Ο ιατρός Λουκάς και η Παναγία συνομιλούν. Ο ιατρός της ζητάει την άδεια να την ζωγραφίσει και εκείνη του την δίνει… Κάπως έτσι ξεκίνησε η απεικόνιση των Αγίων μορφών της Ορθοδοξίας μας και η τιμητική τους προσκύνηση. Ο Ευαγγελιστής Λουκάς ήταν ο πρώτος αγιογράφος της Παναγίας στην Ορθόδοξη ιστορία μας.
Οι πρώτες εικόνες του Ευαγγελιστή Λουκά ήταν της Παναγίας, καθώς κάποια μέρα ένιωσε την επιθυμία να ζωγραφίσει την Παναγία και γι’ αυτό και της το ζήτησε και «πήρε την ευλογία της».
Τότε άγγελος Κυρίου, του έδωσε τρία ξύλα και πάνω σε αυτά έφτιαξε τις τρεις πρώτες εικόνες. Όταν τελείωσε την πρώτη εικόνα την οποία έκανε με χρώματα επάνω στο ένα από τα τρία ξύλα που πήρε από τον άγγελο, πήγε να την δείξει στην Παναγία για να ακούσει την άποψή της.
Η Παναγία, είδε την εικόνα και του είπε ότι ήταν πολύ καλή, όμως είχε ένα έλλειμμα πολύ σημαντικό. Εικονιζόταν μόνη της, δεν είχε ζωγραφίσει ο Λουκάς τον Ιησού Χριστό, βρέφος.
Ο Ευαγγελιστής Λουκάς έκανε και δεύτερη εικόνα, την οποία έκανε με κερί και μαστίχα στο ένα από τα δύο ξύλα που έμειναν από αυτά που του έδωσε ο άγγελος, πήγε πάλι να την δείξει στην Παναγία.
Στο τελευταίο ξύλο που είχε μείνει, ο Ευαγγελιστής Λουκάς έκανε με χρυσό και ασήμι, την τρίτη εικόνα, και την πήγε και αυτή στην Παναγία. Τότε η πανάμωμος Παρθένος ευλόγησε και τις τρεις εικόνες κι είπε: «Η χάρις του εξ εμού τεχθέντος δι’ εμού μετ’ αυτών».
Δηλαδή, η χάρη του υιού μου να είναι πάντα και με τις τρεις εικόνες. Αυτές τις τρεις εικόνες της Παναγίας έφτιαξε ο Ευαγγελιστής Λουκάς, που έχουν Πατριαρχική αναγνώριση, παρ’ όλο που υπάρχουν πολλές που αποδίδονται σ’ αυτόν και φτάνουν σε διάφορους αριθμούς (70, 80, 150 …)
Η μία από τις τρεις εικόνες της Παναγίας που χάραξε πάνω σε ξύλο ο Ευαγγελιστής Λουκάς και διασώζονται, είναι η Παναγία Σουμελά. Από τις άλλες δύο, η μία βρίσκεται στη Μονή Κύκκου της Κύπρου και η άλλη στη Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου.
