Τί να πει κανείς πια; Mετά την εντελώς άστοχη ομιλία του στη ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ ο Ν.Φίλης όπου κατέκρινε τις εξοπλιστικές δαπάνες για την ασφάλεια της Ελλάδας την ώρα που η Τουρκία επιδιωκει με κάθε τρόπο καθημερινά«θερμά επεισόδια», επανέρχεται στο προσκήνιο πρώτον για να επιμείνει σ΄αυτή του την άποψη χωρίς ίχνος μεταμέλειας, δεύτερον για να συμβουλέψει τη Κυβέρνηση να μην ασχολείται και... τόσο με την διαπραγματευση (κι ας καιγόμαστε να κλείσει η αξιολόγηση) και τρίτον και εξωφρενικό «τα βάζει» με τα λείψανα της Αγίας Ελένης επειδή θα έρθουν με τιμές αρχηγού κράτους!
Eιπε συγκεκριμένα: "Τώρα, διαβάζω ότι μετά τα λείψανα της Αγίας Βαρβάρας θα έρθουν και τα λείψανα της Αγίας Ελένης με τιμές αρχηγού κράτους. Βέβαια, η Αγία Ελένη υπήρξε μητέρα αρχηγού κράτους, ίσως λοιπόν θα έπρεπε να καθιερώσουμε τιμές… μητέρας αρχηγού κράτους".
Τελικά όταν μιλάμε για τον πρώην υπουργό Παιδείας, αναφερόμαστε σε Έλληνα πατριώτη ή μήπως πρόκειται για κάτι άλλο; Οι υποψίες όλο και πληθαίνουν....
Διαβάστε αναλυτικά τη συνέντευξη του και βγάλτε τα συμπεράσματα σας!
• Μετά την τοποθέτησή σας στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, πολλοί αναρωτήθηκαν τι έπαθε ο Νίκος Φίλης και απασφάλισε...
Ούτε απασφάλισα ούτε πιστεύω ότι ο κόσμος που μας ξέρει ξαφνιάστηκε. Στην Κεντρική Επιτροπή (και όχι στα τηλεοπτικά πάνελ) έθεσα τα θέματα που κατά τη γνώμη μου απασχολούν την κοινωνία και τους προοδευτικούς πολίτες. Το μοντέλο της κεντρώας νεοφιλελεύθερης συναίνεσης υποχωρεί στην Ευρώπη και επανέρχεται στο προσκήνιο η αντίθεση ανάμεσα στον νεοφιλελευθερισμό και το κράτος πρόνοιας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αποτελέσει μέρος αυτών των διεργασιών στην Ευρώπη αλλά και να αναζητήσει (χωρίς βιασύνη, αλλά και χωρίς μακρόσυρτες αναβολές) στο εσωτερικό της χώρας προγραμματικές συνεργασίες με τον κεντρώο χώρο.
Αλλωστε, το ίδιο είπε και ο πρόεδρος του κόμματος Αλ. Τσίπρας στην εισήγησή του στην ΚΠΕ, καλώντας το ΠΑΣΟΚ να πάρει αποστάσεις από τη Ν.Δ. και «να βοηθήσει στην πιο γρήγορη και ομαλή μετάβαση στις πραγματικές διαχωριστικές γραμμές».
Επιπλέον, επισήμανα ότι η κυβέρνηση δεν πρέπει να ασχολείται μόνο με τη διαπραγμάτευση, όσο αναγκαίο κι αν είναι να κλείσει σύντομα. Πρέπει να προχωρήσει ακόμη και σε μονομερείς νομοθετικές πρωτοβουλίες για κρίσιμα λαϊκά προβλήματα όπως οι 100 δόσεις, η ανασύσταση των εργασιακών δικαιωμάτων και των συλλογικών διαπραγματεύσεων, η ανασυγκρότηση στον χώρο της υγείας και η μεταρρύθμιση στην παιδεία, που πρέπει να τεθεί εκτός μνημονίου.
Η κυβέρνηση πρέπει να ασχοληθεί σοβαρότερα με το προσφυγικό. Ολους μας πληγώνουν οι θάνατοι προσφύγων. Πρέπει να μελετηθεί το ενδεχόμενο της ένταξης προσφύγων στην κοινωνία.
