Οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες ξεπέρασαν – για πρώτη φορά στα χρονικά – τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2021, αποκαλύπτει έκθεση του Ινστιτούτου Έρευνας για τη Διεθνή Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI) η οποία δίνεται στη δημοσιότητα σήμερα.

Σε πραγματικές τιμές –αφού αφαιρεθεί ο πληθωρισμός–, οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες κατέγραψαν πέρυσι αύξηση 0,7% σε ετήσια βάση φθάνοντας τα 2,11 τρισεκατομμύρια δολάρια, διευκρινίζει το Ινστιτούτο. Που σημαίνει πως οι δαπάνες στον τομέα αυτό αυξήθηκαν και τα δύο χρόνια που ο κόσμος πλήττεται από την πανδημία του νέου κορονοϊού.

Μολαταύτα, οι δαπάνες δεν αυξήθηκαν ως λόγος επί του παγκόσμιου ΑΕΠ. Αυτό οφείλεται στα προγράμματα κυρίως δυτικών κυβερνήσεων για την τόνωση των οικονομιών τους, ώστε να ανακάμψουν μετά την ύφεση που έφεραν τα lockdowns του 2020. Έτσι, ως λόγος επί του παγκόσμιου ΑΕΠ, οι στρατιωτικές δαπάνες μειώθηκαν κατά 0,1%, στο 2,2%. «Ακόμη κι εν μέσω του αντίκτυπου της πανδημίας, οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες μεγεθύνθηκαν σε επίπεδα ρεκόρ», συνοψίζει ο Ντιέγκο Λόπες ντα Σίλβα, ερευνητής του SIPRI ειδικευμένος στις στρατιωτικές δαπάνες και στην παραγωγή όπλων.

«Υπήρξε επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης σε πραγματικές τιμές, λόγω του πληθωρισμού. Σε ονομαστικές τιμές, πάντως, οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 6,1%», προσθέτει.

Οι πέντε χώρες στην κορυφή της κατάταξης ως προς τις στρατιωτικές δαπάνες είναι οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ινδία, η Βρετανία και η Ρωσία.

Το SIPRI σημειώνει ότι οι δαπάνες των ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 3,7% του ΑΕΠ, στο 3,5%, ή στα 801 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό συμπεριλαμβάνει μείωση των κονδυλίων που δαπανήθηκαν για έρευνα και ανάπτυξη, αν και το Ινστιτούτο διευκρινίζει πως η Ουάσινγκτον συνεχίζει να είναι επικεντρωμένη στις «τεχνολογίες επόμενης γενιάς». Οι ρωσικές στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 2,9%, στα 65,9 δισεκ. δολάρια, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, φθάνοντας στο 4,1% του ΑΕΠ. Η αύξηση αυτή βοηθήθηκε από τις υψηλότερες τιμές των υδρογονανθράκων που εξάγει η Ρωσία, καθώς προετοιμαζόταν να προχωρήσει στην εισβολή στην Ουκρανία.

Το Κίεβο από τη δική του πλευρά κατέγραψε μείωση των στρατιωτικών δαπανών του το 2021 στα 5,9 δισεκ. δολάρια, ωστόσο το ποσό αυτό αντιστοιχεί μολαταύτα στο 3,2% του ΑΕΠ της Ουκρανίας. Από το 2014, όταν η Ρωσία προσάρτησε τη χερσόνησο της Κριμαίας και ξέσπασε η σύρραξη με τους φιλορώσους αυτονομιστές στο Ντονμπάς, οι ουκρανικές στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 72%.

Στην Ασία, οι στρατιωτικές δαπάνες της Κίνας αυξήθηκαν κατά 4,7%, στα 293 δισεκ. δολάρια. Πρόκειται για την 27η συναπτή χρονιά μεγέθυνσής του ποσού που ανακοινώνεται επισήμως ότι διατέθηκε για την άμυνα, που όμως εκτιμάται πως στην πραγματικότητα είναι πολύ μεγαλύτερο, λόγω του τρόπου υπολογισμού του από το Πεκίνο. Η αύξηση των κινεζικών στρατιωτικών δαπανών φαίνεται πως ωθεί προς τα πάνω αυτές άλλων κρατών της περιφέρειας: στην Ιαπωνία, αυξήθηκαν κατά 7,3% στα 54,1 δισεκατομμύρια δολάρια – είναι η μεγαλύτερη αύξησή τους από το 1972 –, ενώ στην Αυστραλία κατά 4% φθάνοντας τα 31,8 δισεκ. δολάρια.

Αύξηση των στρατιωτικών δαπανών καταγράφηκε επίσης στο Ιράν, για πρώτη φορά σε τέσσερα χρόνια, έφθασαν τα 24,6 δισεκ. δολάρια. Ακόμη πιο θεαματική ήταν η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών της Νιγηρίας, κατά 56%, στα 4,5 δισεκ. δολάρια, καθώς οι αρχές έχουν βρεθεί αντιμέτωπες με πολλαπλές κρίσεις ασφαλείας — τη δράση τζιχαντιστικών οργανώσεων, συμμοριών κακοποιών, αυτονομιστικών οργανώσεων.