Σε υψηλές «πτήσεις» επιστρέφουν οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη καταγράφοντας σημαντική άνοδο που αποτυπώνει τη ραγδαία υποχώρηση των ευρωπαϊκών αποθεμάτων, την ανάγκη για νέες προμήθειες LNG αλλά και το κλείσιμο της στρόφιγγας του ρωσικού αερίου μέσω Ουκρανίας.
Τις ανοδικές πιέσεις στις τιμές αντανακλά ο δείκτης του ολλανδικού κόμβου συναλλαγών ΤΤF ο οποίος χθες έκλεισε στα 52,3 ευρώ ανά μεγαβατώρα και ήταν ελαφρώς χαμηλότερος από τις προηγούμενες μέρες που ξεπέρασε ακόμη και τα 54 ευρώ.
Όπως αναφέρει το newmoney.gr, Στην Ελλάδα για σήμερα 5 Φεβρουαρίου η τιμή της χονδρεμπορικής παραμένει σταθερά υψηλή στα 128,31 ευρώ παρά την αυξημένη συμμετοχή στο ενεργειακό μείγμα των ΑΠΕ κατά 46,7% με την μέγιστη τιμή της μέρας να εκτινάσσεται σχεδόν στα 400 ευρώ η μεγαβατώρα.
Οι χαμηλές θερμοκρασίες τις τελευταίες εβδομάδες έχουν αυξήσει σημαντικά την κατανάλωση φυσικού αερίου για θέρμανση σε ολόκληρη την Ευρώπη, η οποία επηρεάζεται ταυτόχρονα από το φαινόμενο “dunkelflaute” που αποτελεί ένα συνδυασμό χαμηλών θερμοκρασιών με περιορισμένη ηλιοφάνεια και ασθενείς ανέμους που έχει αρνητική επίπτωση στην παραγωγή αιολικής και ηλιακής ενέργειας.
Την ανησυχία των Ευρωπαίων επιδεινώνουν τα αποθέματα φυσικού αερίου που τον φετινό χειμώνα εξαντλούνται με μεγαλύτερη ταχύτητα λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι και είναι περίπου 17% κάτω από τα επίπεδα του προηγούμενου έτους. Αν αυτή η τάση συνδυαστεί με το σκληρό ανταγωνισμό για νέες προμήθειες LNG σε μια περίοδο που η κυβέρνηση Τράμπ κηρύσσει ένα εμπορικό πόλεμο στην παγκόσμια αγορά, οι τιμές θα παραμείνουν ψηλά.
Πιέσεις για τα αποθέματα
Οι κανόνες που έχει θεσπίσει η Κομισιόν ορίζουν ότι τα αποθέματα αερίου στα κράτη μέλη οφείλουν να έχουν αναπληρωθεί έως και στο 90% μέχρι την 1η Νοεμβρίου κάθε έτους, προκειμένου να υπάρχουν οι απαιτούμενες ποσότητες στις δεξαμενές κατά την χειμερινή περίοδο.
Αν και οι Βρυξέλλες πασχίζουν να διατηρήσουν τον κανόνα αυτό, στους κόλπους της ευρωπαϊκής ένωσης έχουν ξεκινήσει πιέσεις κρατών όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Ολλανδία, για πιθανή χαλάρωση του στόχου. Άλλωστε ο συγκεκριμένος δεσμευτικός κανόνας, θεσπίστηκε στην καρδιά της ενεργειακής κρίσης το 2022 προκειμένου ακριβώς να διασφαλιστεί η ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ και η κάλυψη των αναγκών ειδικά τους ψυχρότερους μήνες της χρονιάς. Ωστόσο, ο φετινός βαρύς χειμώνας έχει ήδη φέρει σημαντική πτώση των αποθεμάτων, με ρυθμό άνω του αναμενόμενου.
Η εξέλιξη αυτή έχει ήδη ασκήσει ανοδικές πιέσεις στις τιμές για την καλοκαιρινή περίοδο, οπότε και θα ξεκινήσουν οι κινήσεις αναπλήρωσης των αποθεμάτων, με αποτέλεσμα η διαδικασία να κρίνεται οικονομικά ασύμφορη.
Γιατί δεν πέφτουν οι τιμές
Οι αναλυτές υποστηρίζουν ότι μεσομακροπρόθεσμα οι τιμές του φυσικού αερίου θα υποχωρήσουν, ωστόσο οι προβλέψεις για το πιο κοντινό μέλλον δείχνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του ολλανδικού TTF δείχνουν ότι οι τιμές φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα παραμείνουν περίπου 50% υψηλότερες από το 2024 και περισσότερο από δύο φορές υψηλότερες από τα επίπεδα πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Το ύψος των τιμών του φυσικού αερίου σχολίασε τις προηγούμενες μέρες και ο Πρωθυπουργός επικροτώντας τον εξαγωγικό χαρακτήρα της Ελλάδας τον τελευταίο χρόνο.
Όπως εξήγησε το γεγονός ότι η χώρα εξάγει ηλεκτρική ενέργεια δεν σημαίνει αυτόματα και χαμηλότερες τιμές, και αυτό γιατί το ευρωπαϊκό σύστημα, εμφανίζει δυσλειτουργίες που επηρεάζουν ιδιαίτερα την αγορά στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Είναι κάτι που έχει επισημάνει και στις δυο επιστολές του προς την πρόεδρο της Κομισιόν. «Αν εξακολουθούσαμε να είμαστε εισαγωγικοί, οι τιμές μας θα ήταν αρκετά ψηλότερες. Αν, για παράδειγμα, οι εισαγωγές μας είχαν μείνει στις 10 τεραβατώρες όπως το 2019, με τις τιμές του 2024, αυτό θα μας στοίχιζε 1 δισ. ευρώ». Όπως αναφέρει το γεγονός ότι πλέον η Ελλάδα εξάγει ενέργεια αποδεικνύει πως έχει αποκτήσει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στην ενέργεια.
Πάντως η επίδραση των εξαγωγών στις τιμές φαίνεται να απασχολεί και άλλες χώρες (σαφώς με μικρότερη ένταση) καθώς τελευταία και η Νορβηγία επιδιώκει να περιορίσει τις εξαγωγές ρεύματος, για να μην ανεβάζει τις εγχώριες τιμές. Στις σκανδιναβικές χώρες έχουν παραδοσιακά χαμηλότερες τιμές ενέργειας και η αύξηση που παρατηρήθηκε το Δεκέμβριο αποδόθηκε στις ανεβασμένες εξαγωγές προς τις γειτονικές χώρες. Με τις σκέψεις για περιορισμό ή κατάργηση κάποιων διασυνδέσεων με γειτονικές χώρες να είναι πάνω στο τραπέζι παρότι κινούνται ενάντια στο πνεύμα λειτουργίας της ενοποιημένης ευρωπαϊκής ηλεκτρικής αγοράς.
