Το άγχος και η κατάθλιψη είναι τα δύο συχνότερα προβλήματα ψυχικής υγείας παγκοσμίως. Σύμφωνα με τα νεότερα επιδημιολογικά δεδομένα, ένας στους τρεις ανθρώπους εκδηλώνει μία αγχώδη διαταραχή κάποια στιγμή στη ζωή του. Αντίστοιχα, από κατάθλιψη πάσχουν 264 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Πόσο πιθανό είναι όμως ένας άνθρωπος να πάσχει ταυτοχρόνως και από τις δύο διαταραχές;
«Η συνύπαρξη των δύο διαταραχών είναι συχνό φαινόμενο», απαντά η ψυχίατρος Dr. Karen Jacobs, από το Τμήμα Ψυχιατρικής & Ψυχολογίας της Cleveland Clinic στο Οχάιο. «Μολονότι κάθε μία έχει τα δικά της συμπτώματα και κλινικά χαρακτηριστικά, μερικά συμπίπτουν. Ει μη τι άλλο, όταν κάποιος αισθάνεται πως έχει κατάθλιψη, αγχώνεται. Και το υπερβολικό άγχος μπορεί να οδηγήσει στην κατάθλιψη».
Πως εκδηλώνεται η κατάθλιψη
Μερικά από τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της κατάθλιψης είναι:
- Αισθήματα θλίψης και απελπισίας
- Απώλεια ενδιαφέροντος
- Προβλήματα στον ύπνο
- Αίσθημα εξάντλησης
- Αλλαγές στην όρεξη
- Ανεξήγητοι σωματικοί πόνοι ή ενοχλήματα
- Αίσθηση ότι απαιτείται πολύς κόπος για την διεκπεραίωση απλών δραστηριοτήτων
Τα συμπτώματα που έχει το άγχος
Αντίστοιχα, το άγχος (ή γενικευμένη αγχώδης διαταραχή) μπορεί να προκαλέσει, μεταξύ άλλων:
- Επίμονη και έντονη ανησυχία (μερικές φορές είναι δυσανάλογη με ό,τι πραγματικά συμβαίνει)
- Υπερβολικός προβληματισμός και αγωνία μη συμβεί το χειρότερο δυνατό σενάριο σε ένα θέμα
- Ανάπτυξης εμμονής για συγκεκριμένες καταστάσεις ή εκβάσεις
- Αναποφασιστικότητα
- Φόβο
- Αδυναμία χαλάρωσης
- Αισθήματα ταραχής
- Δυσκολίες στη συγκέντρωση
- Σωματική νευρικότητα
Μεγάλες διαφορές
Ωστόσο υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην θλίψη και την κλινική κατάθλιψη. Τα συμπτώματα της θλίψης δεν είναι ούτε τόσο σοβαρά, ούτε επίμονα. Δεν επηρεάζουν επίσης την καθημερινή λειτουργικότητα. Αντιθέτως, η κατάθλιψη είναι σοβαρή, επίμονη και εμπόδιο στην καθημερινότητα.
Αντίστοιχα, υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην φυσιολογική ανησυχία και το παθολογικό άγχος. Είναι φυσιολογικό λ.χ. να ανησυχεί κανείς όταν περιμένει τα αποτελέσματα κάποιων ιατρικών εξετάσεων ή ενός διαγωνίσματος. Αν, όμως, η ανησυχία αυτή γίνει επίμονη και επηρεάζει όλες τις πλευρές της ζωής, τότε μπορεί να υποδηλώνει κάτι περισσότερο. Το να βρίσκεται κάποιος μονίμως σε κατάσταση στρες ή άγχους είναι επιζήμιο για την υγεία του, τονίζει η Dr. Jacobs.
Τα καλά νέα είναι ότι άγχος και κατάθλιψη μπορούν να αντιμετωπιστούν, είτε εκδηλωθούν χωριστά είτε ταυτοχρόνως. Οι περισσότεροι ασθενείς ωφελούνται από την συμβουλευτική, την συμπεριφορική-γνωστική θεραπεία, τη λήψη φαρμάκων ή συνδυασμό αυτών των θεραπειών.
