Γιατί άραγε όλοι σήμερα κυκλοφορούν με ένα κόκινο-άσπρο βραχιολάκι; Και βασικά όχι μόνο σήμερα αλλά και για αρκετό καιρό ακόμη έως μέχρι και το τέλος του μήνα; Μα γιατί μπήκε ο Μάρτης σήμερα, ο πρώτος μήνας της Ανοιξης κάτι που σημαίνει ότι η ημέρα μεγαλώνει και ο ήλιος θα καίει πιο πολύ. Υποτίθεται, λοιπόν, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες, ότι αυτό το βραχιολάκι προστατεύει από την ιδιαίτερα βλαβερό ήλιο της Ανοιξης.
Και μπορεί όλοι να ξέρουμε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει και ότι μόνο το αντηλιακό μας που φοράμε χειμώνα-καλοκαίρι χωρίς διακοπή προστατεύει το δέρμα μας και την υγεία μας, αλλά επειδή μας αρέσουν τα έθιμα φτιάχνουμε μόνοι μας το υπέροχο βραχιολάκι του Μάρτη.
Η κατασκευή του «Μάρτη» είναι πολύ απλή.
Οπως γράφει και το edu.klimaka.gr χρειάζονται μόνο δύο κλωστές κεντήματος, μία κόκκινη και μία άσπρη. Κάνεις από έναν κόμπο στη μία άκρη της καθεμιάς, τη στερεώνεις κάπου με μια καρφίτσα και βάζοντάς την ανάμεσα στις παλάμες σου τη στρίβεις όσο γίνεται περισσότερο.
Οταν στριφτεί καλά την κομπιάζεις και απ’ την άλλη άκρη της. Επαναλαμβάνεις με τη δεύτερη κλωστή. Οταν είναι έτοιμες oι στριμμένες τις πιάνεις μαζί -κόκκινη και άσπρη- και τις τεντώνεις. Σε μια στιγμή, τις αφήνεις απ' τη μια άκρη και μπλέκονται από μόνες τους.
Προστασία από τον ήλιο της άνοιξης
Σύμφωνα με το έθιμο, την 1η του Μάρτη, οι μητέρες φορούν στον καρπό του χεριού των παιδιών τους ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, τον Μάρτη ή Μαρτιά, για να τα προστατεύει από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, που είναι ιδιαίτερα βλαβερός, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες. Ο Μάρτης προφυλάσσει επίσης, όπως πιστεύεται, από τα κουνούπια και τους ψύλλους και ακόμα απομακρύνει τις αρρώστιες και άλλα κακά. Τον φτιάχνουν την τελευταία μέρα του Φλεβάρη και τον φορούν την πρώτη μέρα του Μάρτη, πριν βγουν από το σπίτι. Σε μερικές περιοχές ο Μάρτης φοριέται στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού σαν δαχτυλίδι για να μην σκοντάφτει ο κάτοχός του.
Πότε πρέπει να το βγάλουμε
Το βραχιολάκι αυτό το βγάζουν στο τέλος του μήνα, ή το αφήνουν πάνω στις τριανταφυλλιές. Κάποιοι υποστηρίζουν πως πρέπει να αναζητήσουν μία τριανταφυλλιά και να τον κρεμάσουν σε κάποιο από τα κλαδιά της, έτσι ώστε τα μάγουλά τους να γίνουν κόκκινα, όπως τα τριαντάφυλλα!
Στην συνέχεια, τον Μάρτη θα τον παραλάβουν τα χελιδόνια, που σαν αποδημητικά πουλιά που είναι, κάνουν και πάλι κάθε άνοιξη την εμφάνισή τους και θα τον χρησιμοποιήσουν για να στερεώσουν την νέα φωλιά που θα φτιάξουν.
Από την άλλη πλευρά πάντως η Χριστιανική Εκκλησία δια του Ιωάννου του Χρυσοστόμου θεωρεί το έθιμο ειδωλολατρικό ήδη από το 5ο αιώνα.
Τα παρατσούκλία του Μάρτη στη λαογραφία
Το «βραχιολάκι του Μάρτη», είναι ένα μόνο από τις πάμπολλες παραδόσεις του Μαρτίου, που είναι ένας μήνας με πλούσια λαογραφική παράδοση.
Η λαϊκή φαντασία έδωσε στον μήνα Μάρτιο πάρα πολλά παρατσούκλια, όπως Ανοιξιάτης (γιατί είναι ο πρώτος μήνας της Άνοιξης), Γδάρτης, Παλουκοκάφτης Κλαψομάρτης, Πεντάγνωμος (για το ευμετάβλητο του καιρού), Βαγγελιώτης (λόγω της γιορτής του Ευαγγελισμού), Φυτευτής, και άλλα δηλωτικά της φυσιογνωμίας του, που έχουν σχέση με ιδιότητες ή πράξεις που του αποδίδονται.
Τα πιο πολλά από αυτά βρίσκονται μέσα στις παραδόσεις και τις παροιμίες που έπλασε ο λαός για να εξηγήσει τις απότομες μεταβολές του καιρού ή ακόμα και τις βαρυχειμωνιές που παρατηρούνται μέσα στο Μάρτη και που πάντα είναι επικίνδυνες για τη γεωργία και την κτηνοτροφία.
Πηγή:
