Οι ΗΠΑ «έχασαν» τον πόλεμο που διεξήγαγαν επί είκοσι χρόνια στο Αφγανιστάν, αναγνώρισε χθες Τετάρτη ο επικεφαλής του γενικού επιτελείου εθνικής άμυνας των ΗΠΑ, ο στρατηγός Μαρκ Μίλι, κατά τη διάρκεια κατάθεσής του ενώπιον κοινοβουλευτικής επιτροπής, έναν μήνα μετά το χαοτικό τέλος της αμερικανικής επέμβασης στη χώρα της Ασίας.

«Είναι ξεκάθαρο και αυταπόδεικτο για όλους μας ότι ο πόλεμος στο Αφγανιστάν δεν τερματίστηκε με τους όρους που θα επιθυμούσαμε, καθώς οι Ταλιμπάν βρίσκονται στην εξουσία στην Καμπούλ», ανέφερε ο στρατηγός Μίλι κατά τη διάρκεια ακρόασης ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων.

«Όποτε συμβαίνει κάτι όπως ένας χαμένος πόλεμος — και ήταν, με την έννοια ότι επιτύχαμε τον στρατηγικό μας στόχο να προστατεύσουμε την Αμερική έναντι της Αλ Κάιντα, αλλά είναι βέβαιο πως η τελική κατάσταση είναι πολύ διαφορετική από αυτή που θα επιθυμούσαμε (…) όποτε συμβαίνει κάτι τέτοιο, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που το εξηγούν», είπε, σημειώνοντας πως η «στρατηγική αποτυχία» αποτελούσε «συνέπια σειράς στρατηγικών αποφάσεων που ανάγονται στο μακρινό παρελθόν».

Αναφέρθηκε ειδικά στις χαμένες ευκαιρίες να αιχμαλωτιστεί ή να σκοτωθεί ο ηγέτης της Αλ Κάιντα, ο Οσάμα μπιν Λάντεν, λίγο καιρό μετά την έναρξη της αμερικανικής επέμβασης στο Αφγανιστάν το 2001, στην εισβολή στο Ιράκ το 2003 η οποία είχε σημάνει την αναδιάταξη μεγάλου αριθμού στρατιωτικών, την αποτυχία της Ουάσινγκτον να αποτρέψει το Πακιστάν να γίνει «ασφαλές καταφύγιο» για τους Ταλιμπάν και την απόσυρση στρατιωτικών συμβούλων στις αφγανικές στρατιωτικές μονάδες τα τελευταία χρόνια.

Η αμερικανική επέμβαση, σε αντίποινα για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, μετατράπηκε σε τεράστιο εγχείρημα ανοικοδόμησης της χώρας για να αποφευχθεί η επάνοδος των Ταλιμπάν στην εξουσία. Αλλά αυτό ακριβώς έγινε τη 15η Αυγούστου, έπειτα από αστραπιαία προέλαση των ισλαμιστών ανταρτών.

Η κατάρρευση του στρατού και της κυβέρνησης του Αφγανιστάν επέσπευσε τις επιχειρήσεις απομάκρυνσης των αμερικανών στρατιωτικών και των αφγανών πολιτών που συνεργάστηκαν μαζί τους, οι οποίες σημαδεύτηκαν από την πολύνεκρη επίθεση των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους στο αεροδρόμιο της Καμπούλ.

Τα λάθη των Αμερικανών

Την Τρίτη, κορυφαίοι αξιωματικοί του Πενταγώνου παραδέχθηκαν ενώπιον της Γερουσίας ότι υποτίμησαν πόσο μεγάλη ήταν η πτώση του ηθικού του αφγανικού στρατού, μετά τη συμφωνία που υπέγραψαν τον Φεβρουάριο του 2020 η κυβέρνηση του τότε προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και οι Ταλιμπάν.

Η συμφωνία προέβλεπε την απόσυρση όλων των ξένων στρατιωτικών από το Αφγανιστάν ως την 1η Μαΐου 2021 με αντάλλαγμα εγγυήσεις για την ασφάλεια και την έναρξη απευθείας διαπραγματεύσεων ανάμεσα στους ισλαμιστές αντάρτες και τις αρχές στην Καμπούλ, κάτι που δεν είχε ξαναγίνει.

Παρά την παντελή απουσία απτής προόδου στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των αντίπαλων αφγανικών μερών, ο Τζο Μπάιντεν αποφάσισε να τηρήσει τη συμφωνία, αναβάλλοντας ωστόσο προθεσμία της αποχώρησης του αμερικανικού στρατού ως την 31η Αυγούστου.