ΟΛΕΣ οἱ διαθέσιμες πληροφορίες πού συγκεντρώνει ἡ ἐφημερίδα μας γιά τήν κλιμάκωση πού ἐπιχειρεῖ ἡ Ἄγκυρα καί ὁ Πρόεδρος Ἐρντογάν στήν περιοχή τῆς Μεσογείου, συγκλίνουν στό ἑξῆς συμπέρασμα: αὐτή τήν φορά δέν πᾶμε σέ νέο 1996. Σέ νέα Ἴμια. Σέ ἀπόπειρα γκριζαρίσματος μιᾶς συγκεκριμένης περιοχῆς τῆς ἐπικρατείας. Σέ ἕνα «ἁπλό» θερμό ἐπεισόδιο. Τά πράγματα εἶναι ἀπείρως σοβαρότερα. Ἐμεῖς, ὡς Ἑλλάς, ἔχουμε θεωρητικῶς τρεῖς ἐπιλογές: ἡ πρώτη εἶναι ὁ διάλογος μέσω τῶν διερευνητικῶν συνομιλιῶν. Ἤδη μετέβη γιά τόν σκοπό αὐτό στήν Ἄγκυρα ὁ Γενικός Γραμματεύς τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν πρέσβυς Δεμίρης. Ἡ δεύτερη ἐπιλογή εἶναι ἡ παραπομπή τῆς διαφορᾶς μας μέ τήν Τουρκία στό Διεθνές Δικαστήριο τῆς Χάγης μέ θέμα τήν ὁριοθέτηση τῆς ὑφαλοκρηπῖδος καί τῆς ΑΟΖ. Τίποτε ἄλλο. Αὐτή εἶναι μέχρι στιγμῆς ἡ γραμμή τοῦ Μαξίμου καί τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν. Ἡ τρίτη ἐπιλογή μας, σέ περίπτωση πού ὁ Τοῦρκος Πρόεδρος ὑλοποιήσει τήν ἀπειλή του καί στείλει ἐρευνητικό σκάφος συνοδεία πολεμικῶν πλοίων γιά ἔρευνες στήν ἑλληνική ὑφαλοκρηπῖδα, εἶναι ἡ ἀποτροπή. Ἡ ἐνεργοποίησις τῶν τεσσάρων κανόνων ἐμπλοκῆς τοῦ Πενταγώνου, ὁ τελευταῖος ἐκ τῶν ὁποίων ὁμοιάζει πολύ μέ τήν παρότρυνση τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου πρός τόν Κωνσταντῖνο Καραμανλῆ τό 1976: «Βυθίσατε τό Χόρα!». Πρόκειται γιά τήν ἐσχάτη ἐπιλογή μας.
Οἱ Τοῦρκοι, δυστυχῶς, δέν σκέπτονται πλέον ἔτσι. Θεωροῦν, ὅπως προκύπτει ἀπό τίς δηλώσεις τους, ἱστορική εὐκαιρία τήν παροῦσα συγκυρία, γιά νά καταλάβουν διά τῆς συμφωνίας ἤ διά τῶν ὅπλων ἑλληνικά νησιά στήν καρδιά τοῦ Αἰγαίου. Ὁ κρίσιμος παράγων πού ἐνθαρρύνει τά σχέδιά τους, εἶναι ἡ στάσις τῆς Ρωσσίας. Ὅπως συνηθίζει νά λέει σέ συνομιλητές του ὁ πολύπειρος πρώην ὑπουργός Ἐξωτερικῶν Πέτρος Μολυβιάτης (τόν ὁποῖο κάποιοι ἀνόητοι θεωροῦν «ξεπερασμένο»), ἡ μεγάλη ἀνατροπή πού ἔχει συντελεσθεῖ στήν περιοχή εἶναι ὅτι οἱ Ρῶσσοι ἀπό ἐχθροί τῶν Τούρκων ἔχουν γίνει πλέον συνεργάτες τους. Μέ ἐξασφαλισμένα τά νῶτα του ἀπό βορρᾶ, ὁ Ἐρντογάν χωρίς νά νοιώθει πλέον τήν ἀνάσα τῆς «ἀρκούδας», εἶναι ἱκανός γιά ὅλα. Τό δέ γεγονός ὅτι μετά τήν πρόσκληση Χαφτάρ στήν Ἀθήνα ἔκλεισαν τά κανάλια ἐπικοινωνίας μεταξύ Ἀθηνῶν καί Ἀγκύρας καί αὐτά περιορίζονται στίς ἐπαφές μέ τήν ἐδῶ τουρκική πρεσβεία, εἶναι ἀρκούντως ἀνησυχητικό σημάδι καί σημαίνει ὅτι ἔχουμε ἤδη περάσει στό ἑπόμενο στάδιο. Ἀκόμη καί ἡ σωστή κίνησις τοῦ Πρωθυπουργοῦ νά τηλεφωνήσει στόν Τοῦρκο Πρόεδρο καί νά τοῦ προτείνει βοήθεια κατά τά πρότυπα τῆς διπλωματίας τῶν σεισμῶν στήν ἐποχή τῶν Παπανδρέου – Τζέμ παρεξηγήθηκε ἀπό τήν ἄλλη πλευρά. Ἀνεγνώσθη μέ λάθος τρόπο.
