Σε δηλώσεις του σε υψηλούς τόνους την Τετάρτη, μετά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε το βράδυ της Τρίτης με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν έθεσε διορία μέχρι τα τέλη του μηνός στις συριακές κυβερνητικές δυνάμεις να αποχωρήσουν από τις θέσεις που κατέλαβαν το τελευταίο διάστημα στον ανταρτοκρατούμενο θύλακα της Ίντλιμπ στη βορειοδυτική Συρία. Προειδοποίησε ειδικότερα ότι αν δεν λήξει η περικύκλωση των δύο από τους 12 σταθμούς επιτήρησης που έχει εγκαταστήσει στην περιοχή ο τουρκικός στρατός με βάση τη συμφωνία του Σότσι του 2018, η Τουρκία θα λάβει μονομερώς δράση.
Το τελεσίγραφο δείχνει να αφήνει ασυγκίνητη τη Δαμασκό και τους Ρώσους προστάτες της. Ήδη αντί των λόγων ομίλησαν τα έργα, με τον συριακό στρατό να συνεχίζει την προέλασή του, καταλαμβάνοντας την Τετάρτη την στρατηγικής σημασίας πόλη Σαρακέμπ και είκοσι χωριά. Η Σαρακέμπ, στην οποία υπήρχαν πληροφορίες ότι είχε εγκατασταθεί τουρκικό απόσπασμα, βρίσκεται μόλις 15χλμ ανατολικά της πόλης της Ίντλιμπ, και ελέγχει τον κόμβο δύο κεντρικών αυτοκινητοδρόμων που ο συριακός στρατός επιχειρεί να θέσει υπό τον πλήρη έλεγχο του, καθώς εξασφαλίζουν την επικοινωνία του Χαλεπίου με τα παράλια και τη Δαμασκό αντιστοίχως.
Σήμερα λίγο πριν το μεσημέρι ήρθε η σειρά του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών να τοποθετηθεί, με το νού προφανώς στραμμένο στην έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ την οποία καλούν απόψε οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Βρετανία με θέμα την κατάληψη της Σαρακέμπ.
Το ανακοινωθέν της ρωσικής διπλωματίας είναι επιδέξια διατυπωμένο, ώστε να αποδομεί τις τουρκικές θέσεις χωρίς να κατονομάζει ούτε μία φορά την Άγκυρα, στηλιτεύοντας αντιθέτως ρητά τις ΗΠΑ και τις λοιπές δυτικές δυνάμεις.
Το νόημα του κειμένου όμως είναι σαφές: οι τζιχαντιστές που ελέγχουν την Ίντλιμπ έχουν το τελευταίο διάστημα ενισχυθεί (πόθεν;) με βαρύ οπλισμό και προβαίνουν σε αλλεπάλληλες επιθέσεις, την ώρα που οι περισσότερο ελεγχόμενες από την Άγκυρα δυνάμεις έχουν πάρει την άγουσα είτε για τη βορειοανατολική Συρία, προς αντιμετώπιση των Κούρδων μαχητών, είτε για τη Λιβύη, προς ενίσχυση της κυβέρνησης Σαράτζ. Το επικίνδυνο αυτό παιχνίδι της Άγκυρας, όπως το εικονογραφεί το ρωσικό ανακοινωθέν, βρίσκει την θερμή συμπαράσταση των δυτικών δυνάμεων, οι οποίες όμως, δεν παραλείπει να υπενθυμίσει η Μόσχα, ήσαν οι πρώτες που στράφηκαν κατά της Τουρκίας για την εισβολή της στη βορειοανατολική Συρία.
Σε κάθε περίπτωση, γίνεται σαφές ότι η ρωσική πλευρά προσφέρει πλήρη κάλυψη στην Δαμασκό για την στρατιωτική της προώθηση. Μάλιστα το ανακοινωθέν της πλατείας Σμολένσκαγια, ουσιαστικά προαναγγέλλει εντονότερη ρωσική εμπλοκή, καθώς για πρώτη φορά κάνει λόγο για "Ρώσους στρατιωτικούς εμπειρογνώμονες" που έπεσαν θύματα των ανταρτών, επιβεβαιώνοντας εμμέσως τις πληροφορίες για φόνο 4 στελεχών της FSB από Τουρκομάνους ενόπλους την 1η Φεβρουαρίου.
