρου και του Ισραήλ η κυπριακή πλευρά μπορεί να αποκομίσει οφέλη από τα διάφορα έργα που προωθούνται σε διμερές επίπεδο από την ισραηλινή πλευρά. Το Ισραήλ παράλληλα με την αναβάθμιση των σχέσεών του με χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ιορδανία και το Μαρόκο προωθεί μια σειρά από σημαντικά έργα. Και η Κύπρος μπορεί να παίξει το δικό της ρόλο συμμετέχοντας στα έργα αυτά. Ήδη κατά τη συνάντηση που είχε με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Ναφτάλι Μπένετ ο Πρόεδρος Αναστασιάδης σημείωσε το ενδιαφέρον της Κύπρου για συμμετοχή σ’ αυτά τα έργα.

Θέλουν την Κύπρο ως κοινό παρονομαστή

Η Κύπρος αν και αποτελεί το μικρότερο από τα κράτη που συμμετέχουν στους περιφερειακούς σχηματισμούς εντούτοις μπορεί να παίξει ένα ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο. Να αποτελεί τον κοινό παρονομαστή των χωρών της περιοχής και να συμβάλει στο να ξεπερνιούνται ζητήματα που επί του παρόντος δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν σε διμερές επίπεδο.

Σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η πρόταση της Ιορδανίας, και η οποία αναμενόταν ότι θα συζητηθεί και κατά τη χθεσινή επίσκεψη του βασιλιά Αμπντάλα Β στη Λευκωσία, για δημιουργία ενός κέντρου αντιμετώπισης κρίσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες μας η πρόταση της Ιορδανίας είναι να δημιουργηθεί κάτι ανάλογο με το EUResceu για την περιοχή, όπου πτητικά ή άλλα μέσα αντιμετώπισης καταστροφών να έχουν έδρα τους την Κύπρο.

Απ’ όπου θα μπορούν να κατευθύνονται είτε προς την Ιορδανία, είτε προς το Ισραήλ ή άλλες περιοχές. Και έτσι θα ξεπερνιέται το πρόβλημα με τη μη πραγματοποίηση απευθείας πτήσεων.