Η Ελλάδα το 2021 θα έχει ρυθμό ανάκαμψης χαμηλότερο του μεγέθους της ύφεσης του 2020 δεν θα σημειωθεί ανάκαμψη τύπου V στην Ελλάδα.Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ο έλληνας πρωθυπουργός, έχοντας επιτύχει καλές επιδόσεις στο σκέλος της υγείας, αντιμετωπίζοντας αποτελεσματικά την πανδημία του κορωνοιού, προσπαθεί να αντιμετωπίσει και την βαθειά κρίση στην οικονομία, που θα προκαλέσει η ύφεση, η αύξηση ανεργίας, η αύξηση χρέους, η αύξηση NPEs προβληματικών δανείων και θα δημιουργήσει ένα νέο κύμα προβλημάτων στον ιδιωτικό τομέα αλλά και στον δημόσιο τομέα.
Ο Μητσοτάκης σε δήλωση του ανέφερε ότι το 2021 η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας θα είναι ισχυρότερη και μεγαλύτερη του μεγέθους της ύφεσης του 2020.
Εάν υποθέσουμε ότι το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί -8% το 2020 η ανάκαμψη θα πρέπει να είναι το 2021 περίπου 10% με 12%.
Η εκτίμηση Μητσοτάκη ότι το 2021 η ανάκαμψη θα είναι ισχυρότερη της ύφεσης του 2020 είναι σωστή ή λάθος;
Η Ελλάδα το 2021 θα έχει ρυθμό ανάκαμψης χαμηλότερο του μεγέθους της ύφεσης του 2020 δεν θα σημειωθεί δηλαδή ανάκαμψη τύπου V στην Ελλάδα....

Απάντηση

Η εκτίμηση Μητσοτάκη για την οικονομία είναι λάθος όμως γιατί;

1)Η κυβέρνηση της ΝΔ ποντάρει ότι η ανάκαμψη θα είναι τύπου V δηλαδή βίαιη πτώση διαδέχεται βίαιη άνοδος.
Αυτό δεν θα συμβεί και υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι.
Σχεδόν όλοι συγκλίνουν στην άποψη ότι η ανάκαμψη θα είναι τύπου U θα καθυστερήσει να έρθει η ανάκαμψη.
Συν τοις άλλοις ήδη από το 2019 και αρχές 2020 προ κορωνοιού οι εκτιμήσεις ήθελαν το ελληνικό ΑΕΠ στο 2,4% με 2,5%, υπήρχαν σημάδια κόπωσης πριν ξεκινήσει ο κορωνοιός.

2)Πρωτίστως να εκτιμηθεί ποιο θα είναι το τελικό ύψος της ζημίας στην εθνική οικονομία.
Όλα θα εξαρτηθούν από τον τουρισμό.
Το βασικό σενάριο πάντως θέλει η ύφεση στην Ελλάδα το 2020 να διαμορφώνεται στο -8% (εκτίμηση bankingnews -7% με -10%, εκτίμηση ΔΝΤ -10%, εκτίμηση DBRS -10%)
Το δημοσιονομικό έλλειμμα θα κινηθεί σε ένα εύρος -8% με -11%, ενώ το χρέος θα εκτιναχθεί στο 200% με την ανεργία πάνω από 20% ή σε εύρος 20% με 21%.

3)Με αυτές τις παραδοχές η στιγμιαία εκτίναξη της ελληνικής οικονομίας το 2021 δεν θα είναι V αλλά θα κινηθεί σε ένα εύρος μεταξύ 3,5% με 4,5% η αύξηση του ΑΕΠ.
Το μέγιστο της Ελλάδος είναι 4,5% αλλά η οικονομία θα βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση από ότι ήταν το 2019 επίσης διακυβέρνησης – για το μισό έτος – από την ΝΔ.

4)Οι βασικοί πυλώνες της ελληνικής οικονομίας είναι ο τουρισμός με τα περιφερειακά επαγγέλματα που με όρους 2019 είχαν συμμετοχή στο ΑΕΠ περίπου 50-55 δισεκ. ευρώ.
Η παραοικονομία αντιστοιχεί στο 20% με 22% της οικονομίας ή 35 με 38 δισεκ. ευρώ.
Με βάση το 2019 η Ελλάδα παράγει ΑΕΠ περίπου 15 με 16 δισεκ. τον μήνα ή 45 με 47 δισεκ. το τρίμηνο.
Το άθροισμα σε ετήσια βάση ισούται με τα 187,5 δισεκ. ΑΕΠ που πέτυχε η Ελλάδα το 2019.