Αναλυτικά, η ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών έχει ως εξής:
"Το τελευταίο διάστημα μαρτυρείται επικίνδυνη αύξηση των εντάσεων και της βίας στην περιοχή της Ίντλιμπ.
Από τον Δεκέμβριο 2019 έως τον Ιανουάριο 2020 οι τρομοκράτες της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ οι οποίοι έχουν καταλάβει την ζώνη αποκλιμάκωσης στην Ίντλιμπ εντατικοποίησαν τις επιθετικές τους ενέργειες εναντίον των θέσεων των συριακών κυβερνητικών δυνάμεων καθώς και γειτονικών πόλεων, κυρίως εναντίον του Χαλεπίου. Τον Δεκέμβριο σημειώθηκαν περισσότερες από 1.400 επιθέσεις από αντάρτες που είχαν στη διάθεσή τους τεθωρακισμένα, αυτόματα όπλα, οχήματα μάχης, όλμους και πυροβολικό. Οι τρομοκράτες επίσης κατέστειλαν ωμά διαδηλώσεις πολιτών εντός της Ίντλιμπ, οι οποίοι διαμαρτύρονταν για την κυριαρχία των ενόπλων και τον βομβαρδισμό ανθρωπιστικών διαδρόμων, προκειμένου να αποτραπεί η έξοδος των αμάχων. Στην πραγματικότητα, οι τζιχαντιστές κρατούν όμηρο τον πληθυσμό της ζώνης αποκλιμάκωσης της Ίντλιμπ και τον χρησιμοποιούν ως ανθρώπινη ασπίδα.
Στα μέσα Ιανουαρίου, οι ένοπλες δυνάμεις της Ρωσίας και της Τουρκίας έκαναν άλλη μία προσπάθεια να επιβάλλουν "καθεστώς σιωπής” στην ζώνη αποκλιμάκωσης της Ίντλιμπ, όμως οι τρομοκράτες δεν περιόρισαν την ένοπλη δραστηριότητά τους, αλλά πολλαπλασίασαν τις επιθέσεις. Μόνο τις τελευταίες δύο εβδομάδες του Ιανουαρίου σημειώθηκαν περισσότερες από χίλιες επιθέσεις με απολογισμό εκατοντάδες νεκρούς και τραυματίες μεταξύ των Σύρων στρατιωτών και πολιτών εκτός της ζώνης αποκλιμάκωσης. Ρώσοι και Τούρκοι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες βρήκαν τραγικό θάνατο. Οι απόπειρες επίθεσης εναντίον της ρωσικής αεροπορικής βάσης της Χμέιμιμ δεν σταμάτησαν.
Όλα αυτά μαρτυρούν ένα πράγμα: την απαράδεκτη ενίσχυση των τρομοκρατών στην Ίντλιμπ, οι οποίοι χαίρουν πλήρους ασυλίας. Η μεταφορά μέρους των ένοπλων σχηματισμών από την ζώνη αποκλιμάκωσης αρχικά στη νοτιοανατολική Συρία και κατόπιν στη Λιβύη έφερε τη συγκέντρωση των ριζοσπαστικών στοιχείων σε κρίσιμο όριο.
Υπ' αυτές τις συνθήκες, οι κυβερνητικές δυνάμεις υποχρεώθηκαν να απαντήσουν προκειμένου να προστατεύσουν εκατοντάδες και χιλιάδες Σύρους από τη μανία των τρομοκρατών. Σημειώνεται ότι ο συριακός στρατός μάχεται εντός της κυρίαρχης επικράτειάς του εναντίον τρομοκρατών που έχουν αναγνωρισθεί ως τέτοιοι από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ – και δεν θα πρέπει να υπάρχουν ανακολουθίες. Μιλάμε για την εθνική επικράτεια της Συρίας και η μάχη εναντίον των ενόπλων δεν είναι απλώς δικαίωμα, αλλά και υποχρέωση της κυβέρνησης της χώρας.
