Η γρίπη των πτηνών (H5N1) έφτασε στην ηπειρωτική Ανταρκτική για πρώτη φορά, επιβεβαίωσαν αξιωματούχοι. Ο ιός H5N1 εντοπίστηκε την Παρασκευή (23/02) σε δύο νεκρά πουλιά κοντά στη βάση Primavera, τον επιστημονικό ερευνητικό σταθμό της Αργεντινής στη χερσόνησο της Ανταρκτικής.
«Αυτή η ανακάλυψη καταδεικνύει για πρώτη φορά ότι ο εξαιρετικά παθογόνος ιός της γρίπης των πτηνών έφτασε στην Ανταρκτική, παρά την απόσταση και τα φυσικά εμπόδια που τη χωρίζουν από άλλες ηπείρους», ανέφερε μια έκθεση της ισπανικής κυβέρνησης την Κυριακή (25/02).
Τα επιβεβαιωμένα κρούσματα δείχνουν ότι ο ιός εξαπλώνεται στην περιοχή, πιθανότατα μέσω αποδημητικών πτηνών. Ο ιός H5N1 πιστεύεται ότι έχει σκοτώσει εκατομμύρια άγρια πτηνά παγκοσμίως από το 2021 και έχει εξαπλωθεί σε κάθε ήπειρο εκτός από την Ωκεανία. Η γρίπη των πτηνών έφτασε στην ευρύτερη περιοχή της Ανταρκτικής τον περασμένο Οκτώβριο. Ο ιός εντοπίστηκε για πρώτη φορά στο βρετανικό υπερπόντιο έδαφος της Νότιας Γεωργίας και των Νήσων Σάντουιτς, περίπου 1.600 χιλιόμετρα μακριά από την ήπειρο της Ανταρκτικής. Βρέθηκε επίσης στα νησιά Φώκλαντ, τα οποία βρίσκονται 600 μίλια βορειοδυτικά της Νότιας Γεωργίας.
Αρχικά αναφέρθηκε σε πτηνά όπως γλάροι, σκούα και γλαρόνια, αλλά έκτοτε βρέθηκε σε άλμπατρος και πιγκουίνους. Έχει επίσης εξαπλωθεί στα θηλαστικά της Ανταρκτικής, σκοτώνοντας θαλάσσιους ελέφαντες και φώκιες. Τον Δεκέμβριο, το υπουργείο Διατήρησης του Περιβάλλοντος της Αλάσκας ανακοίνωσε το πρώτο κρούσμα σε πολική αρκούδα.
«Υπάρχουν πολλές αναφορές για υψηλής παθογονικότητας γρίπη των πτηνών (HPAI) που επηρεάζει αρκετά είδη στις περιοχές της Ανταρκτικής αυτή την εποχή», δήλωσε ο Μάθιου Ντράιντεν από την Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου. «Μπορεί να μην είχε αναφερθεί στην ηπειρωτική χώρα της Ανταρκτικής μέχρι τώρα λόγω των δυσκολιών πρόσβασης και δειγματοληψίας της άγριας ζωής εκεί», πρόσθεσε.
«Το πρόβλημα είναι πόσος χρόνος θα πάρει για να μεταδοθεί σε άλλα είδη όπως οι πιγκουίνοι. Πρέπει να το παρακολουθούμε», τόνισε ο Αντόνιο Αλκάμι, ερευνητής στο Ισπανικό Εθνικό Ερευνητικό Συμβούλιο. «Φοβάμαι ότι μάλλον θα μεταδοθεί στους πιγκουίνους. Τα σκούα ζουν αρκετά κοντά, και έτσι υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για μετάδοση, αλλά μένει να το δούμε», σημείωσε.
Προηγούμενα κρούσματα στη Νότια Αφρική, τη Χιλή και την Αργεντινή έδειξαν ότι οι πιγκουίνοι είναι ευάλωτοι στον ιό. Από τότε που έφτασε ο H5N1 στη Νότια Αμερική, περισσότερα από 500.000 θαλάσσια πτηνά έχουν πεθάνει από την ασθένεια.
«Εάν ο ιός αρχίσει να προκαλεί μαζικά γεγονότα θνησιμότητας σε αποικίες πιγκουίνων, θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια από τις μεγαλύτερες οικολογικές καταστροφές της σύγχρονης εποχής», έγραψαν οι ερευνητές σε άρθρο τους τον Νοέμβριο.
«Η είδηση δεν αποτελεί έκπληξη, δεδομένης της προηγουμένως αναφερόμενης παρουσίας της στα νησιά της Ανταρκτικής σε πουλιά και θαλάσσιους ελέφαντες. Φαίνεται απίθανο να μην μολυνθούν οι πιγκουίνοι που ζουν εκεί», δήλωσε η Νταϊάνα Μπελ, ομότιμη καθηγήτρια βιολογίας διατήρησης στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας.
Ωστόσο, λίγα πράγματα μπορούν να γίνουν για να περιοριστεί η εξάπλωση του ιού, σύμφωνα με τους ειδικούς.
«Δεν μπορεί να γίνει τίποτα περισσότερο για να περιοριστεί η μετάδοση στην άγρια ζωή και το ξέσπασμα θα πρέπει να επιλυθεί φυσικά», κατέληξε ο Ντράιντεν.
