Η κυβέρνηση έχει παραδοθεί σχεδόν άνευ όρων στους δανειστές και παρά ταύτα η αξιολόγηση δεν κλείνει. Τι πραγματικά συμβαίνει και πηγαίνουμε από Eurogroup σε Eurogroup χωρίς εξέλιξη; Πρόκειται για ένα παζλ σύνθετο, που έχει να κάνει τόσο με τη στάση του ΔΝΤ, το οποίο ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει αν θέλει να παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα και πώς, όσο και με τη στάση του Βερολίνου εν’ όψει και των γερμανικών εκλογών.
Ορισμένα ακόμη κομμάτια του παζλ αυτού έχουν να κάνουν ασφαλώς με την ανάδειξη του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανική Προεδρία και βεβαίως με τις εκλογές που έρχονται σε Ολλανδία και Γαλλία.
Οι Ολλανδοί τηρούν σκληρή στάση και δηλώνουν πώς αν δεν παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα το ΔΝΤ τότε θα αποχωρήσουν και οι ίδιοι, ενώ οι Γάλλοι εμφανίζονται πιο επιφυλακτικοί απέναντι στο ευρώ και η Λεπέν που έχει ισχυρό «ρεύμα» έχει δηλώσει πώς αν εκλεγεί τότε το πρώτο πράγμα που θα κάνει θα είναι δημοψήφισμα για έξοδο τής χώρας της από το ευρώ.
Το ΔΝΤ είναι ίσως σε αυτή τη φάση ο καθοριστικός παράγοντας. Από τη στιγμή που αμφισβητεί τα στοιχεία της Κομισιόν, μιλάει ξεκάθαρα για μη βιώσιμο χρέος και απαιτεί να υπάρξουν σκληρά δημοσιονομικά μέτρα προκειμένου να ισοσταθμιστεί το μη κούρεμα του τεράστιου ελληνικού χρέους «μπλοκάρει» όλη τη διαδικασία για το κλείσιμο της αξιολόγησης.
Να σημειωθεί πώς το ΔΝΤ έπαιξε κεντρικό ρόλο στα δύο πρώτα προγράμματα διάσωσης, όμως δεν μπήκε ποτέ επίσημα στο τρίτο πρόγραμμα μαζί με την Ευρωζώνη και έχει ενταθεί η συζήτηση ότι μπορεί να επιλέξει να φύγει. Η διαφωνία του με την Ε.Ε. Είναι σε δύο κομβικά σημεία. Στους οικονομικούς στόχους και στο χρέος.
Στους οικονομικούς στόχους, το Ταμείο λέει ότι αυτά που απαιτούν οι Ευρωπαίοι από την Ελλάδα είναι μη ρεαλιστικά. Η Ευρωζώνη επιμένει ότι η Ελλάδα μπορεί να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για αρκετά χρόνια. Το ΔΝΤ έχει πει ότι μόνο το 1,5% είναι εφικτό, λέγοντας ότι το 3,5% απαιτεί υπερβολική λιτότητα. Το Ταμείο επίσης επιμένει ότι το ελληνικό χρέος είναι «εκρηκτικό» και απαιτεί σημαντική ελάφρυνση.
Για τους δικούς της λόγους η Γερμανία ειδικά δεν θέλει σε καμία περίπτωση «κούρεμα» χρέους. Ο φόβος είναι πώς αν συμβεί στην Ελλάδα θα ανοίξει η όρεξη και σε άλλες χώρες με μεγάλα χρέη και τότε η κατάσταση δεν μαζεύεται με τίποτα. Επιμένουν λοιπόν πως με… μεταρρυθμίσεις το ελληνικό δημόσιο χρέος είναι βιώσιμο.