5)Η Ελλάδα δεν ξεκινάει μόνο από μια κακή αφετηρία του 2020 λόγω της ύφεσης στην οικονομία, ξεκινάει με την παραδοχή ότι όλοι βασικοί αριθμοδείκτες έχουν επιδεινωθεί ειδικά της ανεργίας ενώ αντί πρωτογενούς πλεονάσματος σημειώνεται δημοσιονομικό έλλειμμα.
Αντί η Ελλάδα να έχει πλεόνασμα 7 δισεκ. θα έχει έλλειμμα πάνω από 12 δισεκ.

6)Ο τουρισμός με βάση τους ξενοδόχους πέραν από την καταστροφική χρονιά του 2020 και το 2021 δεν θα καταφέρει να πιάσει τον στόχο του 2019.
Ακόμη και εάν ανακαλυφθεί το εμβόλιο, με όρους τουρισμού, όλος ο πλανήτης ειδικά τα κράτη με υψηλή τουριστική βιομηχανία θα ρίξουν τις τιμές για να προσελκύσουν τουρίστες, οπότε ο ανταγωνισμός που θα υποστεί η Ελλάδα θα είναι αμείλικτος.
Βέβαια όλα αυτά υπό τον όρο ότι θα έχει αντιμετωπιστεί ο κορωνοιός.
Εάν δεν αντιμετωπιστεί προφανώς και το 2021 θα είναι μια πολύ δύσκολη χρονιά.

7)Το lockdown θα δημιουργήσει νέα γενιά προβληματικών επιχειρήσεων, πολλές μικρές και ατομικές εταιρίες θα χρεοκοπήσουν.
Μόνο το γεγονός ότι εκατοντάδες χιλιάδες εταιρίες προσέφυγαν σε λύσεις παγώματος συμβάσεων ή στα 800 ευρώ ανά εργαζόμενο στις 45 ημέρες αποτελεί ένδειξη σαθρότητας, έλλειψη ρευστότητας, υποδηλώνει ότι οι περισσότερες από αυτές είναι υποψήφιες για χρεοκοπία.

8)Η Ελλάδα θα φθάσει στο 2023 ώστε να επιτύχει τις οικονομικές επιδόσεις του 2019 και με χειρότερους όρους σε όλους τους τομείς.
Συγκεκριμένα το 2019 η Ελλάδα πέτυχε ΑΕΠ στα 187,5 δισεκ. ευρώ.
Το 2020 θα υποχωρήσει -8% με -10% όπερ σημαίνει περίπου 170-173 δισεκ. ευρώ.
Το 2021 με βάση το ΔΝΤ η Ελλάδα θα σημειώσει αύξηση ΑΕΠ 5%, το πιθανό σενάριο είναι ότι η ανάπτυξη θα είναι 4% αλλά ας δεχθούμε το 5% του ΔΝΤ.
Αυτό σημαίνει ότι το ΑΕΠ από 170 δισεκ. θα αναρριχηθεί στα 178-179 δισεκ.
Το 2022 ο ρυθμός ανάκαμψης θα επιβραδυνθεί εκ νέου και για να πιάσει η Ελλάδα ΑΕΠ 187,5 δισεκ. ευρώ θα πρέπει να φθάσει στο 2023.
Το 2023 η Ελλάδα θα επιτύχει τις οικονομικές επιδόσεις του 2019.
Ας ληφθεί υπόψη ότι με όρους ΔΝΤ η Ελλάδα εμφανίζει την μεγαλύτερη συρρίκνωση ΑΕΠ το 2020 στο -10% χειρότερη εικόνα και από την Ιταλία που βρίσκεται στο επίκεντρο της καταστροφής του κορωνοιού.

