Το Venus Express της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA) βοηθάει τους πλανητικούς επιστήμονες να ερευνήσουν εάν η Αφροδίτη είχε κάποτε ωκεανούς. Εάν είχε, τότε ενδεχομένως να ήταν ένας κατοικήσιμος πλανήτης, όπως η Γη.
Σήμερα, η Γη και η Αφροδίτη μοιάζουν εντελώς διαφορετικές. Η Γη είναι ένας πλούσιος, και ήπιος κόσμος, που βρίθει από ζωή, ενώ η Αφροδίτη είναι ένας φρικτός πλανήτης, με τη θερμοκρασία επιφάνειας να καίει τα πάντα.
Κάτω όμως από την επιφάνεια, οι δύο πλανήτες έχουν κάποιες χτυπητές ομοιότητες. Είναι σχεδόν πανομοιότυποι σε μέγεθος και σήμερα, χάρη στο Venus Express, οι επιστήμονες μπορούν να δουν και άλλες ομοιότητες.
«Η βασική σύσταση της Αφροδίτης και της Γης είναι παρόμοια,» όπως αναφέρει ο Hakan Svedhem της ESA. Υπάρχει όμως μία διαφορά: η Αφροδίτη έχει ελάχιστο νερό. Εάν το νερό των ωκεανών της Γης μοιραζόταν ισομερώς σε όλη της την επιφάνεια, θα σχηματιζόταν ένα υδάτινο στρώμα βάθους 3 χλμ. Εάν μπορούσαμε να υγροποιήσουμε στην επιφάνειά της την ποσότητα του νερού που εξατμίζεται στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης, τότε θα δημιουργούνταν μία μικρή λίμνη μόλις 3 εκατοστά σε βάθος.
Παρόλα αυτά, υπάρχει μία ακόμα ομοιότητα εδώ μεταξύ των δύο πλανητών. Πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, η Αφροδίτη ενδεχομένως να είχε πολύ περισσότερο νερό. Το Venus Express επιβεβαίωσε πως ο πλανήτης έχασε μεγάλη ποσότητα νερού στο διάστημα. Αυτό συνέβη γιατί η υπεριώδης ακτινοβολία από τον Ήλιο περνάει στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης και διασπά τα μόρια του νερού σε άτομα: δύο υδρογόνα και ένα οξυγόνο, τα οποία στη συνέχεια διαφεύγουν στο διάστημα.
Το Venus Express μέτρησε το βαθμό αυτής της διαφυγής και επιβεβαίωσε πως διαφεύγει σχεδόν το διπλάσιο υδρογόνο σε σύγκριση με το οξυγόνο. Επομένως, οι επιστήμονες πιστεύουν πως πηγή αυτών των διαφυγόντων ιόντων είναι το νερό. Επιπλέον, έδειξε πως μία βαριά μορφή υδρογόνου, που ονομάζεται δευτέριο, εμπλουτίζεται σταδιακά στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας της Αφροδίτης, διότι είναι πιο δύσκολο για το βαρύ υδρογόνο να φύγει από τον πλανήτη.
«Όλα δείχνουν πως υπήρχαν μεγάλες ποσότητες νερού στην Αφροδίτη κατά το παρελθόν,» υποστηρίζει ο Colin Wilson από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Αλλά αυτό δεν σημείνει απαραίτητα πως υπήρχαν ωκεανοί στην επιφάνεια του πλανήτη.
Ο Eric Chassefière, από το Πανεπιστήμιο Paris-Sud της Γαλλίας, ανέπτυξε ένα υπολογιστικό μοντέλο, που δείχνει πως το νερό ήταν σε μεγάλο βαθμό ατμοσφαιρικό και υπήρχε μόνο τα πρώτα χρόνια της ύπαρξης του πλανήτη, όταν η επιφάνειά του ήταν τελείως ρευστή. Καθώς τα μόρια του νερού έσπαγαν σε άτομα με τις ηλιακές ακτίνες και διέφευγαν στο διάστημα, η επακόλουθη πτώση της θερμοκρασίας ενδεχομένως να προκάλεσε τη στερεοποίηση της επιφάνειας.
Εάν η Αφροδίτη είχε κάποτε νερό στην επιφάνειά της, ο πλανήτης ενδεχομένως να βρισκόταν σε μία πρώιμη κατοικήσιμη φάση.
Εάν κάτι τέτοιο αληθεύει, τότε το μοντέλο του Chassefière δεν αποκλείει την πιθανότητα κομήτες, που συγκρούστηκαν στον πλανήτη, να έφεραν περισσότερο νερό μετά την κρυσταλλοποίηση της επιφάνειας και να δημιουργήθηκαν σώματα νερού, στα οποία μπορούσε να σχηματιστεί ζωή.