Το Βερολίνο έχει σοβαρές αμφιβολίες ότι η Ε.Ε. θα μπορέσει μόνη της να κρατήσει μία σκληρή γραμμή απέναντι στην Ελλάδα για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, χωρίς την πειθαρχία του ΔΝΤ. Αν το Ταμείο αποχωρήσει, η Ανγκελα Μέρκελ και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε θα βρεθούν σε μία εξαιρετικά δύσκολη θέση, μόλις λίγους μήνες πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου, στις οποίες το αντιευρωπαϊκό AfD αναμένεται να ανέβει.
Ανεπίσημα, το Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου είναι η προθεσμία για να επιτευχθεί συμφωνία, αλλά αυτό φαίνεται εξαιρετικά απίθανο, με την Αθήνα, το ΔΝΤ και τους Ευρωπαίους να απέχουν ακόμη πολύ. Μετά από αυτή την ημερομηνία, η Ευρώπη μπαίνει σε μία έντονη εκλογική περίοδο, με αρχή από την Ολλανδία στις 15 Μαρτίου. Η επανεκλογή του Γ. Ντάισελμπλουμ, του Ολλανδού υπουργού Οικονομικών και επικεφαλής του Eurogroup, είναι πολύ αβέβαιη.
Ακολουθούν οι εκλογές στη Γαλλία την άνοιξη και στη Γερμανία τον Σεπτέμβριο. Εν μέσω της προεκλογικής περιόδου, μία θορυβώδης επιστροφή της κρίσης χρέους θα έκανε τη λύση πιο δύσκολη. Η ιδέα να προσφερθεί περισσότερη βοήθεια στην Ελλάδα δεν είναι δημοφιλής ανάμεσα σε πολλούς Ευρωπαίους.
Και μέσα σε όλα αυτά υπάρχει και ο αστάθμητος παράγοντας Τραμπ. Ορισμένοι μάλιστα θεωρούν πώς η στάση «αναμονής» που κρατά το ΔΝΤ έχει να κάνει με την πολιτική που θέλει να ασκήσει ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος. Οι ΗΠΑ είναι το ισχυρότερο μπλοκ στο εκτελεστικό συμβούλιο του ΔΝΤ και η θέση της χώρας παραμένει κενή προς το παρόν.
Κατά τη διακυβέρνηση Ομπάμα, η Ουάσιγκτον προσεκτικά υποστήριξε τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό ζήτημα, αλλά το αν αυτό θα συνεχιστεί υπό τον Τραμπ παραμένει ακόμη άγνωστο. Την περασμένη εβδομάδα, σε μία σπάνια περίπτωση δημοσιοποίησης των εσωτερικών διεργασιών, το ΔΝΤ ανέφερε ότι διίστανται οι απόψεις στο συμβούλιό του για την Ελλάδα. Μόνο οι Ευρωπαίοι υπερασπίστηκαν μία πιο θετική εκτίμηση για την ελληνική οικονομία.
Η όλη αυτή κατάσταση μοιάζει με τρέλα και η κυβέρνηση δείχνει πλέον πώς δεν μπορεί να τη διαχειριστεί. Μία επιτίθεται στο ΔΝΤ, μία στοχοποιεί τον Σόιμπλε και την άλλη εκφράζει ευσεβείς πόθους, οι οποίοι ωστόσο δεν επιβεβαιώνονται. Αν όμως μέχρι και τα μέσα του επόμενου μήνα δεν καταφέρει να κλείσει την αξιολόγηση τότε η κατάσταση για την ίδια, αλλά και για τη χώρα γίνεται εξαιρετικά σοβαρή σε μία περίοδο που η Ελλάδα παλεύει να σταθεροποιηθεί μετά από τόσα μέτρα.
Τον Ιούλιο θα πρέπει η Ελλάδα να αποπληρώσει χρέος ύψους 7 δισ. ευρώ και τα χρήματα αυτά επ’ ουδενί υπάρχουν. Αν λοιπόν δεν συνεχιστεί το πρόγραμμα για να εκταμιευθούν τότε είναι πολύ πιθανό να έρθουν όχι νέα μέτρα, αλλά ένα 4ο μνημόνιο.