Από αυτή την άποψη, εφιστούμε την προσοχή σε ορισμένες τοποθετήσεις Δυτικών κρατών, ιδίως των ΗΠΑ, που προσπαθούν να παρουσιάσουν τους τρομοκράτες της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ ως μετριοπαθή αντιπολίτευση και να τους προστατεύσουν υπό το πρόσχημα της θέσπισης κατάπαυσης του πυρός. Δεν υπήρξε ποτέ και δεν μπορεί να υπάρξει κατάπαυση του πυρός με τρομοκράτες, όπως ρητά αναφέρει η παράγραφος 8 του ψηφίσματος 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Επιπλέον πληθαίνουν τα στοιχεία για την κατάληψη από τους τρομοκράτες πολιτικών εγκαταστάσεων που μετατρέπονται σε σημεία εκτόξευσης πυρός, αποθήκες οπλισμού και πυρομαχικών, εργαστήρια παραγωγής όπλων και εκρηκτικών, στρατώνες ή φυλακές.
Όταν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους πολεμούσαν κατά τους ισχυρισμούς τους τους τρομοκράτες στην βορειοανατολική Συρία και κυριολεκτικά ισοπέδωσαν ολόκληρες πόλεις (Ράκκα, Χατζίν, Μπαγκούζ) κανείς δεν θυμήθηκε την ανάγκη μιας πανεθνικής κατάπαυσης του πυρός.
Τώρα, οι Αμερικανοί, χωρίς να έχουν νικήσει το ISIS (σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, οι 11.000 ένοπλοι που υπήρχαν πέραν του Ευφράτη πριν από την έναρξη των επιχειρήσεων, παραμένουν) και χωρίς να μπαίνουν στον κόπο να βρούν άλλη δικαιολογία για την παράνομη παρουσία τους στη Συρία, αναίσχυντα κλέβουν και εμπορεύονται τους φυσικούς πόρους της Συρίας. Οι πράξεις αυτές δεν χαρακτηρίζονται από το διεθνές δίκαιο παρά ως εγκλήματα πολέμου.
Πρέπει να υπενθυμισθεί ότι οι ίδιοι Αμερικανοί εξαπέλυσαν σειρά αυθαίρετων αεροπορικών επιδρομών στην Ίντλιμπ υπό το πρόσχημα της καταπολέμησης των τρομοκρατών, συμπεριλαμβανομένης της εξόντωσης του Αμπου Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι. Εγείρεται το ερώτημα: ποιος λοιπόν, κατά την Ουάσιγκτον, ελέγχει την Ίντλιμπ: τρομοκράτες ή μετριοπαθείς αντιπολιτευόμενοι υπό την ηγεσία των πολέμαρχων της αλ Κάιντα;
Εντέλει, οι δηλώσεις αλληλεγγύης προς την Τουρκία, αντιπαραβαλλόμενες προς τις κυρώσεις και τις καταδικαστικές τοποθετήσεις του Λευκού Οίκου εν σχέσει προς την Επιχείρηση Πηγή Ειρήνης, φαντάζουν ως το άκρον άωτον του κυνισμού και της διγλωσσίας.
Από πλευρά μας, βεβαιώνουμε εκ νέου τη δέσμευσή μας στις συμφωνίες και τις αμοιβαίες συνεννοήσεις που έχουν επιτευχθεί στο πλαίσιο της διαδικασίας της Αστάνα για την ανάγκη καταπολέμησης των τρομοκρατικών ομάδων στη Συρία με σεβασμό στην κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Θα συνεχίσουμε να συντονιζόμαστε στενά με τους Τούρκους και Ιρανούς εταίρους μας για την επίτευξη σταθερότητας και ασφάλειας "επί του εδάφους” και για την προώθηση μιας πολιτικής διαδικασίας που θα καθοδηγείται και θα διεξάγεται από τους ίδιους τους Σύρους, με τη βοήθεια του ΟΗΕ, σύμφωνα με το ψήφισμα 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας".
