Ένα θέμα άρχισε να «κυκλοφορεί» ευρέως στο διαδίκτυο και ειδικά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την Τετάρτη 13 Μαρτίου, που έλεγε ότι περισσότεροι από 200 επιστήμονες από 40 χώρες συνυπέγραψαν μια αίτηση προς τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας σχετικά με τους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία από τα Apple Airpods και άλλα ασύρματα ακουστικά. Αυτό είναι λάθος!

Όχι, οι επιστήμονες δεν υπέγραψαν τίποτα σχετικά για κινδύνους από τα Apple Airpods

Η θέση που συνυπέγραψαν οι επιστήμονες και η οποία αναφέρεται σε όλα τα σχετικά δημοσιεύματα είναι στην πραγματικότητα από το 2015 και αποτελούσε έκκληση προς τις κυβερνήσεις να λάβουν σοβαρά υπόψη τους πιθανούς κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία από τον τύπο της μη-ιονίζουσας ακτινοβολίας ραδιοσυχνοτήτων που εκπέμπεται από τα κινητά τηλέφωνα και άλλες ασύρματες συσκευές.

Ναι, σε αυτές περιλαμβάνονται και οι συσκευές που λειτουργούν με την τεχνολογία Bluetooth, όπως τα Apple Airpods. Αλλά δεν είναι τόσο απλή η σύνδεση...

Τι συνέβη με την είδηση για τα Apple Airpods και τον καρκίνο

Οι ιστορίες που διαδόθηκαν τις τελευταίες μέρες με αποκορύφωμα την χθεσινή, ξεκίνησαν από μια δημοσίευση στο medium.com από την περασμένη Πέμπτη (7 Μαρτίου). Σε αυτή γίνεται λόγος για την προαναφερθείσα επιστημονική έκκληση και υπάρχουν δηλώσεις ενός εκ των επιστημόνων που την συνυπέγραψαν, του Jerry Phillips, καθηγητή βιοχημείας στο πανεπιστήμιο του Κολοράντο:

Γνωρίζουμε ήδη ότι τα κινητά τηλέφωνα μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο σε ποντίκια-πειραματόζωα

Τα κινητά τηλέφωνα εκπέμπουν μη-ιονίζουσα ακτινοβολία καθώς συνδέονται με τις κεραίες τηλεφωνίας. Το 2018, μετά από χρόνια έρευνας, Αμερικανοί επιστήμονες δημοσίευσαν τα αποτελέσματα από δύο μελέτες, που χρηματοδοτήθηκαν από αμερικανικούς ομοσπονδιακούς φορείς και έδειξαν, ότι αυτός ο τύπος ακτινοβολίας θα μπορούσε να προκαλέσει καρκίνο σε ποντίκια.

Αυτή ήταν σημαντική εξέλιξη. Επί της ουσίας άλλαξε την ατζέντα σχετικά με το αν η χρήση κινητού τηλεφώνου είναι κίνδυνος για καρκίνο. Μέχρι τότε, οι κατασκευαστές φορητών συσκευών υπέθεταν, ότι τα κινητά τηλέφωνα δεν μπορούν από τη φύση τους να προκαλέσουν καρκίνο, επειδή εκπέμπουν μη-ιονίζουσα ακτινοβολία.

Η ιονίζουσα ακτινοβολία (όπως αυτή σε ακτινογραφίες και τομογραφίες) προκαλεί σίγουρα καρκίνο (σε ανθρώπους και αρουραίους και άλλα θηλαστικά) σε αρκετά υψηλές δόσεις. Η μη-ιονίζουσα ακτινοβολία πιστεύεται ότι δεν εκπέμπει αρκετή ενέργεια για να σπάσει χημικές ενώσεις στον οργανισμό. Αυτό σήμαινε ότι δεν θα μπορούσε να βλάψει το DNA και, επομένως, δεν θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεταλλάξεις που προκαλούν καρκίνο.

Ωστόσο, οι δύο μελέτες από το Εθνικό Πρόγραμμα Τοξικολογίας (NTP) των ΗΠΑ βρήκαν "σαφή επιστημονικά στοιχεία" ότι η έκθεση σε μη-ιονίζουσα ακτινοβολία προκάλεσε καρδιακούς όγκους σε αρσενικούς αρουραίους και βρήκε "κάποιες ενδείξεις" ότι προκάλεσε όγκους και στους εγκεφάλους τους.

