Aρθρογράφος: Βασίλης Καπούλας

“H συμμαχία Ρωσίας, Τουρκίας και Γερμανίας πέτυχε την πρώτη νίκη εναντίον του  αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) LNG στην Ευρώπη. Όμως η νίκη αυτή πλέον απειλείται σοβαρά από τον άξονα ΗΠΑ-Ελλάδας” αναφέρουν Ρώσοι αναλυτές.

Οι Ρώσοι σημειώνουν πως ο ενεργειακός αυτός πόλεμος εισέρχεται σε μια νέα φάση μετά και την απόφαση εκσυγχρονισμού των ελληνικών υποδομών και ειδικότερα των λιμανιών σε Καβάλα-Αλεξανδρούπολη-Θεσσαλονίκη. Ταυτόχρονα τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά “πέρασαν” σε ελληνικά χέρια.

Αξίζει να σημειωθεί πως μετά την Γερμανία η Τουρκία είναι ο μεγαλύτερος πλέον πελάτης της Gazprom. Η Τουρκία εισήγαγε συνολικά 14,64 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου από τη Ρωσία το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους. Είναι η μεγαλύτερη αύξηση από το 2017 όταν την ίδια περίοδο είχε γίνει εισαγωγή 14,436 bcm.

Η Ουκρανία αντικαταστάθηκε ως ενεργειακός κόμβος

Ας δούμε τι αναφέρουν Ρώσοι αναλυτές:

“Μετά από σχεδόν επτά χρόνια συνεχών δοκιμασιών, μπορεί να συνοψιστεί ότι η πολιτική αντικατάστασης της διέλευσης φυσικού αερίου από την Ουκρανία από άλλες κατευθύνσεις έχει αρχίσει να αποφέρει ορισμένα αποτελέσματα

Η Ουκρανία ήταν πάντα ένας δύσκολος εταίρος για τη Ρωσία στο ζήτημα του φυσικού αερίου. Η θλιβερή εμπειρία των δύο “πολέμων φυσικού αερίου” ανάγκασε τη Μόσχα να ξεκινήσει την κατασκευή εναλλακτικών αγωγών, των Nord Stream 2 και Turkish Stream.

Αφού η Ουάσιγκτον έλαβε τα “κλειδιά” του Κιέβου προχώρησε στην προετοιμασία εξαγωγικής υποδομής στις ΗΠΑ και στην δημιουργία τερματικών ΥΦΑ στην Ευρώπη. Αυτό που χρειαζόταν ήταν μία ενεργειακή κρίση που θα οδηγούσε σε αύξηση τις τιμές κάνοντας ελκυστικότερο το αμερικανικό ΥΦΑ. Το αμερικανικό σχέδιο ενεργειακού ελέγχου της Ευρώπης είναι έτοιμο με διακλαδώσεις και δημιουργίες τερματικών σταθμών LNG απ’ άκρη σε άκρη.

Τρία προβλήματα έπληξαν τις ΗΠΑ

Πρώτον, το 2020, η πανδημία του κορoνοϊού έπληξε απροσδόκητα ολόκληρο τον κόσμο. Λόγω των εκτεταμένων lockdown, η ζήτηση των καταναλωτών, η βιομηχανική παραγωγή και η κατανάλωση ενέργειας μειώθηκαν δραματικά. Κατά συνέπεια, οι τιμές για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο μειώθηκαν επίσης. Αυτό έπληξε σοβαρά τη βιομηχανία ΥΦΑ των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα το κλείσιμο ορισμένων έργων και το πάγωμα δημιουργίας νέων.

Δεύτερον, ο χειμώνας του 2020-2021 αποδείχθηκε ασυνήθιστα παγωμένος. Επικράτησε παγετός σε Ευρώπη και Ασία. Οι μισές υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου έμειναν κενές καθώς οι Ευρωπαίοι έπρεπε να κάψουν μεγάλες ποσότητες “μπλε καυσίμου” για θέρμανση. Αλλά η συμπλήρωσή τους είναι τώρα προβληματική. Στις αρχές του 2021 υπάρχει ανάκαμψη του LNG στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, όπου η κατανάλωση ΥΦΑ αυξήθηκε μαζί με την τιμή του από ό, τι στην ΕΕ. Για το λόγο αυτό οι παραγωγοί έστειλαν τα δεξαμενόπλοια τους εκεί. 

