Οι υπουργοί Άμυνας και Εξωτερικών επιτέλους επιβάλλεται να κατανοήσουν ότι κατέχουν νευραλγικές υπεύθυνες θέσεις στους τομείς της Διπλωματίας και της Άμυνας, και ότι, εάν δεν έχουν κάτι ουσιαστικό να πουν, δεν πρέπει να εμφανίζονται στα Μέσα Ενημέρωσης για να πολυλογούν, μόνο και μόνο για την προσωπική προβολή τους και για να “λουστράρουν” το επικοινωνιακό προφίλ τους. Ως εκ της θέσεώς τους, δεν απευθύνονται μόνον στην εσωτερική κοινή γνώμη, αλλά τους ακούνε και οι απέναντι γείτονες. Άρα, εφόσον επιθυμούν να στέλνουν μηνύματα απέναντι, επιβάλλεται, προτού μιλήσουν, να βουτάνε τη γλώσσα τους στο μυαλό τους.
Αντί αυτού, προβαίνουν σε λίαν επιεικώς “ερασιτεχνικές” δηλώσεις, επικίνδυνες, όχι μόνον για την κυβέρνηση, αλλά συνολικότερα για τα εθνικά συμφέροντα. Χαρακτηριστικά, ο υπουργός Άμυνας, κ.Νίκος Παναγιωτόπουλος, σε πρόσφατη συνέντευξή του, αναφερόμενος στις τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, και ειδικότερα στο ονομαζόμενο οικόπεδο 7, το οποίο μάλιστα έχει παραχωρηθεί σε Δυτικές εταιρείες για έρευνα ενεργειακών πόρων, έφτασε στο σημείο να κάνει λόγο για “αμφισημία”. Αναλυτικά, είπε σε συνέντευξή του στον “Σκάϊ”: “Η περιοχή αυτή (σ.σ. οικόπεδο 7) είναι τεράστια. Απ’ ό,τι καταλαβαίνω, οι Τούρκοι θα επιχειρήσουν σε μια γωνιά του Οικοπέδου 7, για την οποία υπάρχει και μια αμφισημία εν πάση περιπτώσει εάν μπαίνει στα δικά τους ύδατα ή στη δική τους, την υπό ανακοίνωση Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, την κατά την άποψή τους. Οι Γάλλοι είναι σε μια άλλη περιοχή. Είναι μακριά, λοιπόν, οι μεν από τους δε. Από εκεί και πέρα όμως, η παρουσία και των δύο σε αυτή την περιοχή σημαίνει ότι ο καθένας επιχειρεί να κατοχυρώσει το δυνητικό συμφέρον του”.
Η προχειρότητα, με την οποία αντιμετωπίζουν κορυφαίοι κυβερνητικοί παράγοντες τέτοια ευαίσθητα θέματα είναι πρωτοφανής. Από πότε, υπουργός Άμυνας της Ελλάδας αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας επί τμήματος του οικοπέδου 7 και μάλιστα τα χαρακτηρίζει “αμφίσημα”; Κρείττον του λαλείν το σιγάν, κύριε Παναγιωτόπουλε! Κατ’ αρχήν, αυτά δεν είναι θέματα αρμοδιότητας ενός υπουργού Άμυνας, και μάλιστα της Ελλάδας, αλλά της κυβέρνησης της Κύπρου, η οποία είναι αυτή που θα αποφασίσει ποια τακτική θα ακολουθήσει απέναντι στις τουρκικές αμφισβητήσεις. Και η δουλειά του ελληνικού υπουργείου Άμυνας είναι απλά να στηρίξει με κάθε τρόπο τις όποιες αποφάσεις θα λάβουν από κοινού Λευκωσία και Αθήνα. Αυτά, και όχι να προτρέχει ο λόγος της διανοίας.
Ο κ.Παναγιωτόπουλος, ωστόσο, επέδειξε αλλοπρόσαλλη προχειρότητα και σε ένα ακόμα ζήτημα. Ειδικότερα, όταν ερωτήθη εάν γνωρίζει πως θα αντιδράσουν Δυτικές χώρες, των οποίων εταιρείες εμπλέκονται σε έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ, απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις. Είπε λοιπόν: “Ήρθαν (σ.σ. οι Τούρκοι) στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου, σε μια περιοχή μάλιστα, στο Οικόπεδο 7, που έχει παραχωρηθεί σε εταιρείες γαλλικών και ιταλικών συμφερόντων. Το συζήτησα χθες με τη Γαλλίδα ομόλογό μου. (…) Απλά, ρώτησα - διερεύνησα τις προθέσεις τους - εάν πρόκειται να απαντήσουν με κάποιου είδους στρατιωτική παρουσία στην περιοχή και μου απάντησαν ότι στέλνουν μία φρεγάτα. Αυτή η εντύπωση νομίζω ότι υπάρχει και από ιταλικής πλευράς. Δεν είμαι σίγουρος, αλλά νομίζω ότι θα στείλουν και οι Ιταλοί κάτι”.
