Τέσσερα χρόνια πριν, στις 27 Ιουνίου 2015, λίγο μετά τα μεσάνυχτα, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, σε διάγγελμά του, ανακοίνωσε στους Έλληνες πολίτες πως θα γίνει δημοψήφισμα ως απάντηση στο τελεσίγραφο των Ευρωπαίων δανειστών.

Ακολούθησε μία εβδομάδα γεμάτη εντάσεις. Οι τράπεζες έκλεισαν, το χρηματιστήριο έκλεισε, επιβλήθηκαν capital controls τα οποία είναι ακόμα σε ισχύ. Χειρότερο απ’ όλα ήταν ο διχασμός στην κοινή γνώμη για το «ΝΑΙ» και το «ΟΧΙ».

Εν τέλει επικράτησε το «ΟΧΙ» με ποσοστό 61,31% και η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ έκανε… κωλοτούμπα και υπέγραψε το τρίτο Μνημόνιο, που ουσιαστικά είχε απορριφθεί από τους πολίτες.

Η προκήρυξη και τα ΑΤΜ

Από το Μέγαρο Μαξίμου, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε πως θα γίνει δημοψήφισμα. Είχε προηγηθεί η συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, το οποίο στη σχετική εισήγησή του ανέφερε τα εξής:

«Ο ελληνικός λαός καλείται να αποφασίσει με την ψήφο του εάν πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας το οποίο κατέθεσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο Eurogroup στις 25 Ιουνίου και αποτελείται από δύο έγγραφα, τα οποία συγκροτούν την πρόταση επί της οποίας προτείνεται το δημοψήφισμα». 

Σε δραματικούς τόνους ο Αλέξης Τσίπρας έλεγε χαρακτηριστικά «εδώ και 6 μήνες η ελληνική κυβέρνηση δίνει μια μάχη μέσα σε συνθήκες πρωτοφανούς οικονομικής ασφυξίας, προκειμένου να εφαρμόσει τη δική σας εντολή, της 25ης Γενάρη», την εντολή όπως τόνιζε «διαπραγμάτευσης με τους εταίρους μας για να τερματιστεί η λιτότητα και να επανέλθει στη χώρα μας η ευημερία και η κοινωνική δικαιοσύνη».

Κλείνοντας είπε ότι θα σεβαστεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, όποιο και αν είναι αυτό. Χαρακτηριστικά ανέφερε στο διάγγελμά του «δεσμεύομαι προσωπικά ότι θα σεβαστώ το αποτέλεσμα της δημοκρατικής σας επιλογής, όποιο και αν είναι αυτό.»

Αμέσως μετά το διάγγελμα, πολλοί πήγαν στα ΑΤΜ προκειμένου να κάνουν ανάληψη χρημάτων.

Η επικράτηση του «ΟΧΙ» έγινε δεκτή με πανηγυρισμούς από τον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ. Αμέσως μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος, πολλοί βγήκαν στο Σύνταγμα και χόρευαν παραδοσιακούς χορούς.

Τελικά ο Αλέξης Τσίπρας παρά το «ΟΧΙ» υπέγραψε το 3ο Μνημόνιο.

Οι υπουργοί και οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ στήριξαν το δημοψήφισμα και κάλεσαν τότε τους πολίτες να ψηφίσουν «ΟΧΙ».

Παναγιώτης Λαφαζάνης: Όλος ο ελληνικός λαός θα ψηφίσει Όχι για να στηρίξει μια άλλη λύση.

Γιώργος Κατρούγκαλος: Μήνυμα δημοκρατίας το ότι θα μιλήσει ο ελληνικός λαός, σημαίνει σεβασμό στις δημοκρατικές παραδόσεις της χώρας μας. Πρέπει να πούμε Όχι στην πρόταση των θεσμών

Νίκος Ξυδάκης: Ήρθε η ώρα να πάρει ο ελληνικός λαός την μοίρα στα χέρια του. Εγώ θα ψηφίσω Όχι

Νίκος Παππάς: Είναι μια καλή νύχτα, θα ξυπνήσει μια όμορφη μέρα για να αποφασίσει ο λαός αν αυτή η συμφωνία θα γίνει αποδεκτή. Θα ξημερώσει μία πολύ όμορφη μέρα.Καλώ τους ακραίους κύκλους να μην παίξουν με τη σταθερότητα του κοινού νομίσματος.Οποίος παίζει με ακραία σενάρια έχει ιστορική ευθύνη.Να μην παίζουν με  τις καταθέσεις και την ψυχραιμία των πολιτών.Η πρόταση είναι ασύμβατη με τη λαϊκή εντολή και το μέλλον της ανάπτυξης της Ελλάδας.Η Ευρώπη μπορεί να βρει τη λύση χωρίς το ΔΝΤ.

Το ερώτημα στο δημοψήφισμα:

«Πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας, το οποίο κατέθεσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο Eurogroup της 25.06.2015 και αποτελείται από δύο μέρη, τα οποία συγκροτούν την ενιαία πρότασή τους.

Το πρώτο έγγραφο τιτλοφορείται «Reforms for the completion of the Current Program and Beyond» («Μεταρρυθμίσεις για την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος και πέραν αυτού») και το δεύτερο «Preliminary Debt sustainability analysis» («Προκαταρκτική ανάλυση βιωσιμότητας χρέους»).

Όσοι από τους πολίτες της χώρας απορρίπτουν την πρόταση των τριών θεσμών ψηφίζουν: ΔΕΝ ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ/ΟΧΙ.

Όσοι από τους πολίτες της χώρας συμφωνούν με την πρόταση των τριών θεσμών ψηφίζουν: ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ/ΝΑΙ.»