Αρθρογράφος: Θεόφραστος Ανδρεόπουλος

Oι ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει συγκρουσιακές διαδικασίες με τις δύο έτερες υπερδυνάμεις του πλανήτη, Ρωσία και Κίνα, αλλά σε αυτές θα προστεθεί και η Γερμανία η οποία παρά το σαφώς μικρότερο γεωπολιτικό της μέγεθος θα αποτελέσει ένα σοβαρό πρόβλημα για την αμερικανική πολιτική.

The german factor

Η Γερμανία δεν είναι γεωπολιτική δύναμη καθώς δε διαθέτει τις ανάλογες στρατιωτικές δυνατότητες Ρωσίας και Κίνας ούτε μπορεί να συγκριθεί ως έκταση με τις τεράστιες επικράτειες των προαναφερόμενων χωρών και των ΗΠΑ επίσης.

Όμως διαθέτει ένα ιδιαίτερο οικονομικό βάρος το οποίο και θέλει να μεταφράσει σε γεωπολιτικό στο άμεσο μέλλον.

Η Γερμανία θα αποτελέσει τον τρίτο αντίπαλο των Αμερικανών ενώ δυνητικά υπάρχει και τέταρτος ο οποίος είναι η Γαλλία, αλλά με την συγκεκριμένη χώρα οι Αμερικανοί θα είναι ιδιαιτέρως προσεκτική λόγω της συμμαχικής σχέσης στο ΝΑΤΟ (κάτι που το έχει και η Γερμανία) αλλά κυρίως λόγω των τεράστιων γαλλικών στρατιωτικών δυνατοτήτων.

Tι συμβαίνει με τον Nord Stream 2

Στο ζήτημα όμως της Γερμανίας, οι Αμερικανοί δεν σηκώνουν αναβολή, διότι το σημείο τριβής τους είναι ο ρωσικός αγωγός αερίου Nord Stream 2.

Οι Αμερικανοί δεν θέλουν να ολοκληρωθεί διότι έτσι η Ευρώπη θα προμηθεύεται ακόμα περισσότερο ρωσικό αέριο αυξάνοντας τα κέρδη του ρωσικού δημοσίου και δίνοντας στην Μόσχα περισσότερα χρήματα για να αναπτύξει επιπλέον τις στρατιωτικές της δυνατότητες που κοντράρουν στα ίσια τις αμερικανικές.

Επιπλέον, τότε οι Γερμανοί δεν θα αγοράσουν ποτέ το αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο για να καλύψουν τις ανάγκες της βιομηχανίας τους.

Αυτό σημαίνει πως δεν θα εξαρτώνται από τον αμερικανικό παράγοντα. Αντίθετα, αν ο Nord Stream 2 τελειώσει, οι Γερμανοί θα προμηθεύονται επιπλέον άφθονο και φθηνό ρωσικό αέριο που θα τους καταστήσει ανεξάρτητους από τις ΗΠΑ όπως ακριβώς είχε γίνει και με την κατασκευή του Nord Stream 1.

Το γερμανικό οικονομικό θαύμα στηρίζεται ακριβώς σε αυτό: Στην εύρεση φθηνών ενεργειακών πόρων κάτι το οποίο επετεύχθη επί καγκελαρίας Σρέντερ, ο οποίος θεωρείται ως ο θεμελιωτής της γερμανικής οικονομικής ισχύς την οποία απλώς διαχειρίστηκε η μετέπειτα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ.

Τώρα που οι ΗΠΑ θέλουν να ξεκινήσουν συγκρούσεις και με τους Κινέζους, οι Γερμανοί θα επιλέξουν την κινεζική πλευρά διότι τα συμφέροντά τους στη χώρα αυτή είναι τεράστια

Kίνα και Γερμανία πάνε μαζί

Η δεύτερη και η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη έχουν άρρηκτους δεσμούς. Ο Τζο Μπάιντεν, έχει καταστήσει την απομόνωση του Πεκίνου μεγάλο τμήμα της συνολικής στρατηγικής του για την Κίνα.

Τον Δεκέμβριο η Γερμανία διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στο να επιτευχθεί μία αρχική επενδυτική συμφωνία με την Κίνα, παρά τις ενστάσεις της ομάδας του Τζο Μπάιντεν, που ετοιμαζόταν τότε να αναλάβει τα ηνία της μεγαλύτερης οικονομίας του

Η Γερμανίδα καγκελάριος, Άγγελα Μέρκελ, έχει υπερασπιστεί τη συμφωνία ως αναγκαία προκειμένου να βοηθηθούν οι ευρωπαϊκές εταιρείες να κερδίσουν περισσότερο έδαφος στην Κίνα. Άφησε να εννοηθεί τον Ιανουάριο ότι δεν θέλει να πάρει θέση η Γερμανία στον νέο Ψυχρό Πόλεμο, λέγοντας στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. «Δεν είμαι υπέρ της διαμόρφωσης διαφόρων μπλοκ».

Η στάση της θα μπορούσε να έχει μεγάλη επιρροή ανά την Ευρώπη. «Είναι κρίσιμη σε όρους επιρροής» λέει η Τερίζα Φάλον απο το Κέντρο για Ρωσικές, Ευρωπαϊκές και Ασιατικές Σπουδές στις Βρυξέλλες.

