Η θέση του Άθω μετά από την απελευθέρωσή της από τους Τούρκους καθορίστηκε στη διάσκεψη του Λονδίνου του 1912: το Άγιο Όρος δηλώνεται ως ανεξάρτητη πολιτεία, η οποία βρίσκεται κάτω από την προστασία της Ρωσίας….
Με τη συνθήκη της Λοζάνης το 1923 αποφασίστηκε η ένωση του Άθω στο Eλληνικό κράτος. Από το 1926 το ιερό βουνό έγινε συστατικό μέρος της Ελλάδας. Κατά τη Χιτλερική περίοδο τα μοναστήρια του Άθω διατήρησα την αυτονομία τους και δεν υπέφεραν από την έλλειψη υλικών.
Τώρα ο Άθως και πάλι δέχεται τους προσκυνητές και τους μοναχούς. Σε αυτό βασίζεται και η μεγάλη ελπίδα για την πνευματική αναγέννηση της Oρθοδοξίας. Τον Ιούλιο του 2011 μια διεθνής ομάδα σπηλαιολόγων εξερεύνησε 26 σπήλαια του Αγίου Όρους. Πρόσφατα δημοσιοποίησαν μικρή περίληψη των εργασιών τους.
