Η δεκαετία του 1960 έφερε την άνθιση μιας νέας βιομηχανίας: της ανεύρεσης θησαυρών, που είχαν χαθεί από αιώνες στα βάθη των ωκεανών.

Στην Αγγλία, το Ναυαρχείο πωλούσε τα δικαιώματα ανεύρεσής τους, ενθαρρύνοντας πολλούς να το επιχειρήσουν. Μάλιστα, στις αρχές του 1966, τέσσερις Βρετανοί το τόλμησαν στα ανοιχτά του νησιού Grand Bahama, όπου βρήκαν έναν τεράστιο θησαυρό από ράβδους χρυσού, αξίας 3,5 εκατομμυρίων στερλινών, στο ναυάγιο ενός καταποντισμένου πλοίου.

Οι αγγλικές ακτές πρόσφεραν από μόνες τους άφθονες τέτοιες ευκαιρίες, που είχαν συσσωρευθεί μέσα σε αιώνες εντατικής και πλούσιας ναυτικής δραστηριότητας. Αρκεί να αναλογιστούμε την καταστροφή της αήττητης Ισπανικής Αρμάδας.

Είναι γνωστό ότι δυο ισπανικές γαλέρες βρίσκονται στο βυθό των βρετανικών χωρικών υδάτων, η μία στο νησί Sky και η άλλη, με το όνομα «San Juan de Sicilia», λίγο νοτιότερα, στον κόλπο του νησιού Mull. Η τελευταία γαλέρα έκρυβε μες στο αμπάρι της έναν θησαυρό από ασήμι και χρυσάφι, αξίας 500 χιλιάδων στερλινών.

Το ναυαγισμένο σκάφος ανήκε δικαιωματικά στον John Campbell, 2o Δούκα του Αργκάιλ, ο οποίος είχε οργανώσει διάφορες θησαυροθηρικές αποστολές, αλλά δίχως αποτέλεσμα. Άλλωστε, αυτές τις θάλασσες τις ταράζουν διαρκώς άγρια ρεύματα και πανίσχυρες παλίρροιες κι έτσι, ο βυθός τους ποτέ δεν παραμένει ο ίδιος.

Στα ανοιχτά της ιρλανδικής ακτής, στις εκβολές του ποταμού Bush, κείτονται γνήσια ναυάγια της Ισπανικής Αρμάδας. Έστω κι ένα σκουριασμένο κανόνι θα μπορούσε να κάνει πλούσιο εκείνον που θα το έβρισκε.

Άλλες τρεις γαλέρες της Ισπανικής Αρμάδας, που μετέφεραν 1.500 άντρες, βρίσκονται βυθισμένες στον κόλπο Sligo στην Ιρλανδία. Από τα σκάφη αυτά, εντοπίστηκαν τυχαία και σε ακαθόριστο χρόνο διάφορα υπολείμματα, όπως σιδερένια κιβώτια και τμήματα κανονιών, που στολίζουν τα σπίτια των ντόπιων ψαράδων.

Η ανδαλουσιανή ναυαρχίδα «El Gran Grin» κρατάει ακόμα στα σωθικά της 34 χιλιάδες χρυσά δουκάτα, από τα 50 χιλιάδες που μετέφερε αρχικά, καθώς έχουν βρεθεί περιστασιακά μόνο οι 16 χιλιάδες.

Ένα άλλο περίφημο ναυάγιο θεωρείται εκείνο των δύο πολεμικών πλοίων των Βίκινγκ, λίγο έξω από τα νησιά Shetland, στο υποαρκτικό αρχιπέλαγος, βόρεια της Σκωτίας, όπου οι πρύμνες τους ήταν από ατόφιο χρυσάφι.

Πολύ κοντά τους, στα νησιά Out Skerries, κείτεται στον βυθό και το ολλανδικό σκαρί, το «Kemmerland», που χάθηκε το 1664, ενώ μετέφερε έναν θησαυρό από 3 εκατομμύρια ολλανδικά νομίσματα και αρκετά κιβώτια με χρυσά νομίσματα. Αμέσως μετά το ναυάγιο, βρέθηκαν δύο μόνο κιβώτια, ενώ τα υπόλοιπα εξακολουθούν να αγνοούνται.

Ο Oliver Cromwell, αρχηγός της Κοινοπολιτείας Αγγλίας, Σκωτίας και Ιρλανδίας, απέστειλε το 1651 τον George Monck, 1ο Δούκα του Albemarle, στη Σκωτία, για να καταστείλει την ανταρσία μερικών σκωτσέζικων φατριών. Αφού ο Monck κατέλαβε και λεηλάτησε την πόλη του Dundee, η αξία της λείας του έφτασε τα 2,5 εκατομμύρια λίρες. Φόρτωσε τον θησαυρό σ’ έναν στόλο εκατό πλοίων. Μια θύελλα, όμως, έστειλε στα σκοτάδια του βυθού ολόκληρο τον στόλο, μαζί με την αιματοβαμμένη λεία του.

Ένα άλλο περίφημο ναυάγιο ήταν του «Royal Charter» στις 26 Οκτωβρίου του 1859 στη βορειοανατολική ακτή του νησιού Anglesey, δυτικά της Ουαλίας. Το όμορφο σκάφος, που ξεκίνησε από την Αυστραλία με προορισμό το Λίβερπουλ, μετέφερε 300 χιλιάδες στερλίνες σε ράβδους χρυσού, εκτός από τα χρήματα που έφεραν ατομικώς πολλοί από τους πλούσιους επιβάτες του.

Σε διάφορα σημεία της αγγλικής ακτής έχουν εναποτεθεί στον πυθμένα πασίγνωστα σκαριά, που περιμένουν τους επίδοξους θησαυροθήρες να καρπωθούν τα πολύτιμα φορτία τους, όπως το «Resolution» που βυθίστηκε το 1703, το «Mary Rose» το 1545, το «Royal George» το 1782, το «Anson» το 1807 και τόσα άλλα.

Η είδηση δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ», στις 30/01/1966…