Ένας πίνακας του 1868 με τίτλο "Ο Βεζούβιος τα μεσάνυχτα" του Albert Bierstadt, o οποίος ήταν μάρτυρας της έκρηξης του ηφαιστείου το 1868.

Η έκρηξη του Βεζούβιου της Ιταλίας το 79 μ.Χ. ήταν ένα από τα πιο θανατηφόρα ηφαιστειακά γεγονότα στην ιστορία, σκοτώνοντας έως και 16.000 ανθρώπους.

Τώρα, οι ερευνητές αποκάλυψαν μια περιγραφή λεπτό προς λεπτό για το πώς εκτυλίχθηκε η καταστροφή σε μια αγωνιώδη περίοδο 32 ωρών.

Όλα ξεκίνησαν περίπου στις 12 μ.μ. την 24η ημέρα του Αυγούστου ή τον Οκτώβριο του 79 μ.Χ.

Το ηφαίστειο των 609 μέτρων, που βρίσκεται στον κόλπο της Νάπολης, άρχισε να εκτοξεύει ένα σύννεφο βραχωδών ηφαιστειακών θραυσμάτων και αερίου στον αέρα, γνωστό ως «στήλη έκρηξης».

Από τις 2 μ.μ., άρχισε να «βρέχει» κομμάτια ελαφρόπετρας - ένα πορώδες ηφαιστειακό πέτρωμα που σχηματίστηκε όταν ένας πλούσιος σε αέριο αφρός υαλώδους λάβας στερεοποιείται γρήγορα - με πάχος έως και 2,7 μέτρων.

Αυτή η πύρινη βροχή θα είχε συνθλίψει κτίρια και κατοίκους στην Πομπηία, το Herculaneum και άλλους κοντινούς οικισμούς - αλλά μερικοί θα είχαν επιβιώσει σε αυτό το σημείο.

Ωστόσο, πέντε ώρες αργότερα, στις 7.06 μ.μ., η καταστροφή πραγματικά επιταχύνθηκε όταν το ηφαίστειο εκτόξευσε τα πρώτα «πυροκλαστικά ρεύματα» - τις θανατηφόρες θερμές και ταχέως κινούμενες ροές αερίων και ηφαιστειακών σωματιδίων.

Αυτά τα καυτά ρεύματα εξατμίζουν τους κατοίκους και μετατρέπουν ακόμη και τον ανθρώπινο ιστό σε γυαλί σε μια διαδικασία γνωστή ως υαλοποίηση.

Τα εκμαγεία ενός πλούσιου άνδρα και του δούλου του που φεύγουν από την ηφαιστειακή έκρηξη του Βεζούβιου πριν από σχεδόν 2.000 χρόνια, βρίσκονται σε μια κομψή βίλα στα περίχωρα της αρχαίας ρωμαϊκής πόλης της Πομπηίας που καταστράφηκε από την έκρηξη το 79 μ.Χ., όπου ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια ανασκαφών

Τα ρεύματα συνεχίστηκαν όλη τη νύχτα και την επόμενη μέρα, με διαφορά περίπου 80 λεπτών, ενώ κατά την ανατολή του ηλίου στις 25, περίπου στις 5.30 π.μ., η στήλη έκρηξης κατέρρευσε στο έδαφος.

Στις 7:.07 π.μ., το πιο θανατηφόρο πυροκλαστικό ρεύμα χτύπησε - μια ροή εννέα ωρών που αγκαλιάζει το έδαφος απλώνοντας ζεματιστά συντρίμμια μήκους 25 χιλιομέτρων.

Περίπου στις 4 μ.μ., το ηφαίστειο αλληλεπιδρά με τα υπόγεια ύδατα, αυξάνοντας την εκρηκτικότητά του και δημιουργώντας λεπτότερα, λιγότερο πυκνά πυροκλαστικά ρεύματα.

Αυτές οι ροές, που εξακολουθούν να μπορούν να ταξιδέψουν περίπου 15 χιλιόμετρα, ήταν καταστροφικές, αλλά δεν περιέχουν ανθρώπινα λείψανα, γεγονός που υποδηλώνει ότι λίγοι από τους κατοίκους της Πομπηίας ήταν ακόμα ζωντανοί.

Στις 8.05 μ.μ., η έκρηξη τελικά σταμάτησε - αλλά ένας σεισμός μπορεί να σκότωσε οποιονδήποτε από τους επιζώντες της Πομπηίας, κατέληξε μια άλλη μελέτη.

Μετά την έκρηξη, τα σώματα των θυμάτων στην Πομπηία διατηρήθηκαν περίφημα σε ένα προστατευτικό κέλυφος τέφρας πριν τελικά αποσυντεθούν.

Από τα μέσα του 1800, τα κενά που άφησαν πίσω τους αυτά τα σώματα τελικά γέμισαν με γύψινα εκμαγεία για να αναδημιουργήσουν τις τελευταίες τους στιγμές.

