Οι μειονότητες βρίσκονται υπό απειλή, καθώς το κυβερνών κόμμα της Τουρκίας αγκαλιάζει τον σουνιτικό ισλαμισμό.
Στις δύσκολες μέρες μετά την έκρηξη των αραβικών εξεγέρσεων το 2011, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) κρατήθηκαν ως μοντέλα μέτριας ισλαμικής δημοκρατίας που θα μπορούσαν να μιμηθούν νέες κυβερνήσεις.
Η στήριξη της Τουρκίας στα ισλαμικά κόμματα στο εξωτερικό για χρόνια ήταν παντρεμένη με μια μεταρρυθμιστική προσέγγιση στο εσωτερικό, που είδε το AKP να υπόσχεται να αντιμετωπίσει τα προβλήματα των μειονοτήτων της Τουρκίας με μια σειρά από αυτά που το κόμμα αποκάλεσε «ανοίγματα».
Υπήρξε το άνοιγμα στους Αλεβίτες, στους Αρμενίους, στους Ρομά και τέλος το λεγόμενο Δημοκρατικό άνοιγμα, στο οποίο το ΑΚΡ δεσμεύθηκε να επιλύσει το κουρδικό ζήτημα της χώρας εδώ και δεκαετίες.
Το κόμμα υποσχέθηκε την εκμάθηση της μητρικής γλώσσας για τους Κούρδους, το νομικό καθεστώς των τόπων λατρείας των Αλεβιτών, την προσπάθεια βελτίωσης των σχέσεων με την Αρμενία και εγγυήσεις για τα δικαιώματα των Τούρκων Ρομά, μιας από τις πιο απομονωμένες μειονότητες της χώρας.
Το ΑΚΡ εξέφρασε την ικανοποίησή του για τρεις σημαντικούς ξένους προσκεκλημένους στο συνέδριο του κόμματός του το 2012: τον πρώην πρόεδρο της Αιγύπτου Μοχάμεντ Μουρσί, τον Μασούντ Μπαρζάνι, τότε πρόεδρο της περιφερειακής κυβέρνησης του Κουρδιστάν και τον Χάλεντ Μισάλ, τον αρχηγό της παλαιστινιακής μαχητικής ισλαμικής ομάδας Χαμάς. Πίσω από την ενθουσιώδη υποδοχή αυτών των τριών επισκεπτών, τουλάχιστον εν μέρει, ήταν η δημόσια αισιοδοξία σε σχέση με αυτό που πολλοί θεωρούσαν ως υποσχόμενες δημοκρατικές προσπάθειες για μεταρρύθμιση που ξεκίνησε με τα ανοίγματα το 2009.
Αλλά από τότε που ο Ερντογάν έγινε πρόεδρος το 2014 και ξεκίνησε την πορεία προς το εκτελεστικό προεδρικό σύστημα και την ισχύ ενός ατόμου της σημερινής Τουρκίας, αυτά τα ανοίγματα έχουν καταπέσει ένα προς ένα και ανήκουν πλέον στη μνήμη.
Πρώτα ξεχάστηκαν οι υποσχέσεις προς τις κοινότητες των Ρομά. Εκείνοι στην ιστορική συνοικία Sulukule της Κωνσταντινούπολης έχασαν τα σπίτια τους αφού οι γειτονιές τους παραδόθηκαν σε ειδικούς για την κατασκευή νέων πολυτελών κατοικιών.
Οι σχέσεις της Τουρκίας με την Αρμενία ήταν ιστορικά εχθρικές, χάρη εν μέρει στις σφαγές των Αρμενίων στην Οθωμανική Τουρκία που ξεκίνησαν το 1915 και οι οποίες αναγνωρίζονται ευρέως ως γενοκτονίες και εν μέρει με αφορμή τη διαμάχη μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας για την αποσχισθείσα περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ του Αζερμπαϊτζάν.
Υπό την κυβέρνηση του ΑΚΡ μεταξύ του 2008 και του 2009, ο τότε Πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ έκανε την πρώτη επίσκεψη ενός Τούρκου αρχηγού κράτους στην Αρμενία και οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών υπέγραψαν δύο πρωτόκολλα στη Ζυρίχη με στόχο την ομαλοποίηση των σχέσεων.Αλλά τα πρωτόκολλα δεν επικυρώθηκαν ποτέ, και η παλιά εχθρότητα επανήλθε.
Συν τοις άλλοις, το AKP υποσχέθηκε να επεκτείνει τη χρηματοδότηση από τη θρησκευτική διεύθυνση της Τουρκίας – σήμερα το καλύτερα χρηματοδοτούμενο τουρκικό δημόσιο ίδρυμα – σε χώρους λατρείας των Αλεβιτών, της μεγαλύτερης θρησκευτικής μειονότητας στη χώρα.
Παρά τις δικές του υποσχέσεις και την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που ζητούσε τη στήριξη της μειονότητας, η κυβέρνηση του ΑΚΡ μέχρι στιγμής απέτυχε να επιχορηγήσει τα έξοδα για καύσιμα για τόπους λατρείας των Αλεβιτων – όπως παρέχεται στα τζαμιά – πόσο μάλλον να τους παρέχεται επίσημη νομική υπόσταση.
Το άνοιγμα στους Αλεβίτες έχασε εντελώς την αξιοπιστία του όταν το κυβερνών κόμμα κάλεσε τον εθνικιστή πολιτικό Ökkeş Şendiller, τον βασικό ύποπτο στη σφαγή του Kahramanmaraş, να συμμετάσχει σε μια ομάδα εργασίας για το θέμα. Έκτοτε, η κυβέρνηση έχει αποξενώσει περαιτέρω τη μειονότητα αυξάνοντας τα υποχρεωτικά θρησκευτικά μαθήματα που διδάσκονται υπό μια σουνιτική μουσουλμανική προοπτική.
Λιγο πολύ την ίδια τύχη είχε και το Κουρδικό Άνοιγμα, το οποίο κατέρρευσε μετά την απώλεια της πλειοψηφίας του AKP λόγω της επιτυχίας του φιλοκουρδικού κόμματος στις εκλογές του 2015.