Τρίτον, η Gazprom έχει σχεδόν ολοκληρώσει το τεράστιο έργο με την κατασκευή αγωγών παράκαμψης γύρω από την Ουκρανία. Η πρώτη γραμμή του Nord Stream 2 έχει ολοκληρωθεί, μέσω της οποίας το αέριο μπορεί να μεταβεί στην Ευρώπη αυτό το φθινόπωρο. Επιπλέον ολοκληρώνεται και η δεύτερη γραμμή. Στην επικράτεια της ΕΕ, ολοκληρώθηκε επίσης η σύνδεση του Turkish Stream με Σερβία και η Ουγγαρία. Ήδη από την 1η Οκτωβρίου θα μεταφέρει έως και 15,75 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου. Από την Ουγγαρία, σύντομα θα είναι δυνατή η σύνδεση του αγωγού με τον περίφημο κόμβο στην Αυστρία, από όπου το “μπλε καύσιμο” θα διανεμηθεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Αμερικανική αντεπίθεση με αιχμή του δόρατος την Ελλάδα

Πρόσφατα ο εφοπλιστής Γιώργος Προκοπίου ανακηρύχθηκε πλειοδότης και στους δύο διαγωνισμούς για τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά.

Αν και το μέλλον του Σκαραμαγκά συνδέθηκε άμεσα με την ναυπήγηση των νέων φρεγατών του Πολεμικού Ναυτικού εντούτοις η λειτουργία των ναυπηγείων στην Ελλάδα (Σύρος-Ελευσίνα-Σκαραμαγκάς) θα έπρεπε να προσφέρουν ένα συνδυαστικό έργο το οποίο πρωτίστως θα εξυπηρετούσε τις ενεργειακές και γεωπολιτικές εξελίξεις.

Σκοπός είναι ο τεράστιος στόλος LNG Ships των Ελλήνων εφοπλιστών να μεταφέρει το Αμερικανικό και Αραβικό ΥΦΑ προς τους σταθμούς υγροποίησης της Μεσογείου.

Η απόκτηση του Σκαραμαγκά από τον Γιώργο Προκοπίου θα «επαναπατρίσει» πολλούς εφοπλιστές και κυρίως τους ιδιοκτήτες των LNG Carriers.

Τερματικός σταθμός LNG στην Αλεξανδρούπολη

Όπως είναι γνωστό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, το πρόγραμμα στήριξης της ελληνικής κυβέρνησης ύψους 166,7 εκατομμυρίων ευρώ για την κατασκευή ενός νέου τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Αλεξανδρούπολη.

Η Ελλάδα γνωστοποίησε στην Επιτροπή τα σχέδιά της να υποστηρίξει την κατασκευή ενός νέου τερματικού σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη, που θα αποτελείτο από μια Μονάδα Αποθήκευσης και Αεριοποίησης (FSRU) για τη λήψη, αποθήκευση και επαναεριοποίηση του LNG (συμπληρωμένου από μόνιμες υπεράκτιες εγκαταστάσεις, όπως σύστημα πρόσδεσης καθώς και ένα σύστημα υποθαλάσσιων και χερσαίων αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου που θα συνδέσει το FSRU με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου της Ελλάδας (NNGS).

Λιμάνι Καβάλας

Σε κύρια εμπορευματική πύλη προς τα ανατολικά Βαλκάνια φιλοδοξεί να εξελιχθεί και το λιμάνι της Καβάλας, κι ενώ προχωρά από το ΤΑΙΠΕΔ η υπο-παραχώρηση τμήματος του λιμένα Φίλιππος Β΄.

Σε αυτό το πλαίσιο, πέρα από την άμεση σύνδεση με την Εγνατία, το λιμάνι αναμένεται να αποκτήσει πρόσβαση και στο σιδηρόδρομο από τη μονή γραμμή Θεσσαλονίκη – Νέα Καρβάλη – Τοξότες, μήκους 206 χιλιομέτρων και προϋπολογισμού 1,3 δισ. ευρώ. Το συγκεκριμένο έργο συμπεριλαμβάνεται στο “πλέγμα” των mega projects που προχωρούν με ανταγωνιστικό διάλογο.

Συνολικά ο Οργανισμός Λιμένος Καβάλας διαχειρίζεται τέσσερα λιμάνια, τον κεντρικό λιμένα “Απόστολος Παύλος”, που εξυπηρετεί αποκλειστικά επιβατική κίνηση, το λιμάνι “Φίλιππος Β’” για διακίνηση εμπορευμάτων, το λιμάνι της Κεραμωτής (πλοία Ro-Ro και αλιευτικά) και το λιμάνι Ελευθερών (διακίνηση φορτίων και εξυπηρέτηση αλιευτικών σκαφών).

Oι Αμερικανοί δείχνουν εξαιρετικό ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στα ελληνικά λιμάνια…