Μια συνταρακτική αποκάλυψη που θα συζητηθεί και αφορά στα προσωπικά δεδομένα όλων μας και πώς το Facebook έχει σχεδιάσει να… βάλει χέρι, έρχεται στη δημοσότητα. Το μυστικό σχέδιο «Project Βαρύτητα», αποκαλύπτεται μέσα από άκρως εμπιστευτικά έγγραφα τα οποία δείχνουν ότι η εταιρεία μπορεί ακόμη και να παρακολουθεί τις κινήσεις όλων μας. Που πηγαίνουμε, όπως για παράδειγμα ποια καταστήματα επισκεπτόμαστε και ποιες είναι οι καταναλωτικές μας συνήθειες.

Το ρεπορτάζ του Χάρη Καρανίκα για το είναι συγκλονιστικό: Η Ιστορία έχει δείξει ότι το Facebook και το ιδιωτικό απόρρητο των χρηστών δεν έχουν τις καλύτερες σχέσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το σκάνδαλο Cambridge Analytica, κατά το οποίο αποκαλύφθηκε ότι συλλέχθηκαν με παράνομο τρόπο τα δεδομένα τουλάχιστον 87 εκατομμυρίων χρηστών του Facebook, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για να στηθούν πρότζεκτ πολιτικής χειραγώγησης και επηρεασμού των πολιτών.

Ως όρος, η ιδιωτικότητα αναφέρεται ελάχιστα σε εκατοντάδες σελίδες εμπιστευτικών εγγράφων που αποκτήθηκαν από το βρετανικό περιοδικό Computer Weekly και ο αμερικανικός τηλεοπτικός σταθμός NBC News με μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του Μάρκ Ζούκερμπεργκ, ιδιοκτήτη του Facebook, και άλλων ανώτερων στελεχών. Πρόσβαση σε κάποια από αυτά τα εμπιστευτικά έγγραφα απόκτησε αποκλειστικά για την Ελλάδα το One Channel. Και σας παρουσιάζει τα πρώτα συγκλονιστικά στοιχεία.

Τα έγγραφα αυτά κατατέθηκαν από το Facebook και σφραγίστηκαν με τον χαρακτηρισμό «εμπιστευτικά», κατά τη διάρκεια δικαστικής διαμάχης στην Καλιφόρνια. Όπως δείχνουν, το Facebook είχε σκοπό να επεκταθεί και στην παρακολούθηση των κινήσεων των χρηστών του στον φυσικό κόσμο – όταν για παράδειγμα επισκέπτονται ένα εμπορικό κατάστημα. Το συγκεκριμένο εγχείρημα ονομάστηκε «Project Βαρύτητα» και, όπως περιγραφόταν σε έγγραφο, στόχος του ήταν «να φέρει με ειλικρίνεια την ταυτότητα του Facebook σε έναν πραγματικό κόσμο γεμάτο με συνδεδεμένες συσκευές παντού».

Με Bluetooth

H παρακολούθηση των χρηστών στις φυσικές τοποθεσίες θα γινόταν χρησιμοποιώντας συσκευές Bluetooth εντός εμπορικών καταστημάτων για την καταγραφή των καταναλωτικών συνηθειών των χρηστών. «Οι συνεργασίες θα είναι κρίσιμες, καθώς αρχίζουμε να διερευνούμε την ιδέα» έγραφε σε email στέλεχος του Facebook στον τομέα των εταιρικών σχέσεων, τον Φεβρουάριο του 2014. Έως το Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς είχαν επιλεγεί για να συνεργαστούν πιλοτικά 18 επιχειρήσεις και οργανισμοί στη Νέα Υόρκη, από το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΜΟΜΑ), έως μπαρ, βιβλιοπωλεία και παγωτατζίδικα.

Στις αρχές του 2015, η ομάδα του «Πρότζεκτ Βαρύτητα» σχεδίαζε μια ενημέρωση λογισμικού για κινητά τηλέφωνα με λογισμικό Android που θα επέτρεπε την παρακολούθηση των χρηστών του Facebook. Ταυτόχρονα, υπάλληλοι εργάζονταν και για μία άλλη ενημέρωση λογισμικού και πάλι για κινητά με Android που θα επέτρεπε στο Facebook να συλλέγει στοιχεία για την ιστορία των τηλεφωνικών κλήσεων και των γραπτών μηνυμάτων.

Σε εσωτερική αλληλογραφία, στέλεχος του Facebook αναφέρει για την ενημέρωση του λογισμικού και την άδεια συλλογής δεδομένων κλήσεων και μηνυμάτων: «Είναι κάτι που ενέχει υψηλό ρίσκο από άποψη δημοσίων σχέσεων, αλλά απ’ ό,τι φαίνεται η ομάδα ανάπτυξης θα προχωρήσει και θα το κάνει».
Η ζητά η έκδοση

Προειδοποιούσε μάλιστα ότι δημοσιογράφοι θα μπορούσαν να ανακαλύψουν τι ακριβώς ζητά η νέα ενημερωτική έκδοση και στη συνέχεια να γράψουν ιστορίες όπως το «Facebook χρησιμοποιεί νέα ενημερωμένη έκδοση Android για να κατασκοπεύσει την ιδιωτική σας ζωή με όλο και πιο τρομακτικούς τρόπους – να διαβάζει τα δεδομένα των κλήσεών σας, να σας εντοπίζει στις επιχειρήσεις με συσκευές κλπ».

Σύμφωνα με τον ίδιο υπάλληλο, το «Πρότζεκτ Βαρύτητα» έτυχε πολύ καλής αρχικής υποδοχής και αυτό οφείλεται, ανάμεσα σε άλλα, και στο γεγονός ότι δεν έδωσαν έμφαση στα «εν δυνάμει τρομακτικά κομμάτια του».

«Μπορούμε να κλιμακώσουμε (τις προσπάθειές μας) χωρίς να φρικάρουμε τους ανθρώπους. Αν υπάρξουν αρνητικά σχόλια γύρω από τις συσκευές Bluetooth του Facebook, οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να αποφύγουν να τις δεχτούν και αυτό θα πάγωνε το πρότζεκτ έργο και τη στρατηγική του». 

«Οι χρήστες θα πρέπει να κάνουν κλικ για αναβάθμιση, αλλά δεν θα υπάρχει καμία οθόνη διαλόγου δικαιωμάτων (για τα δεδομένα των κλήσεων). Προσπαθούν να ολοκληρώσουν τις δοκιμές μέχρι αύριο για να δουν αν η συμπεριφορά ισχύει σε διάφορες εκδόσεις του Android» αναγράφεται σε εμπιστευτικό έγγραφο που βρίσκεται στη διάθεση του One Channel.