Το ότι είμαστε εξαρτημένοι από το κινητό τηλέφωνο είναι γνωστό. Γνωστοί - λίγο ή πολύ - είναι και οι  κίνδυνοι τους οποίους δημιουργούν για τα μάτια μας από τότε που η ανθρωπότητα ξεκίνησε να χρησιμοποιεί εντατικά όλων των ειδών τις οθόνες, είτε για λόγους ψυχαγωγίας είτε για εργασία.

Στο... παιχνίδι των σωματικών βλαβών ωστόσο έχουν μπει πλέον νέοι όροι, οι οποίοι μπορεί να μην είναι ακόμη αποδεκτοί από τους επιστήμονες, αλλά φαίνεται ότι αποδίδουν τα λογής μυϊκά και μυοσκελετικά ζητήματα στους χρήστες των έξυπνων κινητών τηλεφώνων. Ένας τέτοιος όρος κυκλοφορεί στα social media (και κυρίως στο TikTok), ονομάζεται iPhone finger, και κάνει τον γύρο του διαδικτύου μέσα από βίντεο που προκαλούν το ενδιαφέρον των χρηστών. 

Το iPhone finger περιγράφεται ως μια εσοχή (σ.σ. βαθούλωμα) που δημιουργείται στο μικρό δάχτυλο του χεριού, το οποίο στηρίζει το smartphone, όσο οι χρήστες σκρολάρουν στις αγαπημένες τους ψηφιακές πλατφόρμες.

«Εάν έχεις αυτό το βαθούλωμα, τότε έπαθες το iPhone Finger» αναφέρει συνεντευξιαζόμενος στην εξαιρετικά δημοφιλή αμερικανική εκπομπή στο TikTok με τίτλο The TJ Show, με το εν λόγω βίντεο να έχει ήδη συγκεντρώσει σχεδόν 9 εκατομμύρια προβολές από τον περασμένο Μάρτιο.

«Έχετε παρατηρήσει ένα βαθούλωμα στο μικρό σας δαχτυλάκι;», ρωτά τους περαστικούς σε γκάλοπ στην Times Square της Νέας Υόρκης απεσταλμένη της Daily Mail, για να εισπράξει κυρίως θετικές απαντήσεις σε ένα ακόμη εξαιρετικά δημοφιλές βίντεο που αναρτήθηκε τον ίδιο μήνα στο TikTok (σχεδόν 7 εκατ. προβολές). 

Ολοένα και περισσότεροι λοιπόν φαίνεται ότι ενδιαφέρονται να μάθουν για τις επιπτώσεις της χρήσης των smartphones, παρότι δεν υπάρχει κάποια επίσημη διάγνωση για το iPhone finger.

Οι ειδικοί συμβουλεύουν

Την ίδια ώρα οι Έλληνες επιστήμονες, όπως αναφέρει η ιστοσελίδα  φαίνεται ότι αποδέχονται τα ζητήματα που δημιουργούνται στο μικρό δαχτυλάκι από τη χρήση των smartphones -αλλά όχι τον συγκεκριμένο όρο-, πλην όμως σημειώνουν ότι αυτή δημιουργεί μεγαλύτερα προβλήματα σε άλλα μέρη του ανθρώπινου σώματος.

Η πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Εργοθεραπευτών, Κυριακή Κεραμιώτου, έχει 33 χρόνια εμπειρίας στην εργονομία και στο hand therapy -την επιστήμη αποκατάστασης που παρέχει στους ανθρώπους τη δυνατότητα να εκτελέσουν ουσιαστικές και σκόπιμες δραστηριότητες με τα χέρια τους. Όπως λέει στη Voria.gr, η συνεχής χρήση των smartophones μπορεί να δημιουργήσει το iPhone finger, δηλαδή ένα βαθούλωμα στο μικρό δάχτυλο, αλλά και προβλήματα στον αντίχειρα, στον δείκτη, όπως και σε διάφορα άλλα μέρη του ανθρώπινου σώματος.

«Μικρός, αντίχειρας και δείκτης καταπονούνται από τον τρόπο που κρατάμε για ώρα το κινητό, ενώ την ίδια στιγμή ο καρπός είναι σε κάμψη», σημειώνει σχετικά η κ. Κεραμιώτου για να τονίσει ότι όλα αυτά «δημιουργούν τενοντίτιδα σε νέους αλλά και σε μεγαλύτερης ηλικίας ανθρώπους».