9)Εάν ήταν μόνο θέμα στατιστικό και όχι δυναμικό θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι η μείωση του ΑΕΠ επειδή θα είναι οριζόντια παγκοσμίως και επειδή δεν προήλθε από κάποιο λάθος της κυβέρνησης αλλά από ένα παγκόσμιο σοκ του κορωνοιού…δεν θα αλλάξει τις στρατηγικές στην οικονομία.
Μια τέτοια ερμηνεία θα είναι λάθος 100%.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν θα μπορέσει να υλοποιήσει καμία προεκλογική της δέσμευση.
Όμως αυτό είναι το ελάχιστο.
Με δημοσιονομικό έλλειμμα -8% με -11% και χρέος που το 2020 θα φθάσει στο 220% του ΑΕΠ για να υποχωρήσει στο 200% τα επόμενα χρόνια και χωρίς πρωτογενές πλεόνασμα η Ελλάδα θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση.

10)Η κυβέρνηση της Ελλάδος από την μια έβλεπε την παγίδα της προληπτικής πιστωτικής γραμμής, όλοι ξέρουν ότι όποια χώρα πάρει ECCL προληπτική πιστωτική γραμμή θα είναι υπόλογος του ESM του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και στο τέλος θα κατέληγε με όρους μνημονίου.
Η Ελλάδα ακόμη και εάν πάρει – υπάρχει πιθανότητα να μην πάρει – ούτε τα 3,8 δισεκ. από τον ESM για την Υγεία… με τυπικούς όρους στο τέλος μπορεί να καταλήξει με μνημόνιο.  
Η Ελλάδα μπορεί να μην πάρει ούτε τα 3,8 δισεκ. για την υγεία που τις αναλογούν με βάση τις τελευταίες αποφάσεις του Eurogroup.
Η κυβέρνηση της Ελλάδος από την άλλη δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει το κεφαλαιακό μαξιλάρι, το ζήτησε και οι ευρωπαίοι αρνήθηκαν με το πρόσχημα – που είναι και σωστό – ότι τα 24,1 δισεκ που δόθηκαν και η Ελλάδα τα έφθασε στα 33 δισεκ. με ίδια μέσα… του capital buffer θα εξυπηρετήσουν μόνο το χρέος.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να πάρει προληπτική πιστωτική γραμμή λόγω μνημονιακών όρων και η Ελλάδα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα 33 δισεκ. του κεφαλαιακού μαξιλαριού γιατί υπάρχει ο κίνδυνος υποτιμητικής κερδοσκοπίας στα ελληνικά ομόλογα ακόμη και με τις αγορές ελληνικών τίτλων από την ΕΚΤ.
Ποια είναι η επιλογή της Ελλάδος να εκδώσει νέο χρέος.
Τι κάνει η Ελλάδα, π.χ. με την έκδοση 7ετούς συγκέντρωσε 2 δισεκ. συμμετείχαν και οι ελληνικές τράπεζες αγοράζοντας 300 εκατ και εν συνεχεία η ΕΚΤ θα αγοράσει τους τίτλους αυτούς από το πρόγραμμα Πανδημίας.
Μέχρι το τέλος του 2020 η Ελλάδα μπορεί να συγκεντρώσει 8-10 δισεκ. ευρώ.
Κατά την άποψη μας ενώ βραχυπρόθεσμα η Ελλάδα ωφελείται στρατηγικά με αυτή την στρατηγική παίρνει μεγάλο ρίσκο.

11)Οι ελληνικές τράπεζες δεν μπορούν να υποστηρίζουν τα αναπτυξιακά σχέδια της Ελλάδος.
Αφενός γιατί έχουν άλυτο το πρόβλημα με τα κόκκινα δάνεια των 70 δισεκ. αφετέρου γιατί λόγω της κρίσης θα δημιουργηθούν νέα NPEs.
Οι τράπεζες λόγω της ελαστικοποίησης των κεφαλαιακών απαιτήσεων αύξησαν το κεφαλαιακό τους μαξιλάρι στα 10 δισεκ. και της ελαστικοποίησης των κριτηρίων για το τι θεωρείται NPEs και NPLs κέρδισαν χρόνο αλλά όπως ανέφερε η Γερμανική Scope rating το 2021 θα σκάσουν τα προβληματικά δάνεια που θα δημιουργηθούν το 2020 λόγω ετεροχρονισμού φάσης.
Άρα τα κεφάλαια φαινομενικά επαρκούν, τα κεφάλαια των ελληνικών τραπεζών δεν επαρκούν.
Λόγω αυτού του κλίματος, οι τράπεζες θα χορηγήσουν δάνεια στην οικονομία μόνο όσα φέρουν την εγγύηση του δημοσίου.
Χωρίς εγγύηση ποια τράπεζα θα χρηματοδοτήσει φοβούμενη ότι θα εξελιχθεί σε προβληματικό δάνειο;
Οι τράπεζες δεν μπορούν να μοχλεύσουν το κεφαλαιακό τους μαξιλάρι γιατί κάποια στιγμή θα έρθει – ξανά στο προσκήνιο – η εξυγίανση των ισολογισμών τους από τα προβληματικά δάνεια.

