Αρθρογράφος: Θεόφραστος Ανδρεόπουλος

Εκτενές αφιέρωμα έκαναν τα ρωσικά ΜΜΕ στους ρωσόφωνους κατοίκους των κατά πλειοψηφία ρωσικής εθνικής συνείδησης πληθυσμών των πόλεων Χάρκοβο, Μαριούπολη, Οδησσό, δείχνοντας προετοιμασία για «ανακατάληψή» τους και «επαναφορά» τους στον ρωσικό εθνικό κορμό.

Οι έξι ουκρανικές περιφέρειες που οι κάτοικοί τους θα θελαν να είναι ρωσικές

Οι περιφέρειες τους μαζί και με αυτή της Χερσώνας, βρίσκονται υπό την κρατική ουκρανική κυριαρχία.

Στο αφιέρωμα αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «Έγιναν προσπάθειες να προστατευτεί ο ρωσικός κόσμος το 2014 όχι μόνο στην Κριμέα και στο Ντόνμπας. Κάτοικοι των έξι νοτιοανατολικών περιοχών της Ουκρανίας είπαν ότι δεν κατάφεραν να ξεπεράσουν τα αποτελέσματα της εξέγερσης της πλατείας Μαϊντάν και την διάθεση που επικρατεί τώρα.

Η επανένωση της Κριμαίας με τη Ρωσία ήταν το ζενίθ της διαδικασίας που έλαβε χώρα στην Ουκρανία το 2014 και ονομάστηκε ρωσική Άνοιξη.

Επτά χρόνια αργότερα οι Κριμαίοι έχουν συνηθίσει να ζουν στη Ρωσική Ομοσπονδία και οι κάτοικοι του Donbass συνεχίζουν να μάχονται για την ανεξαρτησία τους.

Αλλά υπάρχουν ακόμα έξι περιοχές που θέλουν και αυτές τη δική τους «άνοιξη».

Τι έγινε στην Οδησσό

Αντι-Μαϊντάν ενέργειες έλαβαν χώρα στην Οδησσό, στο Χάρκοβο, στο Νικολάεφ και στο Ντιεπροπετροφσκ, στη Χερσώνα και στη Ζαπορόγιε, αλλά για διάφορους λόγους δεν έληξαν υπέρ αυτώ που αντιστάθηκαν στον οργισμένο εθνικισμό.

Ρώσος ανταποκριτής μίλησε με τους κατοίκους των περιοχών για να ανακαλύψουν πως αυτοί ζουν και τι περιμένουν επτά χρόνια μετά, αφού απέτυχαν να επαναλάβουν την κατάσταση της Κριμαίας.

Φυσικά, τίποτε από αυτά δε θα παίξει σε δυτικά ΜΜΕ.

Τα πιο τραγικά περιστατικά συνέβησαν στις 2 Μαΐου του 2014, όταν έλαβαν χώρα στην Οδησσό μεγάλης κλίμακας συγκρούσεις μεταξύ υποστηρικτών και ενάντιων της Euromaidan.

Τότε σύμφωνα με το ΥΠΕΣ, σκοτώθηκαν περίπου 50 άτομα τα περισσότερα κατά την πυρκαγιά στον Οίκο του Εμπορίου όπου οι αντι-Μαϊντάν διαδηλωτές επιχείρησαν να κρυφτούν μετά τις μαζικές συγκρούσεις στο πεδίο του Kulikovo.

Σύμφωνα με τον Sergey από την Οδησσό , ο οποίος φοβάται να δώσει ολόκληρο το όνομά του επειδή η περιοχή ελέγχεται από τις ειδικές υπηρεσίες ασφαλείας «Δεν θέλω να ξεχάσω τίποτα από αυτά τα επώδυνα γεγονότα»

Δύο κυρίως γεγονότα επιβάρυναν την μνήμη του: Η εισβολή στο κτίριο της αυτοδιοίκησης στις 3 Μαρτίου και οι συγκρούσεις στις 2 Μαΐου.

Ο άνδρας θυμάται πως παράλληλα με την Σεβαστούπολη στις 23 Φεβρουαρίου, μια μεγάλη συγκέντρωση έγινε στην Οδησσό για να αποφασιστεί η μοίρα της πόλης σε φιλικό τρόπο.