Ωστόσο, μέσα στους επόμενους μήνες η Γερμανία θα πιεστεί να διαλέξει στρατόπεδα. Η συμφωνία με την Κίνα απαιτεί έγκριση από το Ευρωκοινοβούλιο, όπου είναι πολλοί εκείνοι που αντιδρούν

Θα μπορούσε επίσης να δεχθεί πίεση στη διάρκεια της Συνόδου του Ιουνίου των βιομηχανικών χωρών των G7, που επίσης περιλαμβάνει τη Γαλλία, την Ιταλία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Βρετανία και την Ιαπωνία.

Ο κ. Μπάιντεν θέλει να ενισχύσει τον συγκεκριμένο θεσμό. Ορισμένοι Ευρωπαίοι πολιτικοί, ψηφοφόροι και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ζητούν από τη Γερμανία να τηρήσει πιο σκληρή στάση στο θέμα της καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Επικαλούνται τη βίαιη καταστολή του δημοκρατικού κινήματος στο Χονγκ Κονγκ και τις κρατήσεις έως και 1 εκατομμυρίου Ουιγούρων στην Σιντσιάνγκ.

Ακόμη και οι κορυφαίες επιχειρηματικές ενώσεις στη Γερμανία, αν και γενικά στηρίζουν τη στάση της Μέρκελ, έχουν ζητήσει από την Κίνα να απαντήσει στην κριτική.

«Η κατάσταση με τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κίνα καθώς και η πολιτική κατάσταση στο Χονγκ Κονγκ, πιέζουν τις πολιτικές και οικονομικές μας σχέσεις» λέει ο Γιόαχιμ Λανγκ, επικεφαλής της Γερμανικής Ομοσπονδίας Βιομηχανιών.

«Θα ήταν προς το συμφέρον της Κίνας να είναι πιο ξεκάθαρη στην διεθνή κοινότητα σχετικά με τις συνθήκες στο έδαφός της και να απαντήσει στις κατηγορίες».

Η Κίνα απορρίπτει την κριτική ως παρέμβαση στα εσωτερικά της ζητήματα. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις στην κίνα λένε ότι αποφεύγουν τη χρήση καταναγκαστικής εργασίας στην Σιντσίανγκ, την άγρια δύση της Κίνας.

Από τότε που ξέσπασε η πανδημία η Κίνα ξεπέρασε τις ΗΠΑ ως μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Γερμανίας και έχει καταστεί η μεγαλύτερη αγορά για πολλές επιχειρήσεις της.

Τα γερμανικά εργοστάσια κατασκευάζουν εξοπλισμό ακριβείας που χρειάζονται πολλές μεταποιητικές κινεζικές επιχειρήσεις για να συνεχίσουν τη λειτουργία τους. Εάν το Πεκίνο πετύχει στο στοίχημα του για βιομηχανική αυτονομία, η Κίνα δεν θα τις χρειάζεται πια, προειδοποιεί πρόσφατη μελέτη του Bertelsmann Foundation. Οι γερμανικές επιχειρήσεις ωστόσο βλέπουν ακόμη χώρο για ανάπτυξη στην Κίνα.

Η Βανέσα Χέλβινγκ, στέλεχος της Chiron, κατασκευάστριας εργαλείων που χρησιμοποιούνται στην αυτοκινητοβιομηχανία και την αεροναυπηγική και η οποία έχει εργοστάσιο στην Ταϊτσάνγκ, λέει ότι η ταχεία ανάκαμψη της κινεζικής οικονομίας από την πανδημία έχει βοηθήσει στο να αντισταθμιστούν οι πτωτικές πωλήσεις αλλού. Η Ευρώπη παραμένει η μεγαλύτερη αγορά της Chiron λέει η κ. Χέλβινγκ, προσθέτοντας ωστόσο ότι «η πιο σημαντική αγορά για ανάπτυξη είναι η Κίνα».

Οι ΗΠΑ άνοιξαν πολλά μέτωπα

Μετά από όλα αυτά πιστεύει κανείς ότι η Γερμανία θα στραφεί κατά της Κίνας; Γιατί να το κάνει αυτό; Να πυροβολήσει τα πόδια της;

Και το ερώτημα παραμένει: Μπορούν οι ΗΠΑ ταυτόχρονα να τα βάλουν με Ρωσία, Κίνα και Γερμανία; Στην Ουάσινγκτον πιστεύουν πως ναι, αλλά αναλυτές εκτός της αμερικανικής επικράτειας θεωρούν την πρόβλεψή τους το λιγότερο υπεραισιόδοξη.

Σε αυτές τις χώρες καλό είναι να προσθέσουμε και τη Γαλλία, διότι αν και ακόμα δε φαίνεται σύντομα το αντίρροπο των γαλλικών και αμερικανικών συμφερόντων θα αρχίσει να γίνεται αντιληπτό.

Οι ΗΠΑ έχουν την δυνατότητα να ανοίξουν πολλά μέτωπα και ταυτόχρονα, το ερώτημα όμως είναι έχουν και την ικανότητα να τα τελειώσουν όλα νικηφόρα;

Η Ιστορία μέχρι τώρα έχει δείξει πως δεν γίνεται.

Το σίγουρο είναι ότι ο πλανήτης θα ζήσει γεωπολιτικές αναταράξεις τεράστιου μεγέθους τα επόμενα χρόνια που ή θα επιστρέψουν την αμερικανική ηγεμονία είτε οριστικά θα δημιουργηθεί ένα πολυπολικό σύστημα.