Αρθρογράφος: Θεόφραστος Ανδρεόπουλος

Συγκλονίζει η αποκάλυψη ότι κάποτε ο Άρης καθώς σήμερα όπως όλοι ξέρουμε αποτελεί ένα ξηρό και έρημο μέρος που περισσότερο μοιάζει με τον φανταστικό πλανήτη «Αράκις» στο Dune του Frank Herbert (ένα απίθανο λογοτεχνικό έργο).

Υπάρχει ακόμα παρουσία νερού σε αποθέματα πάγου στους πόλους του αλλά εύλογη είναι η απορία, για την κατάληξη όλου του υπόλοιπου ύδατος. Που πήγε και που κατέληξε;

Ένα μέρος εξαφανίστηκε στο διάστημα. Μόρια νερού έσπασαν σε άτομα υδρογόνου και οξυγόνου και στη συνέχεια ξεχύθηκαν στην ατμόσφαιρα.

Αλλά το περισσότερο νερό, όπως επισημαίνει μία νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science, το «ρούφηξαν» οι βράχοι του πλανήτη. Και εκεί παραμένει, παγιδευμένο μέσα σε μεταλλικά στοιχεία και άλατα

Εδώ βέβαια έρχεται μια περίεργη επιβεβαίωση της πασίγνωστης ταινίας του 1990, του Πολ Βερχόφεν με πρωταγωνιστή τον Άρνολντ Σβαρτζενέγκερ Total Recall, βασισμένης στο βιβλίου του διάσημου συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Phillip Dick.

Ως γνωστόν ο παραπάνω συγγραφέας είχε γράψει το «We Can Remember It for You Wholesale».

Στην ταινία λοιπόν, που αφηγείται την ιστορία ενός πράκτορα του Douglas Quaid / Carl Hauser ο οποίος ανακτά «ακυρωμένες» μνήμες, στο τέλος ανακαλύπτεται στον Άρη ένας μηχανισμός εξωγήινης προέλευσης ο οποίος απελευθερώνει το οξυγόνο το οποίο έχει παγιδευτεί στους βράχους και τα πετρώματα του Άρη. Βασικά το νερό έχει παγιδευτεί στους βράχους του Άρη!

Τώρα αυτό το σενάριο έρχεται να το επιβεβαιώσει η NASA 31 χρόνια αργότερα!

Καθώς οι πέτρες αλλάζουν από το ρευστό νερό, τα μόρια του νερού ενσωματώνονται σε μεταλλικά στοιχεία. «Το νερό ουσιαστικά παγιδεύεται» λέει η Bethany L. Ehlmann, καθηγήτρια πλανητικής επιστήμης στο California Institute of Technology και συγγραφέας.

Για να καταλάβουμε για πόσο μεγάλες ποσότητες μιλάμε, οι επιστήμονες μιλούν για ένα «παγκόσμιο ισοδύναμο επίπεδο».

Αν ο Άρης ήταν μία ομοιόμορφη σφαίρα πόσο βαθιά θα ήταν τα ύδατά του; Οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι το βάθος θα ήταν από 100 έως και 1500 μέτρα, με το πιθανότερο βάθος να προσδιορίζεται στα 600 μέτρα – περίπου το 1/4 του νερού στον Ατλαντικό Ωκεανό.

Τα δεδομένα και οι προσομοιώσεις επίσης αποκαλύπτουν ότι το νερό είχε σχεδόν χαθεί πριν από τρία δισεκατομμύρια χρόνια. Σήμερα εξακολουθεί να υπάρχει νερό που αντιστοιχεί σε έναν παγκόσμιο ωκεανό με βάθος 20 -40 μέτρα.

Αλλά είναι παγωμένο στους πόλους. Τα άτομα υδρογόνου που πλέουν στην ατμόσφαιρα μας δίνουν μία αίσθηση για το πόσο νερό είχε στην επιφάνειά του ο Άρης πριν από τρία δισεκατομμύρια χρόνια.

Στη Γη περίπου ένα στα 5.000 άτομα υδρογόνου είναι μία εκδοχή γνωστή ως δευτέριο και έχει διπλό βάρος, γιατί στον πυρήνα του έχει τόσο ένα νετρόνιο όσο και ένα πρωτόνιο.

Αλλά στον Άρη η συγκέντρωση δευτερίων είναι περίπου ένα στα 700. Και στον Άρη η αναλογία ήταν πιθανότατα αρχικά ανάλογη με εκείνη της Γης, αλλά αυξήθηκε σταδιακά καθώς το νερό εξατμιζόταν.

Το πρόβλημα, λέει ο Ρένιου Χου, επιστήμονας του Jet Propulsion Laboratory της NASA και συγγραφέας επιστημονικών μελετών, είναι ότι ο Άρης δεν χάνει υδρογόνο αρκετά γρήγορα.

Το νερό έχει μείζονα σημασία για την δημιουργία ατμόσφαιρας και την διαδικασία «terraforming» του πλανήτη.

Αν κάποιος αναρωτιέται γιατί θέλουμε να πάμε στον Άρη η απάντηση είναι απλή:

Πρώτες ύλες, ανεκμετάλλευτες και σε τεράστιες ποσότητες.