Στις βραχώδεις πλαγιές, πάνω από καταπράσινα πευκοδάση και λίμνες, μια ομάδα ερευνητών΄ξεκινά τις έρευνές της.

Παρόλο που ο καιρός στο επίπεδο της θάλασσας είναι καλός στους 21 βαθμούς, οι ερευνητές χρειάζονται ζεστά ρούχα. Η θερμοκρασία σπάνια ανεβαίνει πάνω από τους 10 βαθμούς στην κορυφή αυτή την εποχή του χρόνου.

Πρόκειται για το Χελμό στην Πελοπόννησο. Στην κορυφή υπάρχει ήδη ένα αστεροσκοπείο, αλλά τις τελευταίες δύο εβδομάδες γίνονται περισσότερες έρευνες εκεί. 

Αυτό που οι ερευνητές ελπίζουν να κάνουν είναι να λύσουν το μυστήριο του σχηματισμού των νεφών και των αλλαγών στις ιδιότητες των νεφών. Στην προσπάθεια καλύτερης κατανόησης του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί το κλίμα της Γης και διαμορφώνεται από τον άνθρωπο, η γνώση του ακριβούς τρόπου με τον οποίο σχηματίζονται τα σύννεφα και ανταποκρίνονται στις ανθρώπινες δραστηριότητες είναι απαραίτητη.

Σκοπός των ερευνών είναι να μάθουμε περισσότερα για το πώς αλληλεπιδρούν τα σύννεφα και τα σωματίδια στην ατμόσφαιρα, χρησιμοποιώντας επίγειες και δορυφορικές αντιδράσεις, εργαστηριακά πειράματα και μοντέλα.

Ένα διεθνές πρότζεκτ

Το ερευνητικό έργο ονομάζεται Clean Cloud και είναι μια συνεργασία με ερευνητές από 20 ιδρύματα σε 12 ευρωπαϊκές χώρες.

Στόχος των ερευνητών είναι να αποκτήσουν νέες γνώσεις σχετικά με το σχηματισμό των νεφών και τις αλληλεπιδράσεις τους με τα σωματίδια κατά τη διάρκεια των επόμενων τεσσάρων ετών.

Περιβάλλεται από σύννεφα όλο το χειμώνα

Σύμφωνα με το phys.org, υπάρχει λόγος που οι επιστήμονες επέλεξαν το όρος Χελμός. Τον περισσότερο χρόνο το βουνό τυλίγεται σε σύννεφα και αυτό επιτρέπει στους ερευνητές να μελετήσουν το σύννεφο από μέσα.

«Οι περισσότερες έρευνες για τα σύννεφα έχουν γίνει από κάτω ή από αεροπλάνα ή δορυφόρους από πάνω. Ελπίζουμε ότι αυτή η μοναδική προσέγγιση θα μας δώσει πιο εκτεταμένες γνώσεις για την εσωτερική λειτουργία των νεφών», λέει ο διευθυντής της ερευνητικής ομάδας.

Το 2021, πραγματοποιήθηκε μια μικρότερη ερευνητική εκστρατεία στο όρος Χελμός. Τα δεδομένα από αυτές τις μελέτες ήταν αρκετά ενθαρρυντικά και γι' αυτό οι ερευνητές κάνουν ένα ακόμη μεγαλύτερο πρόγραμμα.

«Το 2021, υπήρχαν λιγότερα όργανα και η εκστρατεία διήρκεσε μόνο μερικές εβδομάδες. Τώρα επιστρέψαμε με πολύ περισσότερο εξοπλισμό και είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ένα πείραμα μεγάλης διάρκειας», συμπληρώνει ο διευθυντής της ερευνητικής ομάδας.

Το σχέδιο είναι τα μηχανήματα να μείνουν πάνω στο βουνό μέχρι την άνοιξη. Για να γίνει αυτό, οι ερευνητές πρέπει να φροντίζουν τον εξοπλισμό σε τακτική βάση. 

«Είμαστε μέρος ενός μεγάλου ... προγράμματος και αυτό είναι που καθιστά δυνατές αυτές τις ακριβές ερευνητικές τακτικές. Αλλά ελπίζουμε ότι θα μάθουμε πολλά περισσότερα για τα σύννεφα κατά τη διάρκεια του έργου», συμπληρώνει ο διευθυντής.

Αυτά είναι τα ελληνικά μνημεία που είναι στο κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO

Δεν υπάρχουν σύννεφα χωρίς σωματίδια

Σύντομα ο εξοπλισμός που βρίσκεται στην κορυφή του βουνού θα βυθιστεί στα σύννεφα. Αυτό επιτρέπει στους ερευνητές να μελετήσουν πώς τα μικρά σωματίδια στον αέρα επηρεάζουν το σχηματισμό των νεφών.

Τα σωματίδια είναι το κλειδί για την κατανόηση των νεφών. Χωρίς σωματίδια όπως η σκόνη, η γύρη, τα βακτήρια και τα καυσαέρια από τα αυτοκίνητα και τα εργοστάσια δεν θα υπήρχαν σύννεφα.

Αλλά δεν δημιουργούν όλα τα σωματίδια νέα σύννεφα. Κάποια σωματίδια αντίθετα αλλάζουν τα χαρακτηριστικά των νεφών.

Πώς οι άνθρωποι διαμορφώνουν τα σύννεφα

Τα φυσικά σωματίδια δεν επηρεάζουν μόνο τα σύννεφα. Τα σωματίδια που προέρχονται από ανθρώπινες δραστηριότητες παίζουν επίσης μεγάλο ρόλο.

Πάνω από τους ωκεανούς, τα πλοία δημιουργούν καυσαέριο, αφήνοντας σωματίδια να διαφύγουν. Αυτό στην πραγματικότητα αλλάζει τις ιδιότητες των τοπικών νεφών. Το ίδιο συμβαίνει και με τα αεροπλάνα. Έχουν παρόμοιο αποτέλεσμα. Ή τα μεγάλα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας που καίνε ορυκτά καύσιμα. Όλα αυτά αλλάζουν το περιβάλλον σε τοπικό επίπεδο», λέει ο διευθυντής της ερευνητικής ομάδας.

«Τα σωματίδια που δημιουργούνται από τον άνθρωπο έχουν γενικά ψυκτική επίδραση στο κλίμα. Αλλά καθώς εκπέμπονται μαζί με το CO2, το οποίο έχει θερμαντική επίδραση και παραμένει πολύ περισσότερο στην ατμόσφαιρα, εξακολουθεί να είναι το CO2 που οδηγεί την κλιματική αλλαγή.»

«Ωστόσο, τα σωματίδια καλύπτουν μέρος αυτής της αύξησης της θερμοκρασίας, καθώς σκεδάζουν άμεσα την ηλιακή ακτινοβολία, αλλά και έμμεσα επηρεάζοντας τα σύννεφα. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τον ανθρώπινο αντίκτυπο στην υπερθέρμανση του πλανήτη».