Κατ’ αρχήν, ο κ.Παναγιωτόπουλος θα πρέπει να μάθει ότι ουδέποτε προαναγγέλλονται συνεννοημένες στρατιωτικές κινήσεις με ξένες μεγάλες δυνάμεις. Αυτά πρώτα συμφωνούνται και γίνονται, και μετά ανακοινώνονται. Εξάλλου, ήδη είχε γίνει γνωστό από τη μεγαλόνησο ότι θα διεξαχθούν κοινές γαλλοκυπριακές ασκήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Πολύ περισσότερο, πρέπει επιτέλους να μάθει (και είναι τέσσερις μήνες υπουργός Άμυνας) ότι δεν μιλούν με ήξεις αφήξεις για τόσο σημαντικά θέματα. Τι πάει να πει ξέρει αλλά και δεν ξέρει αν η Ιταλία θα στείλει πολεμικά πλοία της στην Κύπρο;
Επιπλέον, όταν ερωτήθη εάν θα εμπλακεί ή όχι η χώρα μας σε περίπτωση θερμού επεισοδίου, ο ίδιος την είδε … Πομπέο (!). “Θα το κάνω όπως ο Πομπέο – απάντησε - και θα πω ότι είναι δύσκολο να απαντάμε σε υποθετικές ερωτήσεις”. Τι απίστευτοι αστεϊσμοί είναι αυτοί; Είναι αδιανόητο ένας κυβερνητικός παράγων σε μια τόσο κρίσιμη θέση να δείχνει τόση ανευθυνότητα. Ας του κάνουν κάποια σεμινάρια επικοινωνίας, προτού ξαναεμφανιστεί να δώσει συνέντευξη. Και δίνει πάρα πολλές, όπως επίσης και ο υπουργός Εξωτερικών, κ.Νίκος Δένδιας. Τα εθνικά θέματα, όμως, είναι πάρα πολύ σοβαρά για να προσφέρονται για … φλυαρίες.
Με ήξεις αφήξεις μίλησε ο κ.Παναγιωτόπουλος και για το ενδεχόμενο ευρωπαϊκών κυρώσεων προς την Τουρκία, εξαιτίας των προκλήσεών της στην Κύπρο. Να σημειωθεί πως ο υπουργός Άμυνας είναι αναρμόδιος να μιλήσει για ένα τέτοιο ζήτημα, αφού την αρμοδιότητα στους διπλωματικούς χειρισμούς προς την κατεύθυνση της ΕΕ την έχει το υπουργείο Εξωτερικών.
Όπως και να’ χει, όταν ερωτήθη εάν η Ελλάδα θα ζητήσει από την ΕΕ νέες κυρώσεις κατά της Τουρκίας, έδωσε τις εξής απαντήσεις: “Πάντα ζητούμε την ενεργοποίηση κυρώσεων κατά της Άγκυρας όταν επιδεικνύει αυτού του είδους τις προκλητικές και παραβατικές συμπεριφορές”. Και σε άλλο σημείο πρόσθεσε: “Μία ρητορική κυρώσεων κατά της Τουρκίας έχει ήδη λάβει χώρα. Αυτό, όμως, δεν την έχει αποτρέψει να συνεχίζει αυτή τη συμπεριφορά”.
Μ’ άλλα λόγια να αγαπιόμαστε, δηλαδή, απάντησε. Την ίδια στιγμή, και ο κ.Δένδιας, σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ, απαντούσε για το ίδιο θέμα επίσης με γενικολογίες. Το ζήτημα, ωστόσο, είναι πολύ σοβαρό, δεδομένου ότι, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, όταν πρόσφατα βρέθηκε στην Κύπρο ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, οι Κύπριοι του εξέφρασαν τις έντονες διαμαρτυρίες τους για την “αναβλητικότητα” που επιδεικνύει η Αθήνα να κινητοποιηθεί διπλωματικά και να φέρει στην ΕΕ το θέμα πρόσθετων κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας.
Ιδιαίτερη εντύπωση, πάντως, προκάλεσε η προσπάθεια του κ.Δένδια να υποβαθμίσει τις τουρκικές κινήσεις στο “μέτωπο” της κυπριακής ΑΟΖ, αλλά και στο συριακό Κουρδιστάν. Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο ίδιος είπε ότι αυτές οι επιθετικές κινήσεις της Τουρκίας είναι μια φούσκα, άνευ ουσίας και σπασμωδικές. Κοντολογίς, δηλαδή, είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα και δεν πρέπει να δίνουμε σημασία στους τουρκικούς παληκαρισμούς. Μακάρι να είναι έτσι. Ωστόσο, πολύ αμφιβάλουμε.