Ο Ronald Melnick, ο επικεφαλής τοξικολόγος του NTP που σχεδίασε τις μελέτες στις αρχές της δεκαετίας του 2000 (και αποχώρησε από την υπηρεσία το 2009) δήλωσε τότε ότι η έρευνα καθιστούσε πλέον απίθανη οποιαδήποτε μελλοντική μελέτη που θα μπορούσε να καταλήξει με βεβαιότητα ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για την ανθρώπινη υγεία από τη χρήση κινητού τηλεφώνου.

Τώρα, η επιστημονική κοινότητα προσπαθεί να καταλάβει πώς εκείνα τα ευρήματα σε ποντίκια-πειραματόζωα σχετίζονται με τους ανθρώπους και ποιες δόσεις ακτινοβολίας αποτελούν απειλή. Υπό αυτή την έννοια, ναι, υπάρχουν έγκυροι επιστημονικοί λόγοι για να είμαστε προσεκτικοί σχετικά με τους κινδύνους από την χρήση κινητών τηλεφώνων.

Πώς όλα αυτά σχετίζονται με το όλο θέμα για τα Apple Airpods

Τα Apple Airpods χρησιμοποιούν τεχνολογία Bluetooth. Το Bluetooth (και το WiFi) χρησιμοποιεί επίσης την μη-ιονίζουσα ακτινοβολία ραδιοσυχνοτήτων που χρησιμοποιούν τα κινητά τηλέφωνα. Αλλά όπως ακριβώς ακόμα δεν γνωρίζουμε ποια δόση τέτοιας ακτινοβολίας θα μπορούσε να είναι επιβλαβής για τον άνθρωπο, έτσι δεν ξέρουμε ακόμα πόσο (ή ακόμα και αν) η ακτινοβολία Bluetooth αποτελεί απειλή.

Ένα πράγμα φαίνεται να έχει λογική βάση:

Το Bluetooth πιθανώς εκπέμπει χαμηλότερη δόση ακτινοβολίας από τα κινητά τηλέφωνα. Ενώ το κινητό σας τηλέφωνο πρέπει να επικοινωνεί με μια κεραία κάπου, πιθανώς σε κάποια απόσταση μακριά από τη συσκευή σας, τα Apple Airpods επικοινωνούν μόνο στην απόσταση μεταξύ του κεφαλιού και του κινητού σας τηλεφώνου. Η τόσο μικρότερη απόσταση σημαίνει ότι η ραδιοσυχνότητα Bluetooth μπορεί να λειτουργήσει με πολύ χαμηλότερη ισχύ από την ραδιοσυχνότητα του κινητού τηλεφώνου.

Όπως δήλωσε πέρυσι η Leeka Kheifets, καθηγήτρια επιδημιολογίας του UCLA, αυτό σημαίνει ότι οι συσκευές Bluetooth μπορεί να αποτελούν μικρότερο κίνδυνο από τα κινητά τηλέφωνα. Αλλά και πάλι, δεν γνωρίζουμε πραγματικά τι ακριβώς ισχύει.

Μια πιθανή αιτία ανησυχίας για το Bluetooth είναι η εξής:

Πολλοί άνθρωποι φορούν ακουστικά με λειτουργία Bluetooth, όπως τα Apple Airpods, για πολλές ώρες κάθε μέρα. Εάν η επιστημονική κοινότητα τελικά καταλήξει στο συμπέρασμα ότι υπάρχει μια σύνδεση ακόμη και μεταξύ της χαμηλότερης δόσης ακτινοβολίας Bluetooth και κάποιου κινδύνου για την ανθρώπινη υγεία, το αυτί σας (δηλαδή το κεφάλι σας) είναι η τελευταία θέση που θα θέλατε να βάλετε αυτές τις συσκευές!

Και όπως και η δημοσίευση που ανακίνησε το όλο ζήτημα επισημαίνει, ορισμένοι ερευνητές ισχυρίζονται, ότι η ισχύς σήματος δεν είναι η μόνη μεταβλητή που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη, όταν αναλογιζόμαστε τις συνέπειες της τεχνολογίας ραδιοσυχνοτήτων στην υγεία του ανθρώπου.

Άλλοι παράγοντες, όπως οι μεταβλητοί “παλμοί” ακτινοβολίας που εκπέμπονται από ασύρματες συσκευές θα πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη, σύμφωνα με τον Martin Pall, καθηγητή βιοχημείας στο πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον. Αλλά η επιστημονική έρευνα που αξιολογεί τον τρόπο με τον οποίο σχετίζεται αυτό με την ανθρώπινη υγεία δεν έχει φτάσει ακόμα σε κάποιο συμπέρασμα.

Σε κάθε περίπτωση, εάν θέλετε να είστε εντελώς σίγουροι μέχρι να υπάρξει οριστική επιστημονική απάντηση, προτιμήστε τα ενσύρματα ακουστικά.

iatropedia