Την Αθήνα και την Άγκυρα επισκέφθηκε το προηγούμενο διήμερο ο Γερμανός Υπουργός των Εσωτερικών, Χορστ Ζεεχόφερ, έχοντας στις αποσκευές του συγκεκριμένες προτάσεις για την κατανομή προσφύγων και μεταναστών, οι ροές του οποίων αυξάνονται σε ασφυκτικά για τον ευρωπαϊκό πληθυσμό επίπεδα. Στόχος του Γερμανού Υπουργού είναι η εξεύρεση εκείνου του τρόπου, που αφενός θα ικανοποιήσει το ανθρωπιστικό πρόσωπο της Γερμανίας, αφετέρου θα κατευνάσει τις ανησυχίες των δικών της πολιτών, που γυρίζουν ανοιχτά την πλάτη στον συνασπισμό της κυβέρνησης Μέρκελ, σε κάθε αναμέτρηση κάλπης.
Η ωμή πραγματικότητα, λοιπόν, είναι πως η κεντρική Ευρώπη θα παίξει (ακόμη) ένα υποκριτικό παιγνίδι σε βάρος του Νότου, ο οποίος Νότος έχει να διαχειριστεί τετραπλάσιο αριθμό μεταναστευτικών ροών από την κεντρική Ευρώπη.
Τι σχεδιάζει η Γερμανία
Το Βερολίνο, καθώς και το εταίρος τους στα Ηλύσια Πεδία του Παρισιού, έχουν πια πειστεί πως μια λύση για το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα με τη σύμφωνη γνώμη και των «27» κρατών μελών της ΕΕ είναι εκ των πραγμάτων ανέφικτη. Το περιθώριο για μη εξεύρεση λύσης είναι μηδαμινό και η «υπομονή» μέχρι να συνετιστεί ο Βορράς έχει εξαντληθεί. Χρειάζεται λοιπόν δράση εδώ και τώρα, η οποία θα βάλει στον πάγο τη γερμανική πρόταση του 2015, του μηχανισμού κατανομής προσφύγων και μεταναστών στις χώρες-μέλη της ΕΕ. Η πρόταση προσέκρουσε στην αντίσταση της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, κατά κύριο λόγο, για αποδοχή της ποσόστωσης.
Μετέωρη η Μεσόγειος
Το αίτημα των Μεσογειακών χωρών για μεταρρύθμιση του Κανονισμού του Δουβλίνου, μεταξύ των οποίων η Κύπρος, η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία, παραμένει μετέωρο. Όσο όμως παραμένει μετέωρο το αίτημα, τόσο ο ισχύων κανονισμός επιβαρύνει αυτές χώρες που δέχονται τους περισσότερους πρόσφυγες και μετανάστες. Πρόσφατα ο Γερμανός υπ. Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ είχε δηλώσει ότι η Γερμανία προτίθεται να δεχθεί στο έδαφός της το 25% των προσφύγων που διασώζονται στη Μεσόγειο. Πού όμως θα παραμείνουν οι υπόλοιποι; Σύμφωνα με τους γερμανικούς σχεδιασμούς, οι χώρες που δεν θέλουν να δεχθούν πρόσφυγες στο έδαφός τους, θα χάνουν από ευρωπαϊκά κονδύλια. Αυτές ωστόσο θα θέλουν να επιβραβεύονται με τη χορήγηση βοήθειας σε είδος, τεχνικό εξοπλισμό, προσωπικό ή ακόμα και χρήματα. Το γεγονός πάντως ότι η Τουρκία έχει ανοίξει τα σύνορα και οι αριθμοί προσφύγων και μεταναστών προς την Ελλάδα, αλλά και την Κύπρο αυξάνονται, δεν θέτει σε υποψίες την ΕΕ. Σύμφωνα με εκτενή αναφορά της οικονομικής εφημερίδας Handelsblatt, στο παρασκήνιο διεξάγονται ήδη συνομιλίες για νέα οικονομική βοήθεια προς την Τουρκία και ότι το θέμα θα συζητηθεί, σε αυτήν την κατεύθυνση, στην προσεχή Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Βασικό επιχείρημα των Σοσιαλιστών της Γερμανίας, οι οποίοι και πρωτοστατούν υπέρ της Τουρκίας, η δέσμευση της Ε.Ε. ότι από το 2017 έως το 2019 θα πρέπει να μετ-εγκατασταθούν συνολικά 50.000 άνθρωποι. Ο αριθμός αυτός, υποστηρίζουν, θα πρέπει να διπλασιαστεί για την προσεχή περίοδο και η Γερμανία να αυξήσει τη δέσμευσή της σε 20.000.