Κατά την κ. Κεραμιώτου τα εργοθεραπευτήρια δέχονται περισσότερες επισκέψεις από ασθενείς οι οποίοι εμφανίζουν πόνο στον αντίχειρα. «Τα περιστατικά είναι αρκετά, ενώ από τον αντίχειρα δημιουργείται πρόβλημα στον καρπό, ο οποίος είναι σε κάμψη με αποτέλεσμα αυτά να είναι η αιτία που έχουν αυξηθεί τα περιστατικά τενοντίτιδας», αναφέρει και παραδέχεται πως τα βασικότερα ζητήματα εμφανίζονται στον αυχένα.

«Εάν σκεφτούμε πώς επεξεργαζόμαστε τα κινητά μας -είτε βρισκόμαστε σε όρθια, είτε σε καθιστή θέση-, τότε θα συνειδητοποιήσουμε ότι όσο περνά η ώρα, τόσο περισσότερο βλάπτουμε τον αυχένα μας καθώς το κεφάλι μας έχει μία σκυφτή στάση. Οι περισσότεροι επισκέπτονται τα εργοθεραπευτήρια για αυτόν τον λόγο και αρκετοί από αυτούς, δεν παραδέχονται ότι πονούν από τη χρήση των κινητών τηλεφώνων τους», σημειώνει η πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Εργοθεραπευτών.

Ο ρόλος της τηλεργασίας

Τα smartphones είναι για τον Εμαννουήλ Μπριλάκη, ορθοπαιδικό χειρουργό και ταμία της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής και Ορθοπαιδικής Τραυματιολογίας, ένας παράγοντας ο οποίος επιδεινώνει τα προβλήματα που έτσι κι αλλιώς δημιουργούνται από την κακή στάση του σώματος κατά τη χρήση των τεχνολογικών μέσων.

«Η καθιστική δουλειά ευνοεί τα μυοσκελετικά προβλήματα και οι ώρες χρήσης του κινητού τα επιδεινώνουν», λέει ο κ. Μπρλάκης στη Voria.gr και υπογραμμίζει ότι ο αυχένας παθαίνει ενίοτε μυϊκούς σπασμούς όσο χρησιμοποιούμε υπολογιστές, tablets και smartphones.

«Τα μυοσκελετικά ζητήματα είναι ένα φαινόμενο της εποχής που δημιουργείται από τη χρήση των ηλεκτρονικών οθονών και του στρες», συμπληρώνει και υπογραμμίζει πως μέχρι στιγμής κανένα από τα ζητήματα αυτά δεν έχει απασχολήσει τους ορθοπαδικούς σε χειρουργικό επίπεδο. Όπως λέει, «τις περισσότερες φορές ο έντονος πόνος φεύγει με ένα μασάζ ή ένα ζεστό μπάνιο».

Οι συμβουλές των ειδικών 

Η εργοθεραπεύτρια, Κυριακή Κεραμιώτου και ο ορθοπαδικός χειρουργός, Εμαννουήλ Μπριλάκης συμφωνούν ότι το κλειδί για την αποφυγή των μυοσκελετικών προβλημάτων κάθε είδους είναι η στάση του σώματος κατά τη χρήση των smartphones. 

«Η ίδια θέση δεν αρέσει στο σώμα μας, χρειαζόμαστε κίνηση και διατάσεις» λένε, με τον κ. Μπριλάκη να προσθέτει πως «δεν πρέπει να μένουμε για πολλή ώρα στην ίδια θέση είτε ασχολούμαστε με κινητό ή tablet, είτε με υπολογιστή».

Από την πλευρά της, η κ. Κεραμιώτου τονίζει ότι ένα laptop ή ένα κινητό θα πρέπει να έχουν τοποθετηθεί πάνω σε μία βάση ώστε να μη σκύβουμε το κεφάλι κατά τη χρήση τους. «Το σώμα μας πρέπει να ειναι σε ορθή γωνία και καλό είναι να να καθόμαστε σε μια σωστή καρέκλα», προσθέτει και συνιστά: «Θέλουμε πολύ συχνά διαλείμματα, ακόμη κι αν είμαστε στη δουλειά και καλό θα είναι να έχουμε τον εκτυπωτή σε άλλο δωμάτιο, ώστε όταν τον χρειαζόμαστε να αναγκαζόμαστε να σηκωθούμε, γιατί αυτό είναι κάτι που συνήθως το ξεχνάμε».