
Η προσωπικότητα του ηγέτη δεν είναι συνάρτηση της δημοφιλίας του, αλλά της υπευθυνότητάς του.
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύσαν στο διεθνούς κύρους επιστημονικό περιοδικό «Science», η «αποστροφή υπευθυνότητας» συνιστά τον καλύτερο δείκτη αξιολόγησης, αλλά και πρόγνωσης για την ικανότητα ενός ανθρώπου να ηγηθεί.
Όπως ανέφεραν, αυτό, ισχύει σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας, είτε πρόκειται για τον στρατό, για μια σχολική τάξη ή για μια ολόκληρη χώρα, γιατί η ηγετική ικανότητα έχει ζωτική σημασία, καθώς ,συχνά, οι άνθρωποι ευθύνης πρέπει να πάρουν πολύ δύσκολες αποφάσεις, που θα έχουν επιπτώσεις στις ζωές των άλλων.
Δηλαδή, η προθυμία ενός ανθρώπου να αναλάβει την ευθύνη για λογαριασμό των άλλων, είναι ένα σημαντικό γνώρισμα που διακρίνει τους ηγέτες από τους υπόλοιπους ανθρώπους και υπογραμμίζεται στην νέα ελβετική επιστημονική μελέτη, που τώρα, αποδεικνύεται πιο επίκαιρη από ποτέ.
H μελέτη που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη 2/8 υποδηλώνει ότι οι άνθρωποι που καταλήγουν σε ηγετικούς ρόλους διαφόρων ειδών έχουν όλα ένα βασικό χαρακτηριστικό: λαμβάνουν αποφάσεις για μια ομάδα με τον ίδιο τρόπο που λαμβάνουν αποφάσεις για τον εαυτό τους.
Δεν αλλάζουν τη συμπεριφορά λήψης αποφάσεων, ακόμη και όταν διακυβεύεται η ευημερία των άλλων ανθρώπων. Αυτό μπορεί να είναι λίγο έκπληξη, δεδομένου ότι οι περισσότεροι κατάλογοι βασικών ηγετικών ικανοτήτων επικεντρώνονται σε πράγματα όπως το χάρισμα και οι επικοινωνιακές δεξιότητες.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Μίκα Έντελσον του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης, αξιολόγησαν την προθυμία ανάληψης ευθύνης και λήψης αποφάσεων για λογαριασμο άλλων.
«Η προηγούμενη έρευνα έχει επικεντρωθεί κυρίως σε αυτά τα είδη χαρακτηριστικών προσωπικότητας ενός ηγέτη ή σε καταστάσεις όπου τα άτομα είναι πιθανό να καθοδηγήσουν», λέει ο Micah Edelson, νευροεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης στην Ελβετία. «Αλλά δεν γνωρίζουμε πολλά για τη γνωστική ή νευροβιολογική διαδικασία» σημειώνει.
Τα πειράματα -τα οποία συνοδεύθηκαν από μεθόδους απεικόνισης του εγκεφάλου, έτσι ώστε να εξετασθεί και η νευροβιολογική βάση των ηγετικών επιλογών- έδειξαν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι είναι απρόθυμοι να πάρουν αποφάσεις που έχουν επιπτώσεις στις ζωές και στην ευημερία των άλλων, είτε πρόκειται για μια οικογένεια, για μια ομάδα ή για ένα κράτος, κάτι που οι ερευνητές ονόμασαν «αποστροφή υπευθυνότητας».
Όσοι άνθρωποι όμως δεν αποφεύγουν τις ευθύνες τους, ακόμη και για λογαριασμό τρίτων, είναι αυτοί -που όπως έδειξαν τα σχετικά τεστ- «βαθμολογούνται» υψηλότερα στην κλίμακα των ηγετικών ικανοτήτων και κρίνονται ικανότεροι να αναλάβουν θέσεις ευθύνης (π.χ. στο στρατό ή στην πολιτεία).
Όσο μικρότερη είναι αυτή η αποστροφή, τόσο μεγαλύτερη είναι η ηγετική ικανότητα.
Μάλιστα η λειτουργική μαγνητική απεικόνιση (fMRI) του εγκεφάλου έδειξε ότι υπάρχει το σχετικό νευρωνικό «αποτύπωμα», το οποίο μπορεί να βοηθήσει να προβλεφθεί κατά πόσο ένας άνθρωπος θα αναλαμβάνει ευθύνες, άρα είναι σε θέση να ηγηθεί.