12)Η Ελλάδα έχει φέρει στο τραπέζι οικονομική στήριξη 15 δισεκ. και θα χρειαστεί άλλα 10-12 δισεκ. για να καλύψει τις μαύρες τρύπες στην οικονομία, τα δημοσιονομικά ελλείμματα κ.α.
Την ίδια ώρα δεν υπάρχει πρωτογενές πλεόνασμα που εξυπηρετεί το χρέος αλλά δημοσιονομικό έλλειμμα.
Ταυτόχρονα η αύξηση του δανεισμού θα αυξήσει και το χρέος που δυνητικά μπορεί να φθάσει στα 370 από 356 δισεκ.
Οι οικονομικές προϋποθέσεις είναι πολύ χειρότερες, υπάρχουν όμως και βοήθειες.
Π.χ. η Ελλάδα θα δανειστεί από τις αγορές και έχει την στήριξη της ΕΚΤ που ήδη αγοράζει – και θα συνεχίσει – ελληνικά ομόλογα.
Όμως η βοήθεια αυτή στηρίζει τα spreads στα ομόλογα δεν επιλύει προβλήματα.
Η έλλειψη πρωτογενούς πλεονάσματος είναι βέβαιο που θα οδηγήσει…

13)Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι ευρωπαίοι και ειδικά οι δανειστές όταν θα ξεκινήσει η φάση της κανονικότητας θα απαιτήσουν από την Ελλάδα μεγάλες δημοσιονομικές προσαρμογές.
Οι δανειστές υπάρχει ο κίνδυνος να αφήσουν την Ελλάδα να χρησιμοποιήσει το εργαλείο της ΕΚΤ ώστε να δανειστεί από τις αγορές για κάποιους μήνες… αλλά είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα έρθει και η ώρα του λογαριασμού.
Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να προετοιμαστεί όχι απλά να εγκαταλείψει τα σχέδια για φοροελαφρύνσεις ή άλλα κοινωνικά μέτρα αλλά να υποχρεωθεί να εφαρμόσει νέα μνημονικά μέτρα.
Η εκτροπή στα δημοσιονομικά και η κατάρρευση του πρωτογενούς πλεονάσματος, δεν θα επιτρέψουν στην Ελλάδα καμία ευελιξία.
Από τον τρόπο με τον οποίο οι δανειστές χειρίστηκαν κράτη όπως η Ιταλία και η Ισπανία στο τελευταίο Eurogroup εξάγεται το συμπέρασμα ότι την Ελλάδα θα την στριμώξουν πολύ άσχημα στο επόμενο διάστημα.

14)Στην εξίσωση της ελληνικής οικονομίας πρέπει να προστεθεί και ένα ισχυρό επιχείρημα.
Οι θιασώτες της ισχυρής ανάκαμψης του 2021 υποστηρίζουν ότι πολλά από αυτά που ήταν να υλοποιηθούν το 2020 θα μετατεθούν το 2021 και η συσσώρευση ενεργειών, η επανακκίνηση της οικονομίας και πολλά άλλα θα δημιουργήσουν μια ισχυρή δυναμική.
Θεωρητικά αυτό είναι σωστό αλλά η ανάπτυξη στην Ελλάδα στηρίζεται στην ζήτηση - κατανάλωση, στον τουρισμό, σε κάποιες εξαγωγές.
Και οι τρεις τομείς υστερούν ενώ τα φορολογικά έσοδα θα επιβαρυνθούν καθώς η ενεργοποίηση των αυτόματων σταθεροποιητών στην οικονομία - βλέπε μετάθεση πληρωμής ΕΚΦΑ ή εφορίας - θα δημιουργήσει κύμα στάσης πληρωμών.

www.bankingnews.gr