Ψυχραιμία και ωριμότητα σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό προτάσσει, σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος, ο οποίος συμμετείχε μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά και την ελληνική αντιπροσωπεία στις συζητήσεις πίσω από τις κλειστές πόρτες στο Παλάτι των Εθνών στη Γενεύη, όπου πραγματοποιήθηκε η διεθνής διάσκεψη για το Κυπριακό. «Προφανώς πρέπει να μην αφήνουμε αναπάντητες προκλήσεις, αλλά πρέπει να εξασφαλίζουμε παράλληλα το αναγκαίο κλίμα νηφαλιότητας που θα επιτρέψει την συνέχιση της προσπάθειας για λύση, που για πρώτη φορά φαίνεται δυνατή», σημείωσε στο ίδιο μήκος κύματος.

Υπογράμμισε, παράλληλα, τη σημασία της στάσης του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στη διάσκεψης της Γενεύης, ο οποίος «επιβεβαίωσε την ετοιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να στηρίξει μια ενιαία Κύπρο με σαφήνεια και νηφαλιότητα, παρά τις προκλήσεις που δέχθηκε». Σε αυτό το πλαίσιο, τόνισε πως «η προσπάθεια μας ήταν πάντοτε να στρέψουμε τη συζήτηση στην ουσία, χωρίς τεχνητές αντιπαραθέσεις, ακριβώς γιατί η δική μας η πλευρά είναι σταθερά προσανατολισμένη στην εξεύρεση λύσης».

Ο κ. Κατρούγκαλος χαρακτήρισε θετικό το αποτέλεσμα της διάσκεψης της Γενεύης για το Κυπριακό, υποστηρίζοντας πως επιτρέπει τη συνέχεια της διαπραγμάτευσης και της προσπάθειας για μια βιώσιμη και δίκαιη λύση για το Κυπριακό, προς την οποία είναι σταθερά προσηλωμένες τόσο η Ελληνική όσο και η Κυπριακή Δημοκρατία. «Η θέση αυτή, ότι πρέπει να βρεθεί λύση συμβατή με το διεθνές δίκαιο και με τις απαιτήσεις του ευρωπαϊκού δικαίου, ειδικά με τις απαιτήσεις στο επίπεδο της ασφάλειας, επιβεβαιώθηκε από την παρουσία της ΕΕ σε ανώτατο επίπεδο κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης», επισήμανε.

Εστιάζοντας ειδικότερα στο ανακοινωθέν της Διάσκεψης, τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πως προσανατολίζει όλες τις πλευρές να αναζητήσουν λύση η οποία θα εξασφαλίζει ασφάλεια και για τις δύο κοινότητες του νησιού. Ασφάλεια που δεν θα συνδυάζεται με οποιαδήποτε απειλή σε βάρος της άλλης πλευράς, συμπλήρωσε και σημείωσε πως στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να συνεχιστεί η διαπραγμάτευση, χωρίς τεχνητές εντάσεις, για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, που εμποδίζουν την επίτευξη λύσης.

Παράλληλα, μεταφέροντας τη στάση της ελληνικής πλευράς κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, είπε πως επιμείναμε στην πάγια θέση μας ότι το Κυπριακό δεν είναι ζήτημα μόνο, ούτε καν πρωτευόντως, των δύο κοινοτήτων, αλλά θέμα διεθνούς δικαίου, και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί, με αναγνώριση και του γεγονότος ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κυρίαρχο μέλος της ΕΕ.

Ο κ. Κατρούγκαλος απαντώντας σε σχετική ερώτηση, επιβεβαίωσε τα δημοσιεύματα που κάνανε λόγο για στιγμές έντασης κατά τη διάρκεια της διάσκεψης, επισημαίνοντας πως δεν προκλήθηκαν από την ελληνική πλευρά ή από την πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας, «τις οποίες αποφύγαμε και δεν είμαστε διατεθειμένοι να αναζωπυρώσουμε». Εμείς είμαστε στην ΕΕ από τους υποστηρικτές της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας. Αλλά και η Τουρκία θα πρέπει να αντιληφθεί ότι οι λεονταρισμοί δεν ωφέλησαν ποτέ κανένα, διεμήνυσε.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Κατρούγκαλου στον Δημήτρη Μάνωλη και στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

