Ο Ουκρανός στρατιωτικός πιλότος Μίκολα Βόλκοζαμπ μπορούσε μετά βίας να κινηθεί κάτω από το βάρος ενός γιλέκου από μόλυβδο που σκοπό είχε να τον προστατεύσει από την ακτινοβολία καθώς προετοιμάζονταν για την πρώτη πτήση του στον αντιδραστήρα του Τσερνομπίλ μετά τη χειρότερη πυρηνική καταστροφή του κόσμου το 1986.
Πέρασαν 32 χρόνια από τότε που μία έκρηξη στον τέταρτο αντιδραστήρα του εργοστασίου έστειλε σύννεφα πυρηνικού υλικού σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης.
Το ατύχημα σκότωσε εκατοντάδες αμέσως μόλις συνέβη και ανάγκασε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους να φύγουν από τα σπίτια τους. Ο τελικός αριθμός θανάτων αυτών που σκοτώθηκαν από ασθένειες που σχετίζονται με την ακτινοβολία, όπως ο καρκίνος, είναι ακόμη ανοιχτός.
Μιλώντας στο πρακτορείο Reuters ο Ουκρανός πιλότος το χαρακτήρισε «μια τραγωδία μεγέθους ενός πλανήτη» και υπενθύμισε ότι συμφώνησε στην αποστολή, παρά του ότι γνώριζε ότι η ζωή του θα βρισκόταν σε κίνδυνο.
«Για κάποιο λόγο, σκέφτηκα ότι θα αισθανόμουν άσχημα εάν κάτι συνέβαινε σε κάποιον άλλο εκεί και εγώ είχα αρνηθεί. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πήρα αμέσως μια τέτοια απόφαση», δήλωσε στο Reuters από το υπόστεγο στο εργοστάσιο Antonov, όπου εργάστηκε για 23 χρόνια.
Ο Βόλκοζαμπ τιμήθηκε με το μετάλλιο «Ήρωας της Ουκρανίας» για τις προσπάθειές του. Μετά από τρεις πτήσεις που διήρκεσαν για 19 λεπτά και 40 δευτερόλεπτα συνολικά, εκτέθηκε σε μια τόσο μεγάλη δόση ακτινοβολίας, που μερικά δοσίμετρα ... χάλασαν όταν προσπάθησε να μετρήσει την έκθεσή του.
Το ελικόπτερο ήταν επίσης εκτεθειμένο στην ακτινοβολία και έπρεπε να ταφεί σε ένα λεγόμενο νεκροταφείο για παροπλισμένο εξοπλισμό, κάτι που θυμάται με δάκρυα στα μάτια του.
«Προσγειωθήκαμε εκεί, κοντά (στην περιοχή). Και όταν έφυγα από τη θέση, ένιωθα πολύ λυπημένος για το ελικόπτερο. Μου φάνηκε ότι παρότι δεν με απογοήτευσε, έπρεπε να το πετάξω», είπε.
Αμέσως μετά την τρίτη πτήση του στις 10 Μαΐου 1986, ο Βόλκοζαμπ απεστάλη στη Μόσχα για ιατρικές εξετάσεις. Θυμήθηκε πώς οι νοσηλευτές, φοβούμενοι τη μόλυνση, έσπρωχναν φαγητό προς το μέρος του με τη βοήθεια ενός μακριού ραβδιού για να αποφύγουν τη φυσική επαφή μαζί του.