Κατά τη διάρκεια της θητείας μου στο υπουργείο Παιδείας, κάναμε το πρώτο βήμα με την εκπαίδευση των προσφυγόπουλων. Θα μπορούσαμε π.χ. να επεκτείνουμε πιο αποφασιστικά την εγκατάσταση και άλλων προσφύγων σε σπίτια, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που έχουμε αναλάβει.
• Δεν ήταν δηλαδή «πυρά» κατά του Αλ. Τσίπρα, όπως ερμηνεύτηκε από κάποιους;
Η στήριξη στο έργο του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης από τη θέση μου στη Βουλή αλλά και στο Πολιτικό Συμβούλιο του κόμματος είναι δεδομένη και εκδηλώνεται σε κάθε ευκαιρία.
Ματαιοπονούν λοιπόν διάφοροι καλοθελητές όταν αποδίδουν σε κίνητρα «εσωτερικής αντιπολίτευσης» τη διατύπωση των απόψεών μου. Ούτε πρόκειται να καταργηθεί ο δημοκρατικός διάλογος στον ΣΥΡΙΖΑ επειδή ελλοχεύει ο κίνδυνος της παρερμηνείας των απόψεων από τα ΜΜΕ.
• Κάποιοι λένε ότι επικρίνατε τον Καμμένο για τα εξοπλιστικά προγράμματα λόγω του ρόλου που έπαιξε στην απομάκρυνσή σας από το υπουργείο Παιδείας.
Κάνουν λάθος. Η απορία που δημιουργείται λόγω των δημοσιευμάτων για τα εξοπλιστικά προγράμματα είναι εύλογη. Πριν από δύο μήνες ψηφίσαμε στη Βουλή τον προϋπολογισμό του 2017. Σε αυτόν προβλεπόταν ότι οι δαπάνες για εξοπλιστικά προγράμματα θα διαμορφωθούν στα 475 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 112 εκατ. ευρώ συγκριτικά με το 2016.
Ξαφνικά ακούμε για εξοπλισμούς ύψους δύο δισ. ευρώ. Πού αποφασίστηκαν; Και μάλιστα σε μια περίοδο σκληρής λιτότητας; Να υπενθυμίσω ότι ακόμη δεν έχουν βρεθεί τα ισοδύναμα για τους μισθούς των ενστόλων. Δεν μπορούμε να αγνοούμε ότι η άμυνα της χώρας στηρίζεται κυρίως στο έμψυχο υλικό της.
Θυμίζω ότι αυτά ακριβώς τα είχα πει και ως βουλευτής το 2015. Προφανώς, ένας υπουργός δεν μπορεί να ασκεί κριτική σε άλλους τομείς της κυβερνητικής δραστηριότητας, αν και αυτόν τον κανόνα δεν τον σεβάστηκαν πάντοτε όλοι.
• Με τον κ. Καμμένο θυμάμαι ότι είχατε διαφωνήσει για διάφορα θέματα, ακόμη και για τα λείψανα της Αγίας Βαρβάρας.
Και με τον κ. Καμμένο και με άλλους. Τώρα, διαβάζω ότι μετά τα λείψανα της Αγίας Βαρβάρας θα έρθουν και τα λείψανα της Αγίας Ελένης με τιμές αρχηγού κράτους. Βέβαια, η Αγία Ελένη υπήρξε μητέρα αρχηγού κράτους, ίσως λοιπόν θα έπρεπε να καθιερώσουμε τιμές… μητέρας αρχηγού κράτους.
• Θα επιμείνω στο πρώτο ερώτημα: Στο περίπου, υποστηρίξατε ότι η κυβέρνηση έχει αποτύχει σε όλους τους στόχους: στη διαπραγμάτευση, στις εκτιμήσεις για το ΔΝΤ, ακόμη και στο θέμα των συνεργασιών...
Εχουμε εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση. Κάνει ό,τι είναι δυνατόν για το καλύτερο αποτέλεσμα. Δεν υπάρχει όμως πια περιθώριο για αυταπάτες. Δεν πέσαμε παντού έξω. Πέσαμε έξω όμως στις εκτιμήσεις μας για το κλείσιμο της αξιολόγησης τον Οκτώβριο ή τον Δεκέμβριο και αυτό καταγράφεται στη συνείδηση του κόσμου.
