Η σύνοδος των Ηνωμένων Εθνών για τη βιοποικιλότητα, γνωστή ως COP16, έρχεται εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για την κατακόρυφη πτώση πληθυσμών φυτών και ζώων αλλά και ανησυχιών για την αύξηση ζημιών στους οικοτόπους που συντηρούν τη ζωή στη γη, από τα δάση μέχρι τα ποτάμια και τους ωκεανούς.
Στην τελευταία παγκόσμια Σύνοδο του ΟΗΕ για τη βιοποικιλότητα, που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2022, σχεδόν 200 χώρες υπέγραψαν ένα φιλόδοξο σχέδιο για την προστασία της φύσης έως το τέλος της δεκαετίας.
Η Σύνοδος στο Κάλι της Κολομβίας αναμένεται να είναι η μεγαλύτερη του είδους της και παράλληλα η πρώτη ευκαιρία για να λογοδοτήσουν οι ηγέτες για τα εθνικά τους σχέδια για την προστασία της φύσης.
Τι είναι η βιοποικιλότητα και γιατί είναι σημαντική;
Η βιοποικιλότητα είναι η ποικιλία όλης της ζωής στη Γη - ζώα, φυτά, μύκητες και μικροοργανισμοί όπως τα βακτήρια. Όλα αυτά παρέχουν όλα τα απαραίτητα για την επιβίωση - συμπεριλαμβανομένου του φρέσκου νερού, του καθαρού αέρα, της τροφής και των φαρμάκων. Ιδιαίτερη βαρύτητα όμως εντοπίζεται στα φυτά, τα οποία είναι πολύ σημαντικά για τη βελτίωση του φυσικού περιβάλλοντος, καθώς καθαρίζουν τον αέρα, περιορίζουν την άνοδο της θερμοκρασίας και παρέχουν προστασία από την κλιματική αλλαγή.
Πόσα είδη κινδυνεύουν με εξαφάνιση;
Είναι φυσιολογικό τα είδη να εξελίσσονται και να εξαφανίζονται με την πάροδο του χρόνου - το 98% όλων των ειδών που έζησαν ποτέ έχουν εξαφανιστεί.
Ωστόσο, η εξαφάνιση των ειδών που συμβαίνει τώρα κυμαίνεται κατά 100 και 1.000 φορές πιο γρήγορα από ό,τι θα περίμεναν οι επιστήμονες. Ως αποτέλεσμα, πολλοί επιστήμονες προειδοποιούν ότι οι άνθρωποι μπορεί να προκαλούν την «έκτη μαζική εξαφάνιση» στη Γη.
Η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN) διατηρεί μια «κόκκινη λίστα» απειλούμενων ειδών από το 1964. Περισσότερα από 163.000 είδη έχουν αξιολογηθεί και το 45% θεωρείται ότι απειλείται με εξαφάνιση.
Ο φορέας βιοποικιλότητας του ΟΗΕ - γνωστός ως IPBES - εκτιμά ότι τουλάχιστον ένα εκατομμύριο είδη φυτών και ζώων κινδυνεύουν να εξαφανιστούν, με τη μεγαλύτερη ευθύνη να «δείχνει» τον άνθρωπο.
Τι έχουν συμφωνήσει να κάνουν οι χώρες για να αντιμετωπίσουν το ζήτημα;
Στη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ COP15 για τη βιοποικιλότητα τον Δεκέμβριο του 2022, οι χώρες κατέληξαν σε μια «ιστορική» συμφωνία για την προστασία του 30% της γης και των θαλασσών μέχρι το 2030.
Η συμφωνία στοχεύει να «σταματήσει και να αναστρέψει» τη μείωση της βιοποικιλότητας έως το 2030 και να ζήσουν οι άνθρωποι «σε αρμονία με τη φύση» έως το 2050.
Οι τέσσερις βασικοί στόχοι:
- Αυξημένη διατήρηση των οικοσυστημάτων και των ειδών
- Να χρησιμοποιούνται όσο το δυνατόν πιο βιώσιμοι πόροι
- Πιο ισότιμη κατανομή των φυσικών πόρων
- Αυξημένη οικονομική στήριξη για την προστασία της βιοποικιλότητας
Υπάρχουν 23 συγκεκριμένοι στόχοι για το 2030, συμπεριλαμβανομένων μηχανισμών για τη χρηματοδότηση έργων διατήρησης σε hotspots βιοποικιλότητας. Οι κυβερνήσεις και οι ιδιωτικοί οργανισμοί δεσμεύονται να δίνουν τουλάχιστον 200 δισεκατομμύρια δολάρια (161 δις £) ετησίως μέχρι το 2030.
Τι είναι η COP 16;
Από τις 21 Οκτωβρίου έως την 1η Νοεμβρίου, οι ηγέτες συναντώνται στο Κάλι της Κολομβίας για να κάνουν απολογισμό των εθνικών δεσμεύσεων για την προστασία της φύσης, εν μέσω ανησυχιών ότι οι χώρες υποχωρούν στις υποσχέσεις τους.
Πρόσφατη ανάλυση δείχνει ότι οι περισσότερες χώρες πρόκειται να χάσουν την προθεσμία για την υποβολή νέων εθνικών σχεδίων δράσης για την προστασία της φύσης. Τα βασικά ζητήματα περιλαμβάνουν την κλίμακα της φιλοδοξίας για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, τη χρηματοδότηση έργων βιοποικιλότητας σε φτωχότερες χώρες και τη διασφάλιση της δίκαιης κατανομής των κερδών από τους βιώσιμους πόρους.
*Με πληροφορίες από BBC
