Iστορική Σύνοδο Κορυφής είχαμε στην Αίγυπτο όπου ο Αλ Σίσι φιλοξένησε την Τρίτη στο Sharm El Sheikh τους ηγέτες του Ισραήλ και των Hνωμένων Αραβικών Εμιράτων για τριμερείς συνομιλίες.

Πρόκειται για πολύ σημαντική εξέλιξη που αφορά ολόκληρη την περιοχή της Μέσης Ανατολής. Και όχι μόνο.  Είναι η πρώτη Σύνοδος κορυφής του είδους της που σηματοδοτεί  «ένα νέο δόγμα» περιφερειακής διπλωματίας που υποστηρίχθηκε από τα ΗΑΕ.

Οι Άραβες φοβούνται αποχώρηση των ΗΠΑ από την περιοχή της Μέσης Ανατολής γεγονός που θα δημιουργήσει “κενό ισχύος” στην περιοχή.

Προηγήθηκε ο Μ. Άσαντ – Πήγε στα ΗΑΕ

Νωρίτερα τα ΗΑΕ προχώρησαν σε μια αιφνιδιαστική κίνηση καθώς υποδέχτηκαν τον πρόεδρο της Συρίας, Μπασάρ Αλ Άσαντ, σε μια προσπάθεια να επανεντάξουν την Συρία στην Λίγκα Αραβικών κρατών ώστε να αποστασιοποιηθεί από το Ιράν. Ήταν η πρώτη πρόσκληση του Άσαντ εδώ και 11 χρόνια από την έναρξη του πολέμου στην Συρία.

Αυτή ήταν και η αιτιολογία που έδωσαν τα ΗΑΕ στο Ισραήλ λέγοντας πως “αυτό είναι προς όφελος σας. Η κίνηση αυτή πρέπει να γίνει τώρα. Ο Άσαντ δεν θα αποχωριστεί εύκολα το Ιράν αλλά ο στόχος είναι να κτίσουμε εμπιστοσύνη με τον Σύρο πρόεδρο”.

Την κίνηση δεν είδαν με καλό μάτι οι ΗΠΑ οι οποίες διά στόματος του εκπροσώπου του State Department, Ned Price, ανέφεραν πως «Είμαστε βαθιά απογοητευμένοι και προβληματισμένοι από αυτή τη φαινομενική προσπάθεια νομιμοποίησης του Μπασάρ αλ Άσαντ.

“Ο Άσαντ «παραμένει υπεύθυνος για το θάνατο και τα δεινά αμέτρητων Σύριων, τον εκτοπισμό του μισού προπολεμικού συριακού πληθυσμού και την αυθαίρετη κράτηση και εξαφάνιση περισσότερων από 150.000 Σύριων ανδρών, γυναικών και παιδιών»”, πρόσθεσε ο Πράις.

Όμως και πάλι τα ΗΑΕ απέκρουσαν τις αμερικανικές κριτικές λέγοντας πως “η συνάντηση με τον Άσαντ αποτελεί “τμήμα μιας ευρύτερης στρατηγικής στην περιοχή”.

«Η νέα μας προσέγγιση δίνει έμφαση στη διπλωματία, την αποκλιμάκωση και τη δέσμευση… και βάζουμε τα δικά μας συμφέροντα πρώτα», είπε ο αξιωματούχος των Εμιράτων.

Δείτε βίντεο

Ποια θέματα συζητήθηκαν

Η σύνοδος πραγματοποιήθηκε στο θέρετρο Σαρμ ελ Σέιχ της Ερυθράς Θάλασσας μεταξύ του Αιγύπτιου Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι, του Ισραηλινού πρωθυπουργού Ναφτάλι Μπένετ και του ντε φάκτο ηγέτη των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ), πρίγκιπα διαδόχου του Άμπου Ντάμπι, Μοχάμεντ μπιν Ζάιντ.

Η τριμερής Σύνοδος έρχεται σχεδόν ένα μήνα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία σε μια κίνηση που πυροδότησε ανησυχίες για την ασφάλεια και εκτόξευσε τις τιμές του πετρελαίου, του σιταριού και άλλων βασικών εμπορευμάτων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τρεις ηγέτες, Αιγύπτου-ΗΑΕ-Ισραήλ, συζήτησαν όλα τα περιφερειακά ζητήματα:

Από το Ιράν και το πυρηνικό του πρόγραμμα μέχρι την Συρία, την Χαμάς, την Χεζμπολάχ καθώς και την πρόσφατη υποδοχή του Μ. Άσαντ στο Άμπου Ντάμπι, την πρώτη εδώ και 11 χρόνια.

Επιπλέον επί τάπητος τέθηκε ο πόλεμος στην Ουκρανία ο οποίος έχει συγκλονίσει την αγορά ενέργειας και τροφίμων καθώς και το ενδεχόμενο μιας νέας πυρηνικής συμφωνίας του Ιράν.

Στην ατζέντα της συνάντησης κυριάρχησαν κυρίως τέσσερα “καυτά” θέματα.