«Η Οδησσός ξεσηκώθηκε και πήγαν 10 χιλιάδες άνθρωποι αλλά δεν υπήρχε το ερώτημα της απόσχισης. Ο κόσμος απλώς ζήτησε την εξουσία να υποστηρίξει τα δικαιώματά του. Προσπάθησαν να δείξουν ότι είναι έτοιμοι να τα προστατέψουν από την χούντα. Είχαμε αποθαρρυνθεί από οποιαδήποτε ενέργεια να λύσουμε το ζήτημα ειρηνικά.

Δυστυχώς, όλοι ξέρουμε πως κατέληξε. Οι τοπικές αρχές απλώς μας πρόδωσαν. Μετά τις 3 Μαρτίο όταν ο κόσμος είδε ότι εγκαταλείφθηκε, άρχισαν να μιλάνε για την ανάγκη απόσχισης από την Ουκρανία και ένωσης με την Ρωσία, γιατί δεν υπήρχαν άλλες λύσεις σωτηρίας».

Στα γεγονότα στις 2 Μαΐου, το 2014 στην οδό Grecheskaya ο Sergei έλαβε μέρος και θυμάται πολλά παραδείγματα ηρωισμού.

«Είδα παραδείγματα ηρωισμού που ποτέ δεν θα παίξουν στα δυτικά ΜΜΕ»

Όταν ρωτήθηκε γιατί οι διαμαρτυρίες του 2014 δεν πέτυχαν ο Sergei απάντησε: “Γιατί οι ηγέτες των περιοχών αντί να προστατέψουν τα συμφέροντα του κόσμου, άρχισαν να προστατεύουν τα οικονομικά τους συμφέροντα και θέσεις».

Στην πραγματικότητα το ίδιο γίνεται και αυτή την στιγμή, γιαυτό οι κάτοικοι της Οδησσού είναι πολύ καταθλιπτικοί:

«Για να είμαστε ειλικρινείς, όλοι οι φόβοι μας ήταν δικαιολογημένοι. Οι φόροι είναι πολύ υψηλοί, γίνεται αδύνατο να επιβιώσεις. Κανείς δεν έχει χρήματα κανείς δεν μπορεί να δανείσει κανέναν.

Ολοένα και περισσότερο ακούω καταστάσεις που θυμίζουν δεκαετία του ’90. Δεν υπάρχει αστυνομική προστασία. Τώρα οι αρχές λένε πάλι πως πρέπει να αυξηθούν οι φόροι «αλλιώς ο Πούτιν θα επιτεθεί» και ο κόσμος αναρωτιέται «πότε θα επιτεθεί»;

Στην Οδησσό υπάρχει πολύ σκληρός εθνικισμός και η ρωσική γλώσσα καταπιέζεται σε όλα τα επίπεδα. Με αυτό το υπόβαθρό η διάθεση για διαδηλώσεις μεγαλώνει συνεχώς.

Κάθε πίεση του ελατηρίου αργά ή γρήγορα οδηγεί στο γεγονός ότι θα το εκτινάξει και θα κτυπήσει το πρόσωπο αυτού που το συμπιέζει. Η Ιστορία δείχνει πως καταπίεση δεν τελειώνει καλά».

Τα γεγονότα στο Χάρκοβο

Η Έλενα από το Χάρκοβο θα ήθελε να ξεχάσει όλα όσα έγιναν τότε.

«Οι ταραχές σε αυτή την περιφέρεια κλιμακώθηκαν στις 6-7 Απριλίου του 2014, όταν οι αντι-Μαϊντάν υποστηρικτές κατέλαβαν το κτίριο της αυτοδιοίκησης και ανακήρυξαν την Δημοκρατία του Χάρκοβο. Την επόμενη ημέρα οι αρχές ανακοίνωσαν την αρχή της «αντιτρομοκρατικής επιχείρησης».

Μέχρι το απόγευμα οπλισμένες δυνάμεις ασφαλείας εισέβαλαν στο κτίριο και συνέλαβαν περίπου 70 άτομα. Μετά από αυτό υπήρξαν προσπάθειες αντίδρασης αλλά κατέληξαν όλες σε αποτυχία.