Ἀνωτέρω περιγράψαμε τίς δικές μας ἐπιλογές. Οἱ Τοῦρκοι, ὅμως, κάνουν τίς δικές τους. Ἐπανέναρξις τῶν διερευνητικῶν ἐπαφῶν πρέπει νά ἀποκλείεται. Ὁ πρέσβυς Δεμίρης ἄκουσε ἔκπληκτος τούς συνομιλητές του νά τοῦ θέτουν ὡς προϋπόθεση γιά νά «ξεπαγώσει» ὁ διάλογος, νά συζητήσουμε διμερῶς μέ τούς Τούρκους τό νομικό καθεστώς τοῦ Αἰγαίου καί τό ἐνδεχόμενο νά ἀναγνωρίσει ἡ Ἑλλάς τουρκική κυριαρχία σέ ἑλληνικά νησιά. Κάτι τέτοιο προφανῶς καί ἀπορρίπτεται. Συνιστᾶ συνθηκολόγηση. Ὅσον ἀφορᾶ στήν Χάγη, οἱ Τοῦρκοι μέ τίς ἐπίσημες δηλώσεις τους στήν πραγματικότητα ζητοῦν κάτι πού καιρό τώρα ἐπισημαίνουμε μέ τά πρωτοσέλιδά μας: ἀπαιτοῦν νά περιληφθεῖ στό συνυποσχετικό παραπομπῆς ἡ Συμφωνία τῆς Μαδρίτης, πού ὑπέγραψε ἡ κυβέρνησις Σημίτη τό 1997, καί ἡ Συμφωνία τοῦ Ἑλσίνκι, πού ὑπέγραψε ἡ ἰδία κυβέρνησις τό 1999. Δηλαδή ἀπαιτοῦν νά ἀναγνωρίσουμε μέ τό συνυποσχετικό ὅτι ἡ Τουρκία ἔχει ζωτικά καί νόμιμα συμφέροντα στό Αἰγαῖο καί ὅτι στήν Χάγη «θά ἐπιλύσουμε τίς συνοριακές διαφορές καί τά συναφῆ θέματα» πού προβλέπει τό Ἑλσίνκι. Καί ἐδῶ περί συνθηκολογήσεως θά πρόκειται. Ὁ Τοῦρκος πρεσβευτής τό εἶπε ξεκάθαρα στούς συνομιλητές του. Ἡ χώρα του θέλει Χάγη γιά τά Ἴμια, τίς «γκρίζες» ζῶνες καί τήν ἀποστρατιωτικοποίηση τῶν Δωδεκανήσων. Ἡ ἑλληνική θέσις «Χάγη μόνο γιά ὑφαλοκρηπῖδα καί ΑΟΖ» ἀπορρίπτεται.
Ἡ τρίτη ἐπιλογή τοῦ Ἐρντογάν εἶναι ἡ ἀποστολή ἐρευνητικοῦ πλοίου γιά παράνομες ἔρευνες ἐντός τῆς ἑλληνικῆς ὑφαλοκρηπῖδος. Γεγονός πού θά ἐνεργοποιήσει τούς κανόνες ἐμπλοκῆς. Ἄν δέν ἔχουν ἐνεργοποιηθεῖ ἤδη, ὑπό τήν ἔννοια ὅτι τό Πεντάγωνο δέν χρειάζεται πλέον πολιτική ἐντολή γιά νά τούς θέσει σέ ἰσχύ. Πρόκειται γιά τό πιό μαῦρο σενάριο. Σέ αὐτή τήν περίπτωση, ἡ ἑλληνική ἀμυντική διάταξις ἀπό τόν Ἕβρο ἕως τίς Οἰνοῦσσες καί ἀπό τούς Ἀνθρωποφάγους ἕως καί τήν Γαῦδο θά πρέπει νά εἶναι ἐξαιρετική, διορατική καί ἄμεση γιά νά ἀπαντήσει πειστικά σέ ἕνα συνδυασμένο τουρκικό κτύπημα, πού θά ὑπερβαίνει κατά πολύ ἕνα θερμό ἐπεισόδιο.
Πρέπει οἱ πάντες νά συνειδητοποιήσουν ἀπό τήν κορυφή ἕως τόν τελευταῖο πολίτη πώς αὐτό δέν εἶναι πλέον ἕνα θεωρητικό σενάριο. Δέν εἶναι τό ἐπικρατέστερο, καθώς ἕνα τμῆμα τῆς τουρκικῆς διπλωματίας πιστεύει στίς ἑλληνικές παραχωρήσεις διά τῆς διολισθήσεως, ἀλλά δέν εἶναι καί ἀδύνατον. Οἱ Τοῦρκοι θέλουν σύρραξη, ἀρκεῖ νά μήν κατηγορηθοῦν ὅτι ἤρξαντο πρῶτοι χειρῶν ἀδίκων. Τό μήνυμα τό «πέρασε» στήν κλειστή συνάντηση τοῦ ΕΛΙΑΜΕΠ ὁ Τοῦρκος πρέσβυς. Ἐλπίζω αὐτή τήν φορά νά τό διαβάσαμε σωστά. Καί νά ἐνεργήσουμε ἀναλόγως.
