Σε τροχιά κατά μέτωπο σύγκρουσης, αν όχι ρήξης, με τη Γερμανία και τους συμμάχους της κινείται η Ιταλία, μετά το ναυάγιο που σημειώθηκε στη σύνοδο κορυφής της περασμένης Πέμπτης. Ουσιαστικά, η Ρώμη αναμένει να δει το αποτέλεσμα που θα έχουν οι διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο του Eurogroup μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας, προκειμένου να καθορίσει ποια θα είναι τα επόμενα βήματά της.
Με βάση τα ως τώρα δεδομένα, πάντως, τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα δεν δείχνουν τα έχουν μετακινηθεί από τις θέσεις τους. Κι αυτό, προφανώς, δεν προμηνύεται τίποτα καλό...
Το Βερολίνο και οι περισσότερες χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά εμμένουν στην άρνησή τους ακόμη και να συζητήσουν την έκδοση ενός ευρω-ομολόγου, που θα φέρει την εγγύηση του συνόλου των «27» και θα διασφαλίσει από τις αγορές, με τους καλύτερους δυνατούς όρους, τα αναγκαία κεφάλαια τόσο για την αντιμετώπιση αυτής της φάσης της κρίσης όσο και για την ανάκαμψη των οικονομιών μετά το τέλος της.
Από την άλλη, η κυβέρνηση του Τζουζέπε Κόντε ουσιαστικά έχει απορρίψει οριστικά την ενεργοποίηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, όπως προτείνει η «αντίπαλη» πλευρά. Η βασική αιτία – πέρα από το αντικειμενικό γεγονός ότι τα 400 περίπου δισ. του ESM δεν φτάνουν για όλους – είναι ότι δεν θέλει ούτε να ακούσει για τους όρους που συνοδεύουν την άντληση κεφαλαίων από αυτή τη δεξαμενή, που ισοδυναμούν με μνημόνια.
«Για την ώρα, δεν είναι αυτό που χρειαζόμαστε, πρόκειται για ένα παραδοσιακό εργαλείο», δήλωσε χαρακτηριστικά ο ίδιος ο Κόντε. Εάν δεν δεχτούν τις προτάσεις μας, «θα τα καταφέρουμε και μόνοι μας», πρόσθεσε ο Ιταλός πρωθυπουργός, στο φόντο της μεγάλης ύφεσης που απειλεί την χώρα του, η οποία μπορεί να φτάσει ή και να ξεπεράσει το 6,5% του ΑΕΠ – ενώ το δημόσιο χρέος αναμένεται να εκτοξευτεί πάνω από το 150%.
Πυρ και μανία ο Κόστα: Σιχαμερή στάση!
Ακόμη, όμως, κι αν κάποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι ο Κόντε κρατά αυτή τη στάση γνωρίζοντας ότι τον περιμένει στη γωνία ο Ματέο Σαλβίνι, προφανώς δεν ισχύει το ίδιο για άλλες χώρες, που εμφανίζονται επίσης οργισμένες με τους Γερμανούς και τους συμμάχους τους, βαραίνοντας ακόμη περισσότερο το πολιτικό κλίμα που επικρατεί στην Ευρώπη. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η Πορτογαλία η οποία, μαζί με την Ισπανία, είναι ανάμεσα στους ένθερμους υποστηρικτές της έκδοσης ενός «κορωνα-ομολόγου».
Ιδού, για του λόγου το αληθές, πώς αντέδρασε ο Πορτογάλος πρωθυπουργός, Αντόνιο Κόστα, στην προτροπή του Ολλανδού υπουργού Οικονομικών, Βόπκε Χόεκστρα, προς την Κομισιόν να ελέγξει γιατί μια σειρά χώρες της ευρωζώνης δεν έχουν φροντίσει να υπάρχει... δημοσιονομικό περιθώριο που θα τους επιτρέψει να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για την αντιμετώπιση του κορωναϊού και των επιπτώσεών του.
«Αυτή η δήλωση είναι σιχαμερή όσον αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση και το πλαίσιο λειτουργίας της. Κι αυτή είναι ακριβώς η κατάλληλη έκφραση για να τη χαρακτηρίσει – σιχαμερή», δήλωσε ο Κόστα, για να συμπληρώσει: «Κανείς δεν έχει πλέον χρόνο για να ακούει τους Ολλανδούς υπουργούς Οικονομικών, όπως είχαμε κάνει το 2008, το 2009 και το 2010».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και μια προσωπικότητα που διαθέτει σημαντικό κύρος τόσο στους Ιταλούς Δημοκρατικούς όσο και στην Ευρώπη – ο πρώην πρωθυπουργός και πρόεδρος της Κομισιόν, Ρομάνο Πρόντι: Εάν προκύψει μια τέτοια κρίση, σε ποιον θα πουλούν οι Ολλανδοί τις τουλίπες τους;», αναρωτήθηκε, με εμφανή ειρωνική διάθεση.
Ακόμη κι έτσι, όμως, Ολλανδία και Γερμανία δεν μοιάζουν να πτοούνται. «Δεν είμαστε μόνοι μας», είπε στους δημοσιογράφους ο πρωθυπουργός της πρώτης, Μαρκ Ρούτε, σχολιάζοντας την επίθεση Κόστα στον Ρούτε. Αλλά και ο εκπρόσωπος της Γερμανίδας προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, απαντώντας στην παραίνεση του (υφισταμένου της) Ιταλού επιτρόπου Πάολο Τζεντιλόνι προς το Βερολίνο να υποχωρήσει, σχολίασε: «Ορισμένα κράτη-μέλη έχουν επισημάνει ορισμένες ειδικές επιφυλάξεις που έχουν όσον αφορά στην έκδοση ευρωομολόγων κλπ. Αυτές οι επιφυλάξεις υπάρχουν και δεν μπορούμε απλώς να τις παραμερίσουμε».
Λεπτή κόκκινη κλωστή...
Όπως είναι φυσικό, υπάρχουν και εκείνοι που πασχίζουν να τηρήσουν πιο ήπιους τόνους, σε μια προσπάθεια να μην τιναχτούν από τώρα όλα στον αέρα. Όπως, για παράδειγμα, η υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας, Αράντσα Γκονθάλεθ, η οποία έγραψε στο Twitter, παραπέμποντας στο ναυάγιο του Τιτανικού: «Βόπκε Χόεκστρα, είμαστε μαζί σε αυτή τη βάρκα της ΕΕ. Χτυπήσαμε ένα απρόσμενο παγόβουνο. Αντιμετωπίζουν όλοι τον ίδιο κίνδυνο τώρα. Δεν υπάρχει χρόνος για υποτιθέμενα εισιτήρια πρώτης και δεύτερης θέσης».
Δεν είναι βέβαιο, ωστόσο, ότι όλοι αντιλαμβάνονται την κατάσταση με τον ίδιο τρόπο και σκεπτικό. Και γι' αυτό ακριβώς, είναι σχεδόν σίγουρο ότι ΕΕ και ευρώ θα εισέλθουν σε ένα νέο γύρο κρίσης και επικίνδυνων κλυδωνισμών μόλις η απειλή του κορωναϊού υποχωρήσει και επιστρέψει η «κανονικότητα».
Γιώργος Παυλόπουλος