ΕΡ: Συμμετείχατε μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά και την ελληνική αντιπροσωπεία στις κλειστές διαπραγματεύσεις που διεξήχθησαν στο Παλάτι των Εθνών στη Γενεύη για το Κυπριακό. Με τι εικόνα φύγατε από τη Γενεύη; Πώς κρίνετε τα αποτελέσματα της διάσκεψης για το Κυπριακό;

ΑΠ: Το αποτέλεσμα της διάσκεψης της Γενεύης ήταν θετικό. Επιτρέπει τη συνέχεια της διαπραγμάτευσης και της προσπάθειας για μια βιώσιμη και δίκαιη λύση για το Κυπριακό, προς την οποία είναι σταθερά προσηλωμένες τόσο η Ελληνική όσο και η Κυπριακή Δημοκρατία.

Η παρουσία της ΕΕ σε ανώτατο επίπεδο επιβεβαίωσε αυτή μας τη θέση, ότι δηλαδή η λύση που πρέπει να βρεθεί πρέπει να είναι συμβατή και με το διεθνές δίκαιο και με τις απαιτήσεις του ευρωπαϊκού δικαίου, ειδικά με τις απαιτήσεις στο επίπεδο της ασφάλειας.

ΕΡ: Τα δύο βασικά θέματα που έθεσε η ελληνική πλευρά, η κατάργηση των εγγυήσεων και η αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων, μπήκανε σε καλύτερη τροχιά;

Επιμείναμε στην πάγια θέση μας ότι το Κυπριακό δεν είναι ζήτημα μόνο, ούτε καν πρωτευόντως, των δύο κοινοτήτων, αλλά θέμα διεθνούς δικαίου, και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί, με αναγνώριση και του γεγονότος ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κυρίαρχο μέλος της ΕΕ. Ο λόγος για τον οποίο χαρακτηρίζω θετική την έκβαση της Διάσκεψης, έγκειται κυρίως στο ότι αυτά τα κρίσιμα για εμάς θέματα είναι τώρα στο επίκεντρο της συζήτησης, και μάλιστα ως προϋπόθεση της τελικής λύσης, αντίθετα με ό,τι είχε συμβεί σε παλαιότερες διαπραγματεύσεις. Για αυτό τον σκοπό αποφασίστηκε να συγκροτηθεί μια επιτροπή από εμπειρογνώμονες ώστε να διερευνηθούν όλες οι εναλλακτικές λύσεις που μπορούν να υπάρξουν στο πλαίσιο αυτό.

ΕΡ: Πώς σχολιάζετε την προκλητική δήλωση Ερντογάν ότι δεν τίθεται θέμα απόσυρσης των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο;

ΑΠ: Το ανακοινωθέν της Διάσκεψης προσανατολίζει όλες τις πλευρές να αναζητήσουν λύση η οποία θα εξασφαλίζει ασφάλεια και για τις δύο κοινότητες του νησιού. Ασφάλεια που δεν θα συνδυάζεται με οποιαδήποτε απειλή σε βάρος της άλλης πλευράς. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να συνεχιστεί η διαπραγμάτευση, χωρίς τεχνητές εντάσεις, για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, που εμποδίζουν την επίτευξη λύσης.

ΕΡ: Σε ό,τι αφορά τις αιχμές Τσαβούσογλου στην ΕΕ όσον αφορά τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει στο Κυπριακό;

ΑΠ: Υπήρξαν εντάσεις κατά τη Διάσκεψη που δεν προκλήθηκαν από την ελληνική πλευρά ή από την πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας, τις οποίες αποφύγαμε και δεν είμαστε διατεθειμένοι να αναζωπυρώσουμε. Εμείς είμαστε στην ΕΕ από τους υποστηρικτές της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας. Αλλά και η Τουρκία θα πρέπει να αντιληφθεί ότι οι λεονταρισμοί δεν ωφέλησαν ποτέ κανένα.