Στο σύνολό τους, πάντως, τα γερμανικά Μέσα Ενημέρωσης διαπιστώνουν πως η περιβόητη συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας για το προσφυγικό – μεταναστευτικό «δεν λειτούργησε ποτέ σωστά», αλλά λειτούργησε εις βάρος της Ελλάδας. Διαπιστώνουν δε πως η νομική ισχύς που δεν έχει η συμφωνία «σε κάθε περίπτωση -για αντικειμενικούς και υποκειμενικούς λόγους- δεν θα μπορούσε, έτσι κι αλλιώς, να λύσει το πρόβλημα της Ελλάδας», ή και της Κύπρου, αφού η Τουρκία δεν τηρεί καν τα προσχήματα.
Για άλλη μια φορά η ωμή πραγματικότητα είναι πως «η ‘συμφωνία’ αυτή εξυπηρετεί βασικά τη Γερμανία και την υπόλοιπη Ε.Ε., γιατί κρατά τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στην Ελλάδα (και την Κύπρο), την οποία έχουν μετατρέψει de facto σε αποθήκη ψυχών ‒ αλλά και την Τουρκία, η οποία, εργαλειοποιώντας τους ανθρώπους αυτούς, κερδίζει χρήματα και άλλα ανταλλάγματα».
Η ευρωπαϊκή υποκρισία
Συνοψίζοντας τη στάση που τηρεί η Ε.Ε. και σε αυτό το θέμα θα λέγαμε ότι το πολιτικό συμφέρον υπερέχει του ανθρωπιστικού και ο «πολιτικός τζόγος» εξυπηρετεί πολλές σκοπιμότητες. Σε μια επιφανειακή ανάγνωση των γεγονότων κάποιος συμπεραίνει ότι η Ουγγαρία, η Πολωνία και οι γείτονές τους έχουν κλείσει τα σύνορα. Σε μια βαθύτερη ανάγνωση των γεγονότων τα σύνορα έχει κλείσει ολόκληρη η κεντρική Ευρώπη, αφήνοντας μόνο του τον νότο να τραβήξει το κουπί του προβλήματος, το οποίο αφενός δημιούργησε η ίδια η Δύση, αφετέρου αν ήθελε θα το είχε λύσει σε διάστημα μερικών εβδομάδων. Η Γερμανία, η οποία αποτελεί μόνο ένα παράδειγμα των ισχυρών της ΕΕ, παρουσιάζεται μεν ως η μητέρα των προσφύγων, πίσω όμως από το φιλανθρωπικό της προσωπείο διαλέγει εκείνους που φιλοξενεί στο έδαφός της, ανάλογα με τις ανάγκες που διαμορφώνονται από την οικονομία της, για παράδειγμα το είδος των εργατικών χεριών που χρειάζεται.
Επιπρόσθετα είναι καλά γνωστό με ντοκουμέντα που έχει δημοσιεύσει ο γερμανικός Τύπος, αλλά δεν έχουν πάρει διαστάσεις στην Ελλάδα και την Κύπρο, πως τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας φυλάσσονται από Γερμανούς αστυνομικούς της Frontex, οι οποίοι φροντίζουν να μη βγαίνει από τα σύνορα κανένας μετανάστης ή πρόσφυγας με κατεύθυνση τη βόρεια Ευρώπη. Σύμφωνα με την Deutsche Welle, μόνο το κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας «έχει στείλει από το 2015 στην Ελλάδα 146 αστυνομικούς για τη φύλαξη της ελληνικής μεθορίου, ώστε να μη βγαίνει κανείς στη βαλκανική οδό».
Ο γερμανικός Τύπος γράφει σύσσωμος πως «η αποστολή των Γερμανών αστυνομικών είναι να εμποδίσουν τους μετανάστες να φτάσουν στην κεντρική Ευρώπη μέσω των Βαλκανίων, με ευρωπαϊκή εντολή».
Γιατί άραγε η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη δεν δείχνει τον ίδιο ζήλο στη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ελλάδας, ώστε η Τουρκία να μην μπορεί να στέλνει ανενόχλητη εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες;
Γιατί άραγε η Ευρώπη απαιτεί από την Ελλάδα να διατηρεί τα hotspots στα νησιά και όχι στην ηπειρωτική χώρα;
Γιατί άραγε δεν ασχολείται η Ευρώπη με την Κύπρο, που είναι νησιωτική χώρα;
Η λύση του προσφυγικού δεν είναι άθλος, είναι ξεκάθαρα ζήτημα θέλησης.
Μαρίνα Χατζηκώστα