Η νέα έρευνα, που περιγράφεται λεπτομερώς σε μια μελέτη στο Journal of the Geological Society και αναφέρθηκε από το Science, επεκτείνει το χρονοδιάγραμμα της έκρηξης από 19 σε 32 ώρες.

Άποψη του impluvium, της δεξαμενής συλλογής βρόχινου νερού στο αίθριο του αρχαίου ρωμαϊκού Domus Vettiorum, του σπιτιού των Vettii, στο αρχαιολογικό πάρκο της Πομπηίας. Ένα από τα διασημότερα και πλουσιότερα domus της Πομπηίας, το οποίο περιέχει εξαιρετικά έργα τέχνης και αφηγείται την ιστορία της κοινωνικής ανόδου δύο πρώην σκλάβων

Υποδηλώνει ότι ορισμένοι κάτοικοι θα μπορούσαν να είχαν επιβιώσει αν είχαν φύγει κατά τη διάρκεια της πεντάωρης περιόδου μεταξύ 2 μ.μ. και 7 μ.μ. την πρώτη ημέρα, αλλά δεν μπόρεσαν λόγω των κινδύνων.

Όταν τα πυροκλαστικά ρεύματα έφτασαν στις 7 μ.μ., όσοι είχαν βρει καταφύγιο σε κτίρια βρήκαν τραγικό θάνατο μέσα σε μια στιγμή.

Τη στιγμή της καταστροφής, ο Βεζούβιος θεωρήθηκε ανενεργός επειδή δεν είχε εκραγεί για περίπου 1.800 χρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι οι ντόπιοι ήταν σε μεγάλο βαθμό απροετοίμαστοι.

Οι ηφαιστειολόγοι από το Πανεπιστήμιο της Νάπολης Federico II, μέτρησαν την κατανομή και τον όγκο των ηφαιστειακών στρωμάτων γύρω από την περιοχή πρόσκρουσης.

Τα δεδομένα συνδυάστηκαν με τη διάσημη μαρτυρία του Πλίνιου του Νεότερου, του Ρωμαίου διοικητή που περιέγραψε έντονα την έκρηξη σε μια σειρά επιστολών.

Ο Πλίνιος ο νεότερος, ο οποίος ήταν μόλις 17 ετών τη στιγμή της καταστροφής, στάθμευε στο Misenum, απέναντι από τον κόλπο της Νάπολης.

Είχε παρατηρήσει ένα σύννεφο που έμοιαζε με ομπρέλα να υψώνεται πάνω από τον Βεζούβιο γύρω στη 1 μ.μ. - το κατακόρυφο λοφίο τέφρας γνωστό ως «στήλη έκρηξης».

Γύψινα εκμαγεία που δείχνουν τα θύματα καθώς ξεπεράστηκαν από τη θερμότητα και τα τοξικά αέρια της ηφαιστειακής έκρηξης του Βεζούβιου. Τα θύματα βρέθηκαν σε έναν οπωρώνα που έμεινε γνωστός ως ο Κήπος των Φυγάδων, μια αναφορά στις προσπάθειες των καταδικασμένων κατοίκων να διαφύγουν από την καταστροφή. Υπολογίζεται ότι 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι επισκέπτονται τα ερείπια κάθε χρόνο

Τώρα θεωρείται ένα από τα πιο επικίνδυνα ηφαίστεια στον κόσμο, ο Βεζούβιος εξακολουθεί να είναι ενεργός και θα μπορούσε να εκραγεί ξανά, αν και η πρόβλεψη πότε θα εκραγούν τα ηφαίστεια είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο έργο για τους ηφαιστειολόγους.

Εκτός από το ότι είναι δυνητικά θανατηφόρα και πάλι για τους Ιταλούς που ζουν στον κόλπο της Νάπολης, μια τέτοια έκρηξη θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει τους επιβάτες της αεροπορίας.

Το 79 μ.Χ., το νέφος τέφρας και αερίου του Βεζούβιου έφτασε 34 χιλιόμετρα σε ύψος, περισσότερο από το τριπλάσιο του ύψους πλεύσης των περισσότερων εμπορικών αεροσκαφών.

Δυστυχώς, η έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ. δεν είναι η πιο θανατηφόρα που συνέβη στην καταγεγραμμένη ιστορία, ακόμη και αν ληφθεί υπόψη το ανώτερο εύρος του εκτιμώμενου αριθμού των νεκρών.

Κολώνες πλαισιώνουν το "περιστύλιο", ή την αυλή, στο κέντρο του αρχαίου ρωμαϊκού Domus Vettiorum, του σπιτιού των Vettii, στο αρχαιολογικό πάρκο της Πομπηίας

Η έκρηξη του ