Τα κύματα καύσωνα ενέχουν πολλούς κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία, όπως η θερμοπληξία, η θερμική εξάντληση και η αφυδάτωση, αλλά, κινδύνους ενέχουν και ορισμένα φάρμακα τις εξαιρετικά ζεστές ημέρες του καλοκαιριού, σύμφωνα με το wikihealth.

Κάποια φάρμακα επηρεάζουν την ισορροπία των υγρών του σώματος και τη θερμορύθμισή του. Θερθμορύθμιση ονομάζεται η διαδικασία με την οποία το σώμα καταφέρνει να διατηρήσει τη θερμοκρασία του σε σταθερά επίπεδα. Όταν η εξωτερική θερμοκρασία είναι αυξημένη και το σώμα ιδρώνει περισσότερο, τότε ορισμένα φάρμακα μπορούν να οδηγήσουν στις πιο πάνω και σε άλλες δυσάρεστες παρενέργειες. Στη βάση αυτών των δεδομένων, οι επιστήμονες τονίζουν ότι είναι πολύ σημαντική η κατανόηση του αν το οποιοδήποτε φάρμακο προκαλεί οποιαδήποτε παρενέργεια, καθώς η έκθεση στη ζέστη μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση.

Ποια φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν παρενέργειες κατά τη διάρκεια της ζέστης; Ποιες είναι αυτές οι παρενέργειες;

Η ζέστη μπορεί να επηρεάσει διάφορα φάρμακα με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Πέραν από τη θερμορύθμιση και τα επίπεδα των υγρών του σώματος, κάποια φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν και ευαισθησία στον ήλιο.

Την ίδια ώρα, ορισμένα φάρμακα αποικοδομούνται από τη θερμότητα, πράγμα που σημαίνει ότι όταν εκτίθενται σε ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες δεν μπορούν να λειτουργήσουν πλέον αποτελεσματικά.

Διατάραξη της θερμορύθμισης και της ισορροπίας των υγρών του σώματος

Τα φάρμακα που επηρεάζουν τη θερμορύθμιση και την ισορροπία των υγρών του σώματος, αυξάνουν τον κίνδυνο βλάβης όταν ο καιρός είναι πολύ ζεστός. Κάποια από αυτά τα φάρμακα είναι τα ακόλουθα:

• Κάποια αντικαταθλιπτικά φάρμακα
• Ορισμένα αντιψυχωσικά φάρμακα
• Κάποια αντιυπερτασικά φάρμακα

Τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά (TCAs), που χρησιμοποιούνται από άτομα με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν δυσάρεστες παρενέργειες όταν οι θερμοκρασίες είναι αυξημένες είναι η αμιτριπτυλίνη και η κλομιπραμίνη.

Τα αντιψυχωσικά φάρμακα, που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της σχιζοφρένειας, της μείζονας καταθλιπτικής διαταραχής με ψυχωτικά χαρακτηριστικά (αυταπάτες και παραισθήσεις), της οξείας μανίας, της οριακής διαταραχής της προσωπικότητας και άλλων παθήσεων, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν δυσάρεστες παρενέργειες σε περιόδους καύσωνα είναι το Haldol (αλοπεριδόλη), το Zyprexa (ολανζαπίνη) και το Seroquel (κουετιαπίνη).

Δημήτρης Κόκοτας: Οι τελευταίες εξελίξεις για την υγεία του

Τα αντιυπερτασικά φάρμακα, που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία των καρδιαγγειακών προβλημάτων, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν παρενέργειες σε αυξημένες θερμοκρασίες είναι τα διουρητικά, οι βήτα-αναστολείς, οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου αγγειοτενσίνης (ACE) και οι αναστολείς του υποδοχέα αγγειοτενσίνης-νεπριλυσίνης (ARN).

Σε περιόδους καύσωνα, τα πιο πάνω φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα όπως ο μειωμένος όγκος των σωματικών υγρών, η ανισορροπία των ηλεκτρολυτών και η αφυδάτωση. Ταυτόχρονα, διαστέλλοντας τα αιμοφόρα αγγεία, προκαλούν ζάλη, αυξάνοντας τον κίνδυνο πτώσεων.

Σημειώνεται ότι η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, ποτών με καφεΐνη και ζαχαρούχων ποτών, επιδεινώνει τις πιο πάνω παρενέργειες, διότι όλες αυτές οι ουσίες αυξάνουν την αφυδάτωση.

Αύξηση ευαισθησίας στον ήλιο

Τα φάρμακα που μπορούν να αυξήσουν την ευαισθησία στον ήλιο είναι τα ακόλουθα:

• Κάποια αντιβιοτικά φάρμακα
• Μερικά αντιμυκητιακά φάρμακα

Τα αντιβιοτικά φάρμακα που μπορούν να προκαλέσουν δυσάρεστες παρενέργειες από την έκθεση στον ήλιο είναι το Metrogel (μετρονιδαζόλη) που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των λοιμώξεων του γαστρεντερικού σωλήνα, της καρδιάς, του αναπαραγωγικού συστήματος, των αρθρώσεων, του δέρματος, του αίματος και των πνευμόνων και η τετρακυκλίνη που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της πνευμονίας και ορισμένων άλλων λοιμώξεων της αναπνευστικής οδού, όπως και για τη θεραπεία λοιμώξεων που προκαλούνται από τσιμπούρια, ψείρες και άλλα.

Τα αντιμυκητιακά φάρμακα που μπορούν να προκαλέσουν παρενέργειες από την έκθεση στον ήλιο είναι το Ancobon (flucytosine) και το Grifulvin V (griseofulvin), τα οποία χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του ποδιού του αθλητή, της δακτυλίτιδας και άλλων λοιμώξεων που προκαλούνται από μύκητες candida και λεπτόκοκκου.

Όταν οι άνθρωποι χρησιμοποιούν αυτά τα φάρμακα και περνούν χρόνο στον ήλιο, είναι πολύ πιο πιθανόν να εμφανίσουν εξανθήματα και ηλιακά εγκαύματα.

Μειωμένη αποτελεσματικότητα

Η θερμότητα μπορεί να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα των πιο κάτω φαρμάκων:

• EpiPens
• Ινσουλίνη
• Συσκευές εισπνοής

Το EpiPens, παρέχει στο σώμα λιγότερη επινεφρίνη κατά τη διάρκεια του καύσωνα. Επινεφρίνη ονομάζεται ο παράγοντας που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση των σοβαρών αλλεργικών αντιδράσεων.

Η ινσουλίνη, το φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη διαχείριση του διαβήτη, πρέπει να φυλάσσεται στο ψυγείο, διότι οι αυξημένες θερμοκρασίες μπορούν να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητά της.

Οι συσκευές εισπνοής, που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του άσθματος, κατά τη διάρκεια του καύσωνα μπορούν να σκάσουν, οπότε πρέπει να φυλάσσονται σε δροσερά μέρη.

Σημειώνεται ότι τα πιο πάνω φάρμακα, δεν είναι τα μόνα που μπορούν να προκαλέσουν παρενέργειες όταν εκτίθενται σε αυξημένες θερμοκρασίες. Ο καύσωνας μπορεί να επηρεάσει μια σειρά φαρμάκων όπως τα αντισπασμωδικά, τα αντιρετροϊκά, τα αναλγητικά, τα αντισταμινικά κ.α. Αν θεωρείτε ότι κάποιο από τα φάρμακά σας, σας προκαλεί παρενέργειες εξαιτίας της ζέστης, μιλήστε με τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας.

Τι πρέπει να κάνετε αν αντιμετωπίζετε παρενέργειες φαρμάκων που σχετίζονται με τη ζέστη;

Κάποιοι άνθρωποι είναι πιο πιθανόν να εμφανίσουν παρενέργειες φαρμάκων από τη ζέστη, όπως οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά, τα άτομα με ψυχικές ασθένειες και τα άτομα με χρόνιες παθήσεις. Ως εκ τούτου, ακόμη και οι νέοι και υγιείς άνθρωποι μπορούν να επηρεαστούν από αυτές τις παρενέργειες συμμετέχοντας σε έντονες σωματικές δραστηριότητες κατά τη διάρκεια του καύσωνα.

Οι ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη, οδηγούν σε μεγάλο αριθμό επισκέψεων στο τμήμα επειγόντων περιστατικών, όμως οι ειδικοί δεν μπορούν να πουν με βεβαιότητα πόσες από αυτές τις επισκέψεις προκαλούνται από παρενέργειες φαρμάκων που σχετίζονται με τις αυξημένες θερμοκρασίες. Ανεξάρτητα από αυτό όμως, είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζετε τα σημάδια των ασθενειών που προκαλούνται από τη ζέστη, όπως η θερμοπληξία, για να μπορέσετε να ζητήσετε άμεσα ιατρική βοήθεια. Τα σημάδια αυτά είναι τα ακολουθα:

• Σύγχυση
• Ζάλη
• Ταχυπαλμία
• Κόκκινο και ζεστό δέρμα που δεν είναι απαραίτητα ιδρωμένο
• Εξαιρετικά υψηλή θερμοκρασία σώματος (πυρετός)
• Απώλεια αισθήσεων

Οι οποιεσδήποτε παρενέργειες φαρμάκων που σχετίζονται με τη θερμότητα δικαιολογούν μια συζήτηση με έναν γιατρό, ανεξάρτητα από τη σοβαρότητά τους. Ο γιατρός μπορεί να αλλάξει το θεραπευτικό σας σχήμα κατά τη διάρκεια των πιο ζεστών μηνών του χρόνου ή να βρει τρόπους αντιμετώπισης των παρενεργειών. Το κλειδί για την πρόληψη αυτών των παρενεργειών είναι ο περιορισμος της έκθεσης σε ζεστά περιβάλλοντα και η παρακολούθηση της αντίδρασης του οργανισμού κατά τη διάρκεια αυτής της έκθεσης.