Ο χρόνος κυλά διαφορετικά στον πλανήτη Άρη – όχι μεταφορικά, αλλά κυριολεκτικά. Σύμφωνα με νέα μελέτη, τα ρολόγια στον «κόκκινο πλανήτη» κινούνται ελαφρώς πιο γρήγορα, κάτι που προκαλεί μεγάλα προβλήματα στον προγραμματισμό των αποστολών της NASA.

Οι ερευνητές Neil Ashby και Bijunath R. Patla υπολόγισαν ότι ένα ρολόι στον Άρη “τρέχει” περίπου 477 μικροδευτερόλεπτα πιο γρήγορα κάθε ημέρα σε σχέση με ένα γήινο ρολόι. Η διαφορά αυτή μεταβάλλεται ανάλογα με τη θέση του πλανήτη στην τροχιά του, φτάνοντας έως και τα 226 μικροδευτερόλεπτα επιπλέον.
Ίσως να ακούγεται αμελητέο, όμως για τη NASA αυτή η απόκλιση μπορεί να κοστίσει… ολόκληρη αποστολή.

Όταν ένα μικροδευτερόλεπτο σημαίνει 184 γήπεδα ποδοσφαίρου

Στην ταχύτητα του φωτός, καθυστέρηση μόλις 56 μικροδευτερολέπτων ισοδυναμεί με απόσταση περίπου 184 γηπέδων ποδοσφαίρου. Αν χαθεί αυτό το παράθυρο, το σκάφος μπορεί να χάσει εντελώς τη ζώνη προσεδάφισης.
Αυτό κάνει τη διαχείριση του χρόνου στον Άρη ζήτημα ζωτικής σημασίας για τις διαστημικές αποστολές.

Το “τρίγωνο” Γη – Σελήνη – Άρης

Η NASA σχεδιάζει σύνδεση μεταξύ Γης, Σελήνης και Άρη μέσω του προγράμματος Artemis, κάτι που δυσκολεύει ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Σύμφωνα με τη μελέτη, τα ρολόγια του Άρη “τρέχουν” 421,5 μικροδευτερόλεπτα πιο γρήγορα από αυτά της Σελήνης.
Έτσι, τρεις κόσμοι με διαφορετικούς ρυθμούς χρόνου πρέπει να λειτουργούν απόλυτα συγχρονισμένα.

Ποιος φταίει; Οι «ηλιακές παλίρροιες»

Οι επιστήμονες αποδίδουν το φαινόμενο στις λεγόμενες ηλιακές παλίρροιες — μικρές αλλά κρίσιμες μεταβολές που προκαλεί η βαρύτητα του Ήλιου στις τροχιές των πλανητών.
Μέχρι σήμερα, τα υπολογιστικά μοντέλα θεωρούσαν ότι η Γη και ο Άρης λειτουργούν σαν «σύστημα δύο σωμάτων». Όμως η βαρύτητα του Ήλιου αλλάζει διαρκώς τις συνθήκες, επηρεάζοντας τη ροή του χρόνου.

Το GPS και η διαπλανητική ακρίβεια

Ήδη οι δορυφόροι GPS στη Γη χρειάζονται συνεχή διόρθωση χρόνου για να μη χάνουν ακρίβεια. Αν δεν υπήρχε αυτή η διόρθωση, το σήμα GPS θα παρουσίαζε απόκλιση χιλιομέτρων μέσα σε λίγες ώρες.
Φανταστείτε λοιπόν την πρόκληση όταν το ίδιο φαινόμενο επηρεάζει όχι έναν, αλλά τρεις πλανήτες ταυτόχρονα.

Η NASA, με τον Λευκό Οίκο να πιέζει, ήδη σχεδιάζει να καθιερώσει μια «Συντονισμένη Σεληνιακή Ώρα» (Lunar Coordinated Time), αντίστοιχη της Παγκόσμιας Ώρας (UTC).
Η νέα μελέτη ανοίγει τον δρόμο και για μια «Μαρσιανή Ώρα», που θα κρατήσει τις αποστολές ακριβώς «στο λεπτό» — κυριολεκτικά.