Τα μεγαλύτερα ζωντανά φίδια στον κόσμο με μήκος που ξεπερνά τα 6 μέτρα είναι, τουλάχιστον από όσα γνωρίζουμε, το πράσινο ανακόντα στον Αμαζόνιο και ο δικτυωτός πύθωνας στα δάση της Νοτιοανατολική Ασίας.
Αν και πρόκειται για κορυφαίους θηρευτές στα οικοσυστήματά τους, ένας από καιρό εξαφανισμένος συγγενής τους, τους ντροπιάζει με ευκολία.
Φίδι... ανασύρθηκε από λεκάνη τουαλέτας στην Καστοριά (βίντεο)
Το 2009, μέσα σε ανθρακωρυχείο στη βόρεια Κολομβία, οι επιστήμονες ανακάλυψαν τα απολιθωμένα υπολείμματα ενός αρχαίου φιδιού τόσο εντυπωσιακά τεράστιου, που η ανακάλυψή του φαινόταν σχεδόν μυθική. Ονομάστηκε Titanoboa cerrejonensis, αυτός ο προϊστορικός βόας έζησε περίπου 58 έως 60 εκατομμύρια χρόνια πριν, όχι πολύ καιρό μετά την εξαφάνιση των δεινοσαύρων. Εκτιμάται σε μήκος σχεδόν 13 μέτρα εκείνη την εποχή και ζυγίζει πάνω από έναν τόνο, παραμένει το μεγαλύτερο φίδι που ανακαλύφθηκε ποτέ (αν και ένα άλλο προϊστορικό φίδι από την αρχαία Ινδία μπορεί να είναι ένας ικανός υποψήφιος). Και ενώ το μέγεθός του ήταν αρκετό για να γίνει πρωτοσέλιδο, αυτό που πραγματικά εξέπληξε τους επιστήμονες ήταν το πώς πιθανότατα ζούσε και τι έτρωγε.
Οι βόες είναι μια οικογένεια μεγάλων, μυοκίνητων φιδιών. Σε αντίθεση με τα δηλητηριώδη είδη που εγχέουν τοξίνες, οι βόες σκοτώνουν σφίγγοντας το θήραμά τους, τυλίγονται γύρω του και το πιέζουν μέχρι την τελευταία του αναπνοή.
Ανήκουν στην οικογένεια φιδιών, η οποία περιλαμβάνει το πράσινο anaconda, το βαρύτερο (και δεύτερο μεγαλύτερο) ζωντανό φίδι στον κόσμο και το boa constrictor, του οποίου το όνομα έχει γίνει συντομογραφία για ολόκληρη την ομάδα. Τα περισσότερα ζουν σε τροπικά περιβάλλοντα, ειδικά στη Νότια Αμερική και τη Νοτιοανατολική Ασία, όπου οι ζεστές, υγρές συνθήκες επιτρέπουν σε αυτά τα ψυχρόαιμα ζώα να φτάσουν σε τεράστια μεγέθη. Αυτό συμβαίνει επειδή η θερμοκρασία του σώματος και ο μεταβολισμός τους εξαρτώνται εξ ολοκλήρου από τη ζεστασιά του περιβάλλοντός τους.
Για να επιβιώσει στο εκτιμώμενο μέγεθός της, η Titanoboa θα χρειαζόταν ένα σταθερά ζεστό περιβάλλον με μέσες ετήσιες θερμοκρασίες μεταξύ 30 - 35 βαθμών Κελσίου. Αυτή η εκτίμηση ταιριάζει με τα κλιματικά μοντέλα που υποδηλώνουν ότι οι τροπικές περιοχές του Παλαιόκαινου ήταν πολύ θερμότερες από ό, τι είναι σήμερα, πιθανώς λόγω των αυξημένων επιπέδων ατμοσφαιρικού CO₂ κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής.
Μαζί με τα λείψανα του φιδιού υπήρχαν απολιθώματα τεράστιων χελωνών, ερπετών που μοιάζουν με κροκόδειλους και μεγάλων ψαριών, ζωγραφίζοντας μια ζωντανή εικόνα ενός πυκνού, υγρού οικοσυστήματος που σφύζει από ζωή. Με βάση το περιβάλλον και τα άλλα ζώα που ήταν παρόντα, οι ερευνητές πιστεύουν ότι ο Titanoboa ζούσε σαν ένα σύγχρονο anaconda, περνώντας μεγάλο μέρος της ημιυδρόβιας ζωής του στο νερό. Και όμως, με έναν βασικό τρόπο, φαίνεται να έχει σπάσει το καλούπι.
Από την αρχική ανακάλυψη των απολιθωμάτων μπορούσε να εκτιμηθεί μόνο το μήκος τους. Χωρίς κρανίο, δεν υπήρχε τρόπος να γνωρίζουμε πώς αυτό το προϊστορικό φίδι τρεφόταν πραγματικά ή πώς σχετίζεται με τους σύγχρονους βόες και ανακόντα. Αυτό άλλαξε στις αρχές της δεκαετίας του 2010, όταν ομάδες πεδίου επέστρεψαν στο ορυχείο Cerrejón της Κολομβίας και αποκάλυψαν θραύσματα του κρανίου της Titanoboa, συμπεριλαμβανομένων οστών από την άνω και κάτω γνάθο, τον ουρανίσκο και τον εγκέφαλο. Για πρώτη φορά, οι επιστήμονες θα μπορούσαν να συνθέσουν το κεφάλι του και, μαζί του, μια σαφέστερη αίσθηση του τρόπου ζωής του.
Το ανακατασκευασμένο κρανίο είχε μήκος περίπου 16 ίντσες, υπονοώντας συνολικό μήκος σώματος πάνω από 14 μέτρα, ακόμη μεγαλύτερο από τις προηγούμενες εκτιμήσεις. Αλλά πιο αποκαλυπτικές από το μέγεθος ήταν οι προσαρμογές διατροφής. Τα δόντια του Titanoboa's ήταν μόνο ασθενώς συγχωνευμένα στο σαγόνι του. Αυτό, είναι ένα χαρακτηριστικό που βρίσκεται στα σύγχρονα φίδια που ειδικεύονται στην κατανάλωση ψαριών. Αλλά κανένας γνωστός ζωντανός βόας σήμερα δεν ειδικεύεται ενεργά στο κυνήγι ψαριών. Το κρανίο του έδειξε επίσης μειωμένες αρθρώσεις μεταξύ των βασικών οστών και μια ρηχή τετραπλή γωνία, τα οποία σχετίζονται με το ιχθυοφαγία. Συνδυάστε αυτό με τον βαλτώδη βιότοπό του και την παρουσία γιγαντιαίων προϊστορικών ψαριών κοντά, και προέκυψε μια νέα εικόνα: Το Titanoboa μπορεί να ήταν μοναδικό στο είδος του: ένα υπερμεγέθες φίδι που κυνηγά ψάρια σε αντίθεση με οτιδήποτε άλλο έχουμε δει ποτέ.
Το μεγαλύτερο φίδι που υπήρξε ποτέ μπορεί να μην είχε ζήσει αν δεν είχε προσαρμοστεί για να τραφεί με υδρόβια ζωή.