Να σημειωθεί πως ο κ.Δένδιας και άλλη φορά έχει ισχυριστεί ότι οι τουρκικές πρακτικές δεν παράγουν διεθνές δίκαιο. Προφανώς. Όμως, τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Κύπρο, δημιουργούνται τετελεσμένα, τα οποία στη συνέχεια, είναι υποχρεωμένη η ελλαδική και κυπριακή πλευρά να αντιμετωπίσουν. Και δεν είναι καθόλου “θεωρητικά” τα τετελεσμένα που παράγονται.
Ιδού, όμως, με ποια “επιχειρήματα” προσπάθησε ο υπουργός Εξωτερικών να πείσει ότι οι κινήσεις της Τουρκίας δεν είναι δα και τόσο … ανησυχητικές:
“Θεωρώ – είπε - ότι η Τουρκία κάνει λάθος. Όπως κάνει πολλά λάθη, αλλεπάλληλα λάθη, αυτής της φύσης και μορφής, τα τελευταία χρόνια. Εισβάλλοντας στη Συρία επιδιώκει, τι; (…) Δεύτερον, ανοίγει ένα μέτωπο. Γιατί το κάνει αυτό το πράγμα; Τι την ωφελεί την Τουρκία αυτή τη στιγμή; Πως θεωρεί ότι με τέτοιες κινήσεις θα εξασφαλίσει το δικό της μέλλον, το ειρηνικό μέλλον της δικής της κοινωνίας; Κάνουν πολύ μεγάλο λάθος οι Τούρκοι και το έχω πει επανειλημμένα και το έχω πει με λύπη. Η Τουρκία διαβάζει τον 21ο αιώνα με εγχειρίδιο ανάγνωσης του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα. Και καταλήγει σε λάθος συμπεράσματα και σε λάθος κινήσεις”.
Να υποθέσουμε ότι, αν η πραγματικότητα είναι εν τέλει διαφορετική από αυτήν που πιστεύει ο υπουργός Εξωτερικών, τόσο χειρότερα για την ίδια την πραγματικότητα.
Ο κ.Δένδιας, επίσης, απέφυγε όχι να επικρίνει, αλλά ούτε καν να τοποθετηθεί απέναντι στην απόφαση Τράμπ να δώσει το πράσινο φως στην Τουρκία για δεύτερη μέσα σε δυο χρόνια εισβολή στη Συρία. “Δεν είμαι εγώ αυτός, και δεν δικαιούμαι, να κρίνω την πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών, είτε της Προεδρίας είτε του Administration, είτε των νομοθετικών σωμάτων, απέναντι στη Συρία και την Τουρκία”, είπε. Και πρόσθεσε: “Εμένα με ενδιαφέρει, και με ενδιαφέρει πάρα πολύ, η στάση των Ηνωμένων Πολιτειών απέναντι στην πατρίδα μου, την Ελλάδα”.
Προφανώς, ο κ.Δένδιας, όπως εξάλλου δήλωσε πρόσφατα, πιστεύει ότι το Συριακό “δεν είναι άμεσο θέμα για την Ελλάδα, αλλά είναι ένα θέμα, το οποίο είναι μέσα στον γεωγραφικό μας ορίζοντα”. Κάνει μείζον λάθος. Η Ελλάδα είναι στην “καρδιά” του προβλήματος. Πόσο μάλλον, αφού, εκτός των άλλων, με τις κινήσεις της στη Μέση Ανατολή, η Άγκυρα αμφισβητεί ευθέως τη Συνθήκη της Λωζάννης. Να σημειωθεί ότι το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, εξέδωσε ανακοίνωση καταδίκης της τουρκικής εισβολής με καθυστέρηση σχεδόν τριών ημερών από τη στιγμή που η Άγκυρα ανακοίνωσε την εισβολή.
Εντυπωσιακά “ατυχής”, όμως, ήταν και η δήλωσή του για την προοπτική επανέναρξης της διαδικασίας για την επίλυση του Κυπριακού. Ελπίζουμε η λάθος διατύπωσή του να έγινε εν τη ρύμη του λόγου του. Όταν ερωτήθη “ποιες προϋποθέσεις θέτουμε (σ.σ. ως ελλαδική πλευρά) για να πάμε σε μια πενταμερή” Διάσκεψη, κάτι στο οποίο επιμένει η Άγκυρα, απάντησε: “Εμείς, κατ' αρχάς, δε θέτουμε αρχικές προϋποθέσεις. Υπάρχει όμως ένα πλαίσιο. Το πλαίσιο το οποίο έχουν περιγράψει τα Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Η διεθνής νομιμότητα”.
