Νέους τρόπους για στοχευμένες επιθέσεις και εξαπάτηση πολιτών μέσω διαδικτύου έχουν βρει τα τελευταία χρόνια επιτήδειοι, οι οποίοι εκμεταλλεύονται τις πληροφορίες που είναι διαθέσιμες στα social media.

O κυρίαρχος τρόπος δράσης, που απασχολεί πολύ και τακτικά τις αρχές ονομάζεται «man in the middle», όπως αναφέρει στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, «Πρακτορείο 104,9 FM», ο προϊστάμενος της Υποδιεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος Βορείου Ελλάδος, Αθανάσιος Χαλκιάς, αστυνομικός υποδιευθυντής.

Τύπος απάτης 1: «man in the middle»

«Ας υποθέσουμε ότι υπάρχει κάποιος επιχειρηματίας εδώ στην Ελλάδα και συνεργάζεται με επιχειρηματία από το εξωτερικό κάνοντας εισαγωγές προϊόντων. Κάποιοι απατεώνες καταφέρνουν να παρεισφρήσουν στο δίκτυο των υπολογιστών της ελληνικής εταιρείας και να παρακολουθούν τα μηνύματα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αφού πλέον οι εταιρίες επικοινωνούν μέσω email», περιγράφει ο κ. Χαλκιάς.

«Κάποια στιγμή, αφού παρακολουθούν, στέλνουν μήνυμα στον επιχειρηματία και αναφέρουν ότι έχει αλλάξει ο τραπεζικός λογαριασμός, στον οποίο καταθέτουν χρήματα για τα εισαγόμενα προϊόντα. Ο επιχειρηματίας συνήθως δεν προλαβαίνει να αντιληφθεί (τι γίνεται), καταθέτει χρήματα και πολύ απλά τα χρήματα χάνονται» εξηγεί.

Ο τρόπος για να προστατευτούν οι επιχειρηματίες είναι πάρα πολύ απλός, λέει ο κ. Χαλκιάς. Κάθε φορά που γίνεται οποιαδήποτε διαφοροποίηση στα στοιχεία συναλλαγής, μπορούν να χρησιμοποιούν παραδοσιακούς τρόπους επικοινωνίας, για να εξακριβώσουν αν αυτή ισχύει. «Να επικοινωνούν τηλεφωνικά ή με φαξ με την εταιρία από την οποία εισάγουν, αμέσως μόλις διαπιστώσουν κάποια αλλαγή και να εξακριβώσουν αν έχει αλλάξει ο λογαριασμός».

Μόνο πέρυσι, με αυτό τον τρόπο δράσης απατεώνων, το χρηματικό ποσό που κινδύνευσε να χαθεί φτάνει τα τρία εκατομμύρια ευρώ και αυτό προκύπτει μόνο από τις μηνύσεις που κατατέθηκαν σε δύο μόνο υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας, στην υποδιεύθυνση Θεσσαλονίκης και στην διεύθυνση Αθηνών.

Πέρα από τις δικονομικές ενέργειες τα στελέχη της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος καθοδηγούν τον επιχειρηματία ή τον ιδιώτη που έπεσε θύμα απάτης πώς να κινηθεί περαιτέρω για να προλάβουν τη ζημία. «Για παράδειγμα, καθοδηγούμε τον επιχειρηματία για το ποιες πρέπει να είναι οι επόμενες ενέργειές του με το τραπεζικό ίδρυμα με το οποίο συνεργάζεται, ύστερα πώς να ελέγξει το υπολογιστικό του δίκτυο προκειμένου να διαπιστώσει αν υπάρχει κάποιο κακόβουλο λογισμικό και πώς να το εξολοθρεύσει» σημειώνει.

Τύπος απάτης 2: Διαγωνισμοί μέσω social media

Μια δεύτερη διαδεδομένη πρακτική απάτης προς μεμονωμένους χρήστες είναι οι διαγωνισμοί που γίνονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πώς γίνεται συνήθως η απάτη; Δίνεις τον αριθμό του κινητού και αυτομάτως εγγράφεσαι σε υπηρεσία υψηλής χρέωσης.

«Ζητούν τη συμμετοχή σου σε έναν διαγωνισμό, σου λένε πολύ απλά ότι κέρδισες, μπαίνεις σε μία άλλη σελίδα καθώς σου ζητούν τα προσωπικά σου στοιχεία, όπως κινητό τηλέφωνο και διεύθυνση. Μόλις όμως καταχωρήσεις στην πλατφόρμα το κινητό σου τηλέφωνο, εγγράφεσαι εν αγνοία σου σε συνδρομητική υπηρεσία υψηλής χρέωσης, με αποτέλεσμα την υπέρογκη χρέωση του τηλεφωνικού σου λογαριασμού», επισημαίνει ο Αστυνομικός Υποδιευθυντής.

Αυτά τα μηνύματα θέλουν πάρα πολύ μεγάλη προσοχή, γιατί συνήθως χρησιμοποιούν στοιχεία και λογότυπα γνωστών εταιριών και παρουσιάζονται εξαιρετικά αληθοφανή, υπογραμμίζει ο κ. Χαλκιάς. «Καλό είναι να μην δίνουμε τον τηλεφωνικό μας αριθμό εκτός αν είμαστε πολύ σίγουροι, ας μπούμε στην επίσημη ιστοσελίδα της εταιρίας, η ακόμη και στην ηλεκτρονική σελίδα της διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, καθώς υπάρχει ενημέρωση από το αρχηγείο της ΕΛ. ΑΣ ».

Καταλήγοντας ο Προϊστάμενος της Υποδ/νσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος Βορείου Ελλάδος, δίνει μια βασική αρχή προστασίας των χρηστών ανηλίκων και ενηλίκων. «Δεν πρέπει να μιλούν με αγνώστους με ανοικτή κάμερα γιατί το πιο πιθανό είναι να βινεοσκοπηθούν ή να εκβιαστούν για διάφορους λόγους. Τα παιδιά δεν μπορούν να μένουν ανεξέλεγκτα» σημειώνει και προειδοποιεί: «Να θυμούνται όλοι ότι ο εικονικός κόσμος του διαδικτύου έχει πραγματικές συνέπειες στη ζωή μας».