Ένα γλυκαντικό με λίγες θερμίδες που χρησιμοποιείται σε πολλά κοινά προϊόντα, όπως τσίχλες και οδοντόκρεμες, συνδέεται με σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού και θανάτου όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες, διαπιστώνει μελέτη.

Το γλυκαντικό αυτό είναι η ξυλιτόλη, μια φυσική αλκοόλη ζάχαρης που βρίσκεται σε μικρές ποσότητες σε πολλά φρούτα και λαχανικά. Έχει χημική δομή παρόμοια με τη ζάχαρη αλλά περιέχει λιγότερες θερμίδες. Την τελευταία δεκαετία, η χρήση ξυλιτόλης και άλλων υποκατάστατων ζάχαρης έχει εκτοξευθεί καθώς οι καταναλωτές αναζητούν πιο υγιεινές επιλογές.

«Δώσαμε σε υγιείς εθελοντές ένα τυπικό ρόφημα με ξυλιτόλη για να δούμε πόσο υψηλά θα έφταναν τα επίπεδα και διαπιστώσαμε ότι αυξήθηκαν 1.000 φορές», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Δρ. Στάνλεϊ Χέιζεν, διευθυντής του Κέντρου Καρδιαγγειακής Διαγνωστικής και Πρόληψης στην Κλινική Κλίβελαντ, Λέρνερ.

«Όταν τρώτε ζάχαρη, τα επίπεδα γλυκόζης σας μπορεί να αυξηθούν κατά 10% ή 20%, αλλά όχι κατά 1.000 φορές», είπε ο Χέιζεν, ο οποίος διευθύνει επίσης το Κέντρο Μικροβιώματος και Ανθρώπινης Υγείας της Κλινικής του Κλίβελαντ.

Το 2023, η ίδια ερευνητική ομάδα κατέληξε σε παρόμοια συμπεράσματα σχετικά με ένα άλλο γλυκαντικό που ονομάζεται ερυθριτόλη. Περαιτέρω έρευνα σε ζώα αποκάλυψε ότι η ερυθριτόλη και η ξυλιτόλη μπορεί να προκαλέσουν πήξη των αιμοπεταλίων. Οι θρόμβοι μπορεί να φτάσουν στην καρδιά, προκαλώντας καρδιακή προσβολή ή στον εγκέφαλο, προκαλώντας εγκεφαλικό.

Οι ερευνητές ανέλυσαν 1.157 δείγματα αίματος από άτομα που είχαν υποβληθεί σε αξιολόγηση για καρδιακές παθήσεις μεταξύ 2004 και 2011. Εξέτασαν επίσης μια άλλη παρτίδα δειγμάτων αίματος από περισσότερα από 2.100 άτομα τα οποία πιθανώς διέτρεχαν υψηλό κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιακή νόσο. Διαπίστωσαν ότι γλυκαντικά όπως η ξυλιτόλη και η ερυθριτόλη είχαν αντίκτυπο στην καρδιαγγειακή λειτουργία.

Σε κορυφαίο Καναδό επιστήμονα απαγορεύσαν να μελετήσει μυστηριώδη εγκεφαλική ασθένεια που πλήττει νέους

Τι έδειξε η νέα μελέτη

Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από περισσότερους από 3.000 ασθενείς στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Ανακάλυψαν ότι τα άτομα με τα υψηλότερα επίπεδα ξυλιτόλης στο αίμα τους έχουν 33% περισσότερες πιθανότητες να βιώσουν καρδιαγγειακό επεισόδιο μέσα σε τρία χρόνια σε σύγκριση με τους ανθρώπους που είχαν χαμηλότερα επίπεδα.

Στη νέα μελέτη για την ξυλιτόλη, «οι διαφορές στη συμπεριφορά των αιμοπεταλίων παρατηρήθηκαν ακόμη και όταν ένα άτομο κατανάλωνε μια μέτρια ποσότητα ξυλιτόλης που περιείχε ένα τυπικό ρόφημα», δήλωσε ο Δρ. Μάθιου Τόμεϊ, καρδιολόγος στο Mount Sinai Fuster Heart, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.

«Αυτά τα πειράματα είναι ενδιαφέροντα, αλλά δεν αποδεικνύουν ότι οι ανωμαλίες των αιμοπεταλίων ευθύνονται για τη συσχέτιση της ξυλιτόλης και των κλινικών συμβάντων», επισήμανε ο Τόμεϊ.

«Αυτή η μελέτη δείχνει και πάλι την άμεση ανάγκη για διερεύνηση των αλκοολών ζάχαρης και των τεχνητών γλυκαντικών, ειδικά καθώς συνεχίζουν να συνιστώνται για την καταπολέμηση παθήσεων όπως η παχυσαρκία ή ο διαβήτης», σημείωσε ο Δρ. Χέιζεν.

«Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να πετάξτε την οδοντόκρεμα σας εάν περιέχει ξυλιτόλη, αλλά θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η κατανάλωση ενός προϊόντος που περιέχει υψηλά επίπεδα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο συμβάντων που σχετίζονται με θρόμβους αίματος» πρόσθεσε ο Χέιζεν.

Το 2023, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σύστησε στους καταναλωτές να αποφεύγουν τα τεχνητά γλυκαντικά για απώλεια βάρους και ζήτησε τη διεξαγωγή περαιτέρω έρευνας για τη μακροπρόθεσμη τοξικότητα των γλυκαντικών που περιέχουν λίγες ή και καθόλου θερμίδες.

Ωστόσο, ενώ αυτή η μελέτη παρέχει σημαντικές πληροφορίες για τους πιθανούς κινδύνους που σχετίζονται με την κατανάλωση ξυλιτόλης, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η έρευνα καταδεικνύει μια συσχέτιση και όχι μια άμεση σχέση αιτίας και αποτελέσματος. Οι ερευνητές σημείωσαν ότι απαιτούνται περισσότερες μελέτες για την αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης ασφάλειας της ξυλιτόλης.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο European Heart Journal