Είναι απορίας άξιον: Άραγε, η Ελλάδα δεν θέτει ως απαραίτητη προϋπόθεση να σταματήσουν οι τουρκικές προκλητικές ενέργειες εντός της κυπριακής ΑΟΖ, προκειμένου να συμφωνηθεί η οποιαδήποτε επανεκκίνηση διαδικασιών για το Κυπριακό; Θολές απαντήσεις δίδει ο Έλληνας υπουργός.
Εξίσου “περίεργη” είναι και η προσπάθεια υποβάθμισης αυτής καθεαυτής της τουρκικής παρουσίας ερευνητικών πλοίων, συνοδεία πολεμικών, στην Κύπρο, καθώς και ανάμεσα στη μεγαλόνησο και το Καστελόριζο. Μισοχαμογελώντας, ο κ.Δένδιας είπε στη συνέντευξή του ότι “αυτά τα οποία κάνει η Τουρκία είναι αστεία πράγματα”. Και συνέχισε: “Πραγματικά τι νομίζει ότι επιτυγχάνει; Εκεί που σκάβει, κατ' αρχήν, ή που δοκιμάζει να σκάψει, διότι πιθανότατα αμφισβητείται αν έχει την τεχνική δυνατότητα, τα λεφτά τα ξοδεύει για το «Γιαβούζ», αλλά αν το «Γιαβούζ» μπορεί να σκάψει πραγματικά είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα. Εκεί, είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν υπάρχει απολύτως τίποτε και το ξέρουμε κι εμείς και το ξέρουν και οι Αμερικανοί και το ξέρουν και οι Τούρκοι. Τι προσπαθούν να κάνουν οι Τούρκοι; Να προκαλέσουν; Να μας κάνουν εμάς να ‘υπεραντιδράσουμε’ και έτσι να οδηγήσουν τη διεθνή κοινότητα να θεωρήσει ότι πρόκειται για ένα βαλκανικό καυγά; Αυτό επιδιώκουν; Δεν πρόκειται να καταφέρουν τίποτε. Έχω πει ξεκάθαρα για την Τουρκία ότι αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα, αυτές είναι ανόητες ενέργειες, είναι αντίθετες στο Διεθνές Δίκαιο”.
Ανόητες ενέργειες, λοιπόν, οι κινήσεις της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ. Όπως, προφανώς, ανόητες ήταν και οι ενέργειές της στα Ίμια. Άρα, γιατί να ανησυχεί κανείς; Και γιατί να ζητήσει από την ΕΕ κυρώσεις σε βάρος της Άγκυρας; Ας αφήσει η διεθνής κοινότητα την Τουρκία να αλωνίζει και να περικυκλώνει με τα καράβια της την Κύπρο. Και ας μας αφήσουν ήσυχους οι Κύπριοι, οι οποίοι φοβούνται, και μας έχουν σπάσει τα νεύρα, ζητώντας μας να ασχοληθούμε μαζί τους.
Προφανώς, ο κ.Δένδιας δεν έχει αντιληφθεί ότι το θέμα δεν είναι αν έχει σε κάποια από τα σημεία που αναφέρει ότι ψάχνει η Τουρκία φυσικό αέριο ή όχι. Ούτε τόσο εάν τα τουρκικά γεωτρύπανα έχουν την ικανότητα να “τρυπήσουν”. Όχι, βέβαια, ότι αυτό που λέει δεν είναι σημαντικό. Το θέμα είναι ότι η Τουρκία, με την παρουσία της εκεί, με γεωτρύπανα, ερευνητικά και πολεμικά πλοία, προσπαθεί να αμφισβητήσει τα δικαιώματα και την κυριαρχία της Κύπρου, τις ίδιες τις συμφωνίες που έχει κλείσει η Λευκωσία με Ισραήλ και Αίγυπτο για την χάραξη της ΑΟΖ, και το δικαίωμά της να παραχωρεί οικόπεδα σε μεγάλες ξένες εταιρείες για έρευνα και εκμετάλλευση κοιτασμάτων. Πολύ περισσότερο, η Άγκυρα, με την περικύκλωση που έχει επιβάλλει στην Κύπρο, επιθυμεί να δείξει ποιος είναι το “αφεντικό” στην περιοχή, προσπαθεί να κατακυρώσει δικαιώματα και μερίδιο επί των ενεργειακών πόρων στην ανατολική Μεσόγειο, και να εγείρει απαιτήσεις επί των θαλασσίων περιοχών ανάμεσα σε Καστελόριζο και Κύπρο. Γι’ αυτό, άλλωστε, εμφανίζεται και σαν “πατερούλης” - προστάτης των κατεχομένων κυπριακών εδαφών.
Βέβαια, όλα αυτά τα γνωρίζει ο κ.Δένδιας. Το ακατανόητο είναι γιατί συμπεριφέρεται ωσάν να θέλει να “κατευνάσει” την Τουρκία.