Οσον αφορά τη συνεργασία με τους ΑΝ.ΕΛΛ., αυτή έγινε αναγκαστικά για συγκυριακούς και όχι για στρατηγικούς λόγους, σε μια περίοδο που το πολιτικό σκηνικό καθόριζε η αντίθεση «μνημόνιο-αντιμνημόνιο».
Αυτή η αντίθεση πλέον ξεθωριάζει. Η χρεοκοπία της σοσιαλφιλελεύθερης συναίνεσης στο Κέντρο, που επί είκοσι χρόνια συγκρότησε τα κυβερνητικά σχήματα του νεοφιλελευθερισμού και της λιτότητας στην Ευρώπη, μας «αναγκάζει» να διαμορφώσουμε προϋποθέσεις κοινού προγράμματος και να προνοήσουμε ώστε να ηττηθεί ο δεξιός πόλος, που έτσι κι αλλιώς, παρά το προβάδισμά του στις δημοσκοπήσεις, δεν εμφανίζει πειστικότητα και δυναμική.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η κύρια συνιστώσα του προοδευτικού πόλου διακυβέρνησης και έχει υποχρέωση να συγκροτεί τις αναγκαίες κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί και δεν πρέπει να μετεξελιχθεί σε ένα νέο ΠΑΣΟΚ που θα επιδιώκει να εκπροσωπεί μονοκομματικά και αλαζονικά, με όρους δηλαδή κυβερνητικής αυτοδυναμίας, διαφορετικά κοινωνικά συμφέροντα και πολιτικές ιδεολογίες.
Μπορεί όμως να αποδειχθεί η ραχοκοκαλιά του μπλοκ των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων της προόδου και των μεταρρυθμιστικών τομών. Κι αυτό θα είναι ο εφιάλτης της κοινωνικής συντήρησης στη χώρα μας.
• Να κλείσει ή όχι η β΄ αξιολόγηση;
Εχουμε πετύχει το μεγαλύτερο μέρος της προσαρμογής. Η ευθύνη για το κλείσιμο της αξιολόγησης βαρύνει περισσότερο το ΔΝΤ και τον κ. Σόιμπλε, όπως αναγνωρίζουν πολλές δυνάμεις στην Ευρώπη. Επομένως, η συμφωνία πρέπει να κλείσει άμεσα εξασφαλίζοντας τις προϋποθέσεις ώστε τα ελληνικά ομόλογα να μπουν στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, αλλά χωρίς υποχωρήσεις σε θέματα αρχών και με την κοινωνία όρθια.
• Αν δηλαδή χρειαστεί έστω και ένα ευρώ σε νέα μέτρα, διαψεύδοντας ουσιαστικά τη δέσμευση του πρωθυπουργού, τι θα προτείνατε;
Η όποια συμφωνία θα συζητηθεί διεξοδικά στην Κοινοβουλευτική Ομάδα και στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν αρκεί μόνο η υπογραφή της κυβέρνησης.
• Θα βγάλει την τετραετία η κυβέρνηση; Μήπως όσο καθυστερείτε τις κάλπες τόσο δυσκολεύει η πιθανότητα επανεκλογής του ΣΥΡΙΖΑ;
Εχουμε μπει σε έναν κύκλο απρόβλεπτων διεθνών εξελίξεων που επηρεάζουν και τις εσωτερικές. Δεν είναι η στιγμή των προβλέψεων. Αντιθέτως, είναι η στιγμή του αγώνα για να πετύχουμε τον στόχο της οικονομικής και κοινωνικής ανασυγκρότησης της χώρας. Το timing παίζει ρόλο.
Η αξιολόγηση με όποιο πολιτικό περιτύλιγμα θα προκαλέσει πολιτικό κόστος. Δεν χρειάζονται όμως νευρικές κινήσεις αλλά στρατηγικός σχεδιασμός. Ας δεχτούμε ότι οι εκλογές θα γίνουν το 2019. Θεωρεί κανείς βάσιμα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να επανεκλεγεί χωρίς τις αναγκαίες πολιτικές συμμαχίες; Αυτή η συζήτηση σίγουρα δεν αφορά το άμεσο διάστημα, αλλά το πολύ κοντινό μέλλον.
• Είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης ο «εκπρόσωπος των δανειστών»; Σε ένα μέρος της κοινωνίας το επιχείρημα ακούγεται υπερβολικό.
Υπερβολικό γιατί; Τη στιγμή που ακόμα και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν μιλά ευθέως για την ανάγκη άμεσης ολοκλήρωσης της αξιολόγησης διότι ελλοχεύει κίνδυνος για τη σταθερότητα της Ευρώπης, ο κ. Μητσοτάκης ζητάει εκλογές και ο αντιπρόεδρός του εκλαϊκεύει τη γραμμή «να μην κλείσει τίποτα, αρκεί να πέσει η κυβέρνηση».
Είδατε τη συζήτηση προχθές στην Ευρωβουλή, όπου η ευρωβουλευτής της Ν.Δ., κ. Σπυράκη, μάλωνε τον επίτροπο Ντομπρόβσκις για όσα θετικά είπε για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Αλλά και άλλοι ευρωβουλευτές της Ν.Δ. ζητούσαν, μεσούσης της αξιολόγησης, εκτός τόπου και χρόνου, εκλογές τώρα! Σωστά ο ΣΥΡΙΖΑ στην ανακοίνωσή του έκανε λόγο για εξευτελιστική και ντροπιαστική συμπεριφορά.
• Πρέπει να χτιστούν γέφυρες με το ΠΑΣΟΚ; Είναι ο συγγενέστερος σύμμαχος; Η πρότασή σας ξένισε τους συντρόφους σας...
Το κατανοώ. Το ΠΑΣΟΚ, όπως και η Ν.Δ., έχουν συνδέσει τις κυβερνητικές τους θητείες με τη διαφθορά, τη διαπλοκή και τη συγκάλυψη των σκανδάλων. Γι’ αυτό και τιμωρήθηκαν από τον λαό. Ο ΣΥΡΙΖΑ από την άλλη μεριά μέσα σε δύο χρόνια έχει κάνει σημαντικά βήματα θεσμικής θωράκισης του κράτους απέναντι σε αυτά τα φαινόμενα.
Δεν δίνουμε συγχωροχάρτι σε κανέναν. Ομως, σε αντιστοιχία και προς τις ευρωπαϊκές εξελίξεις και τη νέα σχέση που τείνει να διαμορφωθεί μεταξύ Αριστεράς, Σοσιαλιστών και Πρασίνων στην Ευρώπη και με υπαρκτό τον κίνδυνο παλινόρθωσης μιας επιθετικής και ρεβανσιστικής Δεξιάς, πρέπει να αναζητήσουμε συνεργασίες με τον κεντρώο χώρο και αυτός στη χώρα μας εκφράζεται κυρίως από τη Δημοκρατική Συμπαράταξη.
Δεν μπορεί να πασχίζει ο Τσίπρας να δώσει σάρκα και οστά σε αυτή τη συνεργασία στο ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα να μην κάνουμε τίποτα. Δεν ισχυρίζομαι ότι η συνεργασία μαζί τους μπορεί να υπάρξει άμεσα. Πρέπει όμως να κάνουμε το άνοιγμα για να διαμορφωθούν προγραμματικές συγκλίσεις.
Σε αυτή την προοπτική, πρέπει να ψηφιστεί ως εκλογικό σύστημα η απλή αναλογική για τις επόμενες κι όχι για τις μεθεπόμενες εκλογές, δημιουργώντας συνθήκες πολιτικής ηγεμονίας της Αριστεράς. Δεν σας κάνει εντύπωση ότι η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ έσπευσε να απορρίψει το ενδεχόμενο προγραμματικής σύγκλισης και η κ. Γεννηματά, αν και τελευταία δείχνει να μετακινείται από τον μονομέτωπο στον διμέτωπο πολιτικό αγώνα, μίλησε με φοβικό τρόπο χαρακτηρίζοντας την πρότασή μου «πονηριά»;
Πρέπει εμείς να βάλουμε τα διλήμματα που σχετίζονται με τον κίνδυνο μιας δεξιάς παλινόρθωσης μπροστά σε όλους τους δημοκρατικούς και προοδευτικούς πολίτες. Και όσοι αρνούνται να εισπράττουν τη λαϊκή απόρριψη.