Με τη φράση «από μηχανής θεός» χαρακτηρίζουμε ένα γεγονός ή πρόσωπο, που με την απροσδόκητη εμφάνισή του, δίνει μια λύση ή μια νέα εξέλιξη σε περίπτωση αμηχανίας ή διλήμματος.
Η φράση προέρχεται από την αρχαία τραγωδία.
Για τη σκηνική οικονομικά, ειδικά στις στιγμές που η εξέλιξη έπαιρνε δυσάρεστη τροπή για το κύριο πρόσωπο του έργου, έκανε την επέμβασή του ένας από τους Ολύμπιους Θεούς, για να δώσει μιαν αναπάντεχη και ευνοϊκή τροπή.
Ο θεός δεν θα μπορούσε όμως να εμφανιστεί σαν κοινός θνητός, από το δρόμο των παρασκηνίων, γιατί θα έλειπε το στοιχείο του δέους από την εμφάνισή αυτή.
Προτιμήθηκε λοιπόν να παρουσιάζεται με ειδικό μηχάνημα από το επάνω μέρος της σκηνής ή καμιά φορά από καταπακτή εάν επρόκειτο για θεό του Άδη. Από την ειδική, λοιπόν, αυτή μηχανή, ερχόταν ο θεός και φυσικά ήταν «από μηχανής», διότι ερχόταν στην κατάλληλη στιγμή για να δώσει λύση σε κάποιο σοβαρό πρόβλημα που δημιουργούσε αδιέξοδο