• Το πρώτο ήταν η πυρηνική απειλή του Ιράν και η επικείμενη συμφωνία μεταξύ των παγκόσμιων δυνάμεων και της Τεχεράνης που θα μπορούσε να υπογραφεί στη Βιέννη οποιαδήποτε μέρα.
• Ένα άλλο ήταν η οργή των σουνιτικών μουσουλμανικών πρωτευουσών κατά του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Μια περιφερειακή διπλωματική πηγή μίλησε για «εγκατάλειψη όλων των αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων» στην περιοχή.
• Το Ισραήλ προσπάθησε να πείσει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία να ενισχύσουν την παραγωγή πετρελαίου τους για να αντισταθμίσουν το ρωσικό πετρέλαιο.
• Το Ισραήλ προσπάθησε επίσης να βοηθήσει την Αίγυπτο να βρει εναλλακτικές πηγές σιταριού εν μέσω της σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας.

Και οι τρεις χώρες φοβούνται την διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία και τις μακροχρόνιες επιπτώσεις που ο πόλεμος θα έχει στην Μέση Ανατολή. Δεν αποκλείουν σε περίπτωση που διαρκέσει αρκετά ο πόλεμος και με βάση τις κυρώσεις που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ, η Ρωσία να ενισχύσει το Ιράν κάτι που θα φέρει επιπτώσεις σε ολόκληρη την Μέση Ανατολή.

Το Ισραήλ αρχίζει να διαβλέπει κίνδυνο σημαντικής υποτροπής του ιρανικού προβλήματος με συμπαραστάτες Ρωσία και Κίνα που θα θελήσουν να ενισχύσουν την Τεχεράνη ως απάντηση στις αμερικανικές κινήσεις.

Επιπλέον η αραβική δυσαρέσκεια δεν κρύβεται. Οι Άραβες πιστεύουν πως οι ΗΠΑ θα εγκαταλείψουν και την Μέση Ανατολή μετά το Αφγανιστάν και με φόντο τις προκλήσεις της Κίνας στη Νότια Σινική Θάλασσα και τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας.

Ο τελευταίος αλλάζει σημαντικό το θέατρο επιχειρήσεων και μετατοπίζει το βάρος στην Ανατολική Ευρώπη.

Συστράτευση με στόχο το Ιράν – Απογοήτευση από ΗΠΑ

Ενώ οι Σαουδάραβες δεν ήταν φυσικά παρόντες στο Σαρμ ελ Σέιχ, οι απόψεις τους εκπροσωπούνταν καλά, με τον θυμό και τον φόβο τους για την επικείμενη συμφωνία με το Ιράν να απηχούν τις απόψεις του Ισραήλ.

Η συνάντηση του πρωθυπουργού Naftali Bennett τη Δευτέρα με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Abdel-Fattah el-Sissi και τον διάδοχο του θρόνου των ΗΑΕ Mohammed bin Zayed al-Nahyan ήταν μέρος των προσπαθειών για σχηματισμό ενιαίου συνασπισμού κατά του Iράν.

Επίσημα, η συνάντηση σχεδιαζόταν να σηματοδοτήσει την ανανέωση των πτήσεων μεταξύ του Σαρμ ελ Σέιχ και του διεθνούς αεροδρομίου Μπεν Γκουριόν, αλλά σύμφωνα με  αξιωματούχο στην Ιερουσαλήμ, ο πραγματικός λόγος ήταν ο θυμός και των τριών πλευρών εναντίον των ΗΠΑ για την εξέλιξη των πυρηνικών συνομιλιών με το Ιράν και την προθυμία της κυβέρνησης Μπάιντεν να αφαιρέσει το Σώμα των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν από τον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων.

Ο Μπένετ είναι σθεναρά αντίθετος σε νέα πυρηνική συμφωνία με το Ιράν. Ο Ισραηλινός ηγέτης έκανε έκκληση την Κυριακή στις ΗΠΑ να μην αφαιρέσουν το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν από τη μαύρη λίστα των ξένων τρομοκρατικών οργανώσεων στο πλαίσιο μιας ανανεωμένης συμφωνίας.

Το Ισραήλ φαίνεται πως παίζει το τελευταίο του χαρτί πριν αναγκαστεί να επιτεθεί μόνο στο Ιράν. Ο Μπένετ προσπαθεί να δημιουργήσει μια περιφερειακή συμμαχία τύπου ΝΑΤΟ ως αντίβαρο όχι μόνο στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν αλλά και στην ιρανική αναταραχή που υποδαυλίζει την περιοχή καθώς η Τεχεράνη επιδιώκει να εξάγει την ισλαμική επανάσταση, την κρατική τρομοκρατία και την αυξανόμενη χρήση των οπλισμένων drones.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Αλ-Σίσι ο οποίος τόνισε τη δέσμευση της Αιγύπτου για την ασφάλεια του Κόλπου και την «απόρριψη οποιονδήποτε πρακτικών που επιδιώκουν να τον αποσταθεροποιήσουν».

Σύμφωνα με δημοσίευμα της Haaretz, η σύνοδος κορυφής συγκλήθηκε ως μέρος μιας προσπάθειας για τη συγκρότηση ενός συνασπισμού χωρών – συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου και των κρατών του Κόλπου- που θα σταθούν μαζί ενάντια στο Ιράν.

Οι πηγές της ισραηλινής εφημερίδας θέλουν να εντάξουν και την Τουρκία στον συνασπισμό αυτό, κάτι φαινομενικά δύσκολο….

Δείτε εικόνες