ΕΡ: Πώς κρίνετε τα επόμενα βήματα με τη σύσταση της ομάδας τεχνοκρατών για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις; Τι σημαίνει για την Κύπρο, την Ελλάδα και το Κυπριακό η σύσταση τεχνικής ομάδας;

ΑΠ: Τα θέματα των εγγυήσεων και της παραμονής των στρατευμάτων είναι αυτά που δίνουν τη διεθνή διάσταση στο κυπριακό ζήτημα, ως πρόβλημα κατοχής και, όπως προανέφερα, είναι ιδιαίτερα θετικό που δίνουν τον τόνο σε αυτή την διαπραγμάτευση. Προφανώς δεν μπορούμε να επαναλάβουμε λύσεις που προσιδίαζαν με την περίοδο της αποικιοκρατίας, αλλά που είναι πλήρως ασύμβατες με το νέο σύστημα εγγυήσεων του διεθνούς δικαίου των Ηνωμένων Εθνών. Ακριβώς γι΄ αυτό είναι πολύ θετικό ότι η επιτροπή εμπειρογνωμόνων θα διερευνήσει κάθε πιθανή εναλλακτική λύση εντός του διεθνούς δικαίου που μπορεί να συναντήσει τη συμφωνία όλων των πλευρών.

ΕΡ: Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μελβούτ Τσαβούσογλου εξαπέλυσε επίθεση εναντίον του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος του απάντησε ότι όταν χρειαστείτε ξανά χρήματα μην έρθετε σε εμάς. Ισχύει; Θα θέλαμε να μας δώσετε μια εικόνα για το κλίμα που επικράτησε κατά τη διάρκεια των συζητήσεων και αν υπήρξαν και άλλα παρόμοια περιστατικά;

ΑΠ: Δεν είναι ο ρόλος μου να συμπληρώσω τα εκτενή ρεπορτάζ που λίγο ως πολύ αποτυπώνουν το τι συνέβη στην Διάσκεψη. Ο πρόεδρος Γιούνκερ επιβεβαίωσε την ετοιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να στηρίξει μια ενιαία Κύπρο με σαφήνεια και νηφαλιότητα, παρά τις προκλήσεις που δέχθηκε. Η προσπάθεια μας ήταν πάντοτε να στρέψουμε τη συζήτηση στην ουσία, χωρίς τεχνητές αντιπαραθέσεις, ακριβώς γιατί η δική μας η πλευρά είναι σταθερά προσανατολισμένη στην εξεύρεση λύσης.

ΕΡ: Η συμμετοχή της ΕΕ στις διαπραγματεύσεις θα συνεχιστεί και στα επόμενα βήματα;

ΑΠ: Ναι, βεβαίως. Η απόφαση που αποτυπώνεται και στο ανακοινωθέν της Διάσκεψης είναι ότι η διαπραγμάτευση συνεχίζεται με την ίδια μορφή. Δηλαδή, μεταξύ των εγγυητριών δυνάμεων, της Κυπριακής Δημοκρατίας και της τουρκοκυπριακής πλευράς, με παρουσία της ΕΕ ως ενεργού παρατηρητή.

ΕΡ: Συναντηθήκατε με τους ομολόγους σας από τη Βρετανία, 'Αλαν Ντάνκαν, και από την Τουρκία, Εμέρ Τσελίκ;

ΑΠ: Βεβαίως, έγιναν διμερείς συναντήσεις των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Ηνωμένου Βασίλειο με την παρουσία και των αναπληρωτών υπουργών. Προφανώς δε, και με την Κυπριακή Δημοκρατία υπήρχε συνεχής επικοινωνία για εναρμόνιση των διπλωματικών μας κινήσεων. Ένας άλλος κύκλος συζητήσεων έγινε με πρωτοβουλία του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, ο οποίος διαδραμάτισε έναν ιδιαίτερα εποικοδομητικό ρόλο, συγκαλώντας συναντήσεις διμερώς με κάθε μία από τις εγγυήτριες δυνάμεις και συνολικά με όλες τις τελευταίες.

ΕΡ: Τέλος, θα θέλατε να στείλετε κάποιο μήνυμα για το Κυπριακό;

ΑΠ: Το κύριο που πρέπει να έχουμε υπόψη μας όχι μόνον κατά την διαπραγμάτευση αλλά και στις πολιτικές συζητήσεις στην Ελλάδα και την Κύπρο, είναι να δείξουμε όλοι ψυχραιμία και ωριμότητα. Προφανώς πρέπει να μην αφήνουμε αναπάντητες προκλήσεις, αλλά πρέπει να εξασφαλίζουμε παράλληλα το αναγκαίο κλίμα νηφαλιότητας που θα επιτρέψει την συνέχιση της προσπάθειας για λύση, που για πρώτη φορά φαίνεται δυνατή.