Ακόμα και η ανακήρυξη όλων των κατοίκων του Ντόνμπας ως τρομοκράτες μου επιβαρύνει την μνήμη. Δηλαδή τα μωρά και οι ηλικιωμένοι είναι και αυτοί τρομοκράτες;

Η αποτυχία στο Χάρκοβο οφείλεται στο γεγονός ότι όλα έγιναν απροσδόκητα και πιάστηκαν προ εκπλήξεως, αντίθετα οι εθνικιστές ετοιμαζόνταν για το πραξικόπημα πολλά χρόνια, ενώ οι κάτοικοι των νοτιοανατολικών περιοχών δε σκέφτηκαν τι τους περίμενε.

«Η κατάσταση χειροτερεύει και ο πρόεδρος Zelensky μιλάει αλλά δεν κάνει τίποτα. Θα ήθελα να ξεχάσω τα πάντα αλλά είναι αδύνατο.

Πάντως, είναι δύσκολο να επαναληφθεί εδώ αυτό που έγινε στο Ντόμπας. Οι παλαιότεροι είναι έτοιμοι να πάνε στα μπλόκα αλλά για τους νεώτερους δεν αποτελεί αυτοσκοπό.»

Tα γεγονότα στο Dnipropetrovsk

«Οι διαμαρτυρίες στο Dnipropetrovsk δεν γνωστοποιήθηκαν καθώς ο κόσμος δεν ήταν οργανωμένος. Εδώ ήταν που ο ολιγάρχης Kolomoisky οργάνωσε εθνικιστικά τάγματα εφόδου αποτελούμενα από εγκληματίες» αναφέρει κάτοικος της περιοχής, η Ekaterina, αναλύοντας τους λόγους αποτυχίας του ρωσόφονου κινήματος.

Πιο πολύ θυμάται τις συναντήσεις μητέρων που οι γιοι τους είχαν σταλθεί να πολεμήσουν στο Donbass.

Η πλειοψηφία έχει αρνητική διάθεση απέναντι στις αρχές του Κιέβου «όπως και με όλη την Ουκρανία». Καταπιέζουν την ρωσική γλώσσα και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερο σχίσμα.

Πάντως θεωρεί λίγες τις πιθανότητες απόσχισης.

«Τέτοιες εξεγέρσεις πρέπει να είναι εξοπλισμένες και οι μόνοι που έχουν όπλα είναι οι εθνικιστές»

Χερσώνα

Ο Νικολάι κάτοικος της Χερσώνας θυμάται πως η περιοχή είχε τεθεί σε συναγερμό «καταλαβαίνοντας ότι κάτι εγκληματικό συνέβαιναν και τίποτε καλό δεν θα έρχονταν»

Έγινα κάποιες προσπάθειες για ένωση με την Κριμαία αλλά εμποδίστηκαν από τις τοπικές αρχές. Κατά αυτόν η έλλειψη πολιτικής θέλησης που θα ενίσχυε το κίνημα έπαιξε ρόλο.

Θυμάται ακόμα την αναποφασιστικότητα του προέδρου Viktor Yanukovych και τον λόγο του εθνικιστή Oleg Tyagnibok σε ότι αφορούσε την ρωσική γλώσσα.

Με την επιβολή μια ξένης γλώσσας οι νυν αρχές χωρίζουν ακόμα περισσότερο τον κόσμο.

«Δεν περιμένουμε τίποτε καλό από αυτή την κυβέρνηση αλλά δεν βλέπουμε καμία επιθυμία για αλλαγή ειδικά με την βία».

Ο δημοσιογράφος Kirill Vyshinsky , έμεινε ενάμιση χρόνο σε φυλακή της Χερσώνας για «φιλορωσική προπαγάνδα» και είπε πως οι μισοί που ήταν μαζί του στο κελί επέστρεψαν για δουλειά στην Ρωσία.

Οι άλλοι μισοί ήξεραν πως θα πήγαιναν αργότερα και αυτοί γιατί δεν υπήρχε δουλειά στην Ουκρανία.

«Η ευκαιρία ήταν το 2014 αλλά κανείς δεν την χρησιμοποίησε. Αν θα εμφανιστεί πάλι είναι δύσκολο να το πω»