Το κάθε ελληνικό νησί έχει τη δική του ιστορία να διηγηθεί. Όπως ένα ελληνικό νησί που έχει 76 πύργους οι οποίοι κάποτε επικοινωνούσαν… με καπνό.
Είναι η Σίφνος και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αυτός ο τρόπος επικοινωνίας του παρελθόντος αλλά και η κατασκευή των πύργων.
Περνώντας μερικές μέρες σε αυτό το όμορφο νησί των Κυκλάδων θα έχεις την ευκαιρία να τους δεις από κοντά. Αξίζει, λοιπον, νωρίτερα να έχεις μάθει για την ιστορία τους.
Στην Σίφνο, λοιπόν, έχουν καταγραφεί συνολικά 76 αρχαίοι πύργοι. Πράγμα που σημαίνει ότι έχουν κατασκευαστεί περισσότεροι από ένας πύργος ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.
Παρατηρώντας τους, ειδικά από ψηλά, βλέπουμε ότι όλοι είναι κυκλικοί ενώ η διάμετρός τους εξωτερικά μπορεί να φτάσει ακόμη και τα τα 8 μέτρα. Για να υπολογίσουμε πότε περίπου κατασκευάστηκαν αρκεί να σκεφτούμε ότι απομεινάρια αυτών καθώς και θραύσματα αρχαίων αγγείων αποκαλύπτουν ότι χτίστηκαν ανάμεσα στον 6ο και 3ο π.Χ. Εκτιμάται ότι κάποτε οι πύργοι είχαν δύο ορόφους.
Πώς όμως προέκυψε η κατασκευή του και ποιος ήταν ο λόγος που φτιάχτηκαν; Η Σίφνος διαθέτει πλούσιο ορυκτό πλούτο, όπως χρυσό, μόλυβδο και άργυρο. Έτσι άρχισε η κατασκευή μεταλλείων.
Ταυτόχρονα, λοιπόν, με τα μεταλεία έφτιαξαν και ένα δίκτυο πύργων-φρυκτωριών κοντά στα μεταλλεία. Αυτοί, λοιπόν, είναι οι περίφημοι πύργοι. Σκοπός της κατασκευής τους ήταν η προστασία των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων αλλά και η επικοινωνία μεταξύ τους.
Πώς όμως επικοινωνούσαν οι φρυκτωρίες; Μετέδιδαν τα προσυμφωνημένα μηνύματα με καπνό και για την ακρίβεια με καθρέπτες και και πυρσούς.
Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους αυτή η μέθοδος επικοινωνίας συνδέεται με τον στρατηγό του Τρωικού πολέμου, Παλαμήδη. Με αυτόν τον τρόπο οι ειδήσεις έφταναν σε χρόνο ρεκόρ στον παραλήπτη.
Χαρακτηριστικό είναι ότι με τη μέθοδο των φρυκτωριών οι κάτοικοι των Μυκηνών έμαθαν μέσα σε μία νύχτα την πτώση της Τροίας. Το μήνυμα με τον καπνό διένυσε 550 χιλιόμετρα!
Σταδιακά όλο το νησί γέμισε πύργους. Κάποιοι από αυτούς χρησιμοποιούνταν ακόμη και ως φυλάκια και οχυρά καταφύγια για τα γυναικόπαιδα και τους αγρότες όταν αυτοί δέχοντααν επιδρομες από πειρατές.
Οι πύργοι που έχουν διατηρηθεί σε καλύτερη κατάσταση σήμερα είναι ο Άσπρος Πύργος κοντά στον οικισμό του Πλατύ Γιαλού, ο Μαύρος Πύργος στα Εξάμπελα και ο Πύργος της Καταβατής κοντά στο Βαθύ. Εντυπωσιακή είναι η αναβίωση του συστήματος επικοινωνίας των φρυκτωριών στη Σίφνο η οποία ξεκίνησε το 2003.
