Ενώπιον μιας νέας πετρελαϊκής κρίσης βρίσκεται ο πλανήτης σύμφωνα με τα γερμανικά ΜΜΕ τα οποία ανησυχούν ιδιαίτερα καθώς η Γερμανία έχει πολύ μεγάλη εξάρτηση από την εισαγωγή ενέργειας.

Η διεθνής κοινότητα μπαίνει σε μια νέα πραγματικότητα στις σχέσεις της με το Ιράν. Μετά από ένα πακέτο κυρώσεων που έχουν τεθεί σε ισχύ μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από την συμφωνία για το πυρηνικό οπλοστάσιο της Τεχεράνης, από σήμερα εκπνέει και η ισχύ μιας σειράς εξαιρέσεων για 8 χώρες, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα

Με άλλα λόγια, όποιος αγοράζει πετρέλαιο από το Ιράν, δεν θα μπορεί να διατηρεί επιχειρηματικές σχέσεις με αμερικανικές εταιρείες. Θα επιβάλλονται και στα δύο μέρη αυστηρές ποινές.

Οικονομικός αποκλεισμός του Ιράν

Οι ΗΠΑ μαζί με τους στενούς τους εταίρους, το Ισραήλ και τη Σ. Αραβία θεωρούν ότι η Τεχεράνη χρηματοδοτεί τη διεθνή τρομοκρατία με την Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, την Χεζμπόλα στο Λίβανο, τη Συρία και την Υεμένη. Πιστεύουν επίσης ότι το Ιράν συνεχίζει την ανάπτυξη ατομικών όπλων, κάτι για το οποίο διεθνείς εμπειρογνώμονες εκφράζουν μεγάλες αμφιβολίες.

Ποιες είναι οι επιλογές της χώρας; Κατά τον ιρανό πρόεδρο Χασάν Ρουχανί  «μπορούμε να απαντήσουμε με διπλωματία και με πόλεμο». Μια άλλη επιλογή θα ήταν η οριστική αποχώρηση από τη συμφωνία για τα πυρηνικά που δεσμεύει ακόμη την Κίνα, την Ρωσία, την Γερμανία, την Γαλλία και την Βρετανία.

Στην έσχατη περίπτωση θα μπορούσε τα Ιράν να κλείσει τα Στενά του Χορμούζ, έναν από τους πιο σημαντικούς θαλάσσιους δρόμους για το εμπόριο πετρελαίου. Κάτι τέτοιο θα ήταν σοβαρό χτύπημα για το εμπόριο και θα οδηγούσε με μεγάλη πιθανότητα σε ένοπλη αντιπαράθεση.

Από τις χώρες που πλήττονται περισσότερο από τα νέα μέτρα είναι η Τουρκία, η Κίνα και οι Ινδίες. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ιρανικού πετρελαίου με 29 εκατο τόνους πέρυσι που αντιστοιχεί με το 6% των ενεργειακών αναγκών της σε μαύρο χρυσό. Γι αυτό και οι μεγαλύτερες αντιστάσεις έρχονται από εκεί.

«Η συνεργασία μας με το Ιράν είναι ανοιχτή, διαφανής και νόμιμη και θα πρέπει να γίνει σεβαστή», τόνισε τις προάλλες εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.

«Η κυβέρνησή μας είναι αποφασισμένη να διατηρήσει τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα των κινεζικών επιχειρήσεων και θα διαδραματίσει θετικό και εποικοδομητικό ρόλο στη σταθερότητα στον ενεργειακό τομέα».

Αντίθετα η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ταϊβάν βρίσκονται από καιρό στην αμερικανική γραμμή και η Ινδία δεν έχει δώσει καθαρά δείγματα γραφής. Η Ν. Κορέα και η Ιαπωνία βρίσκονταν ακόμη σε διαπραγματεύσεις με την αμερικανική πλευρά.

Ρίσκο και για τις ΗΠΑ

Το ρίσκο για τις ΗΠΑ δεν είναι αμελητέο. Εάν η Κίνα, η δεύτερη σε μέγεθος παγκόσμια οικονομία, αντισταθεί και οι ΗΠΑ δεν υποχωρήσουν, τότε οι μεγάλες κρατικές επιχειρήσεις ενδέχεται να υποστούν κυρώσεις σε περίπτωση για παράδειγμα που η Ουάσιγκτον προχωρήσει στον αποκλεισμό τους από το αμερικανικό δημοσιονομικό σύστημα.

Κάτι τέτοιο θα είχε ανυπολόγιστες επιπτώσεις γιατί οι ΗΠΑ έχουν τεράστιο χρέος με την Κίνα και σε πολλά πολιτικά και οικονομικά ζητήματα εξαρτώνται από την συνεργασία με το Πεκίνο.

Με την Τουρκία σε εξέλιξη, γίνονται διαπραγματεύσεις επί του θέματος που επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο τις διμερείς σχέσεις λόγω της αγοράς ρωσικού συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας από μια νατοϊκή χώρα.  Όλα αυτά προβληματίζουν γιατί θα μπορούσαν να προκαλέσουν αύξηση της τιμής του πετρελαίου λόγω μείωσης των εμπορεύσιμων ποσοτήτων.

Η δέσμευση των ΗΠΑ, της Σ. Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων για άντληση περισσότερων ποσοτήτων, δεν λύνει το πρόβλημα. Και η αύξηση της τιμής πετρελαίου πνίγει την οικονομική ανάπτυξη.

Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο υπενθύμισε ότι η τιμή του πετρελαίου δεν αυξήθηκε από τον περασμένο Νοέμβριο, όταν η χώρα του βγήκε από τη συμφωνία με το Ιράν και πολλές χώρες περιόρισαν ή κατήργησαν τις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου. Αυτό ισχύει.

Αλλά εάν αλλάξουν τα δεδομένα, όπως με τον αποκλεισμό των Στενών του Χορμούζ, τότε η πετρελαϊκή κρίση θα είναι αναπόφευκτη.