Ανεξαρτήτως θρησκευτικών πεποιθήσεων το όνομα Jesus όπως απαντάται το όνομα του Ιησού στις περισσότερες χώρες της Δύσης- και αντίστοιχα Ιησούς στα ελληνικά- είναι σχεδόν παγκοσμίως αναγνωρίσιμο. Εντούτοις, για πολλούς μπορεί να αποτελεί έκπληξη το γεγονός πως το όνομα του, κατά την Καινή Διαθήκη, Θεανθρώπου δεν ήταν αυτό.
Την περίοδο που εκτιμάται πως έζησε ο Ιησούς, δεν υπήρχαν ούτε Ισπανοί ούτε Άγγλοι και φυσικά ούτε την περίοδο που γράφτηκε η Καινή Διαθήκη.
Ο Ιησούς και οι ακόλουθοί του ήταν όλοι Εβραίοι και κατά συνέπεια είχαν και εβραϊκά ονόματα αν και οι περισσότεροι εκτιμάται πως μιλούσαν αραμαϊκά. Ο φθόγγος “J” που χρησιμοποιείται για να προφέρουμε το όνομα του Ιησού στην αγγλική, ιταλική, ισπανική γλώσσα δεν υπάρχει όμως ούτε στα εβραϊκά ούτε στα αραμαϊκά, γεγονός που αποτελεί ισχυρή απόδειξη ότι οι σύγχρονοι του τον προσφωνούσαν πολύ διαφορετικά απ’ ότι νομίζουμε.
Να σημειώσουμε πως τα Εβραϊκά ήταν τρόπον τινά η επίσημη γλώσσα του «κράτους» και των αρχιερέων. Αυτή που διδάσκονταν οι μορφωμένοι, αυτή που αναγραφόταν σε πολλές πινακίδες, σε έργα τέχνης, όπως αναφέρει η Washington Post με αφορμή τη διαφωνία του Πάπα με τον Νετανιάχου για τη γλώσσα που μιλούσε ο Ιησούς κλπ.
Μελετητές πάντως εκτιμούν πως ο Ιησούς εξαιτίας της ταπεινής καταγωγής του Ιωσήφ μιλούσε Αραμαϊκά, την lingua franca της ευρύτερης περιοχής, την οποία μιλούσαν όλα τα κατώτερα και μεσαία στρώματα της περιοχής.
Σε κάθε περίπτωση οι περισσότεροι μελετητές, πιστεύουν ότι το όνομα του Μεσσία της χριστιανικής πίστης ήταν στην πραγματικότητα «יהושוע» δηλαδή «Yeshua» και προφερόταν ως «Γιέσουα». Ένα αρκετά κοινό εβραϊκό όνομα την περίοδο που εκτιμάται ότι έζησε ο Ιησούς. Αρχαιολόγοι έχουν βρει το όνομα αυτό σκαλισμένο σε 71 ταφικές σπηλιές στο Ισραήλ που χρονολογούνται από την εποχή του Ιησού.
Μοιραία λοιπόν προκύπτουν αρκετά ερωτήματα, όπως αναφέρει το All that is Interesting.
Δεδομένου ότι δεν έχουν όλες οι γλώσσες τους ίδιους φθόγγους, οι άνθρωποι διαχρονικά έχει παρατηρηθεί ότι προσαρμόζουν τις λέξεις ώστε να μπορούν να τις προφέρουν στις δικές τους γλώσσες. Ακόμη και στις σύγχρονες γλώσσες, υπάρχουν διαφορές στην προφορά του Jesus. Στα αγγλικά, το όνομα προφέρεται με ένα σκληρό «J» ενώ στα ισπανικά, αν και η ορθογραφία είναι η ίδια, το όνομα προφέρεται με αυτό που θα ήταν ένα «H» στα αγγλικά.
Πως όμως φτάσαμε από το Γιεσούα στο Ιησούς και κατόπιν στο Jesus;
H Καινή Διαθήκη γράφτηκε αρχικά στην κοινή ελληνική γλώσσα, η οποία όχι μόνο χρησιμοποιεί ένα εντελώς διαφορετικό αλφάβητο από το εβραϊκό, αλλά στερείται επίσης του ήχου «sh» που υπάρχει στο Yeshua.
Οι συγγραφείς της Καινής Διαθήκης αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν τον ήχο του ελληνικού «σ» στη θέση του «sh» και στη συνέχεια να προσθέσουν και ένα ένα τελικό «ς» για να κάνουν πιο σκληρό το άκουσμα.
Όταν στη συνέχεια η Βίβλος μεταφράστηκε από την ελληνική γλώσσα στη λατινική οι μεταφραστές προσάρμοσαν το όνομα το οποίο έγινε έγινε «Iesus».
Στο κατά Ιωάννη 19:20, ο μαθητής του Ιησού γράφει πως οι Ρωμαίοι κάρφωσαν στον σταυρό του Ιησού την επιγραφή «βασιλιάς των Ιουδαίων» και αυτή ήταν γραμμένη στα εβραϊκά, τα ελληνικά και τα λατινικά.
Το περίφημο Ιησούς Ναζωραίων Βασιλεύς Ιουδαίων στα λατινικά μεταφράστηκε ως ″Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum″ εξ ου και το ακρωνύμιο στη λατινική γλώσσα και στις αγιογραφίες της Δύσης είναι ΙΝRI και όχι JNRI.
Καθώς η λατινική γλώσσα ήταν και η επίσημη της Καθολικής Εκκλησίας το Γιεσούα έγινε «Iesus».
To πότε ακριβώς το «Iesus» έγινε «Jesus» δεν είναι ξεκάθαρο αν και αρκετοί ιστορικοί πιθανολογούν πως αυτή η εκδοχή του ονόματος προέρχεται από την περιοχή της σημερινής Ελβετίας.
Στην Ελβετία, το «J» προφέρεται περισσότερο σαν ένα αγγλικό «Y», ή το λατινικό «e» όπως στο «Iesus». Όταν η καθολική Βασίλισσα της Αγγλίας Μαρία- Α’ γνωστή και ως η «ματωμένη βασίλισσα»- ανέβηκε στο θρόνο το 1553, πολλοί προτεστάντες, μελετητές της Αγίας Γραφής εγκατέλειψαν τη χώρα. Αρκετοί βρήκαν καταφύγιο στη Γενεύη. Ήταν εκεί όπου μια ομάδα από τα πιο λαμπρά αγγλικά μυαλά της εποχής δημιούργησαν τη Βίβλο της Γενεύης. Και εκτιμάται πως χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το γράμμα «J» στη θέση του «Ι» και προέκυψε το Jesus.
Τελικά το Jesus επικράτησε καθώς η Βίβλος της Γενεύης αποτέλεσε την πλέον δημοφιλή μετάφραση για πολλά χρόνια και παραθέματα από αυτή χρησιμοποιούσαν στα έργα τους ο Σαίξπιρ και ο Μίλτον.
Στις ΗΠΑ ταξίδεψε με το πλοίο Μέιφλαουερ που μετέφερε του πρώτους πουριτανούς στο Νέο Κόσμο. Μέχρι το 1769, οι περισσότερες πλέον μεταφράσεις στην αγγλική γλώσσα χρησιμοποιούσαν το όνομα Jesus.
Έτσι, το όνομα που χρησιμοποιούν οι αγγλόφωνοι σήμερα είναι μια αγγλική προσαρμογή μιας γερμανικής μεταγραφής μιας λατινικής μεταγραφής μιας ελληνικής μεταγραφής ενός αρχικά εβραϊκού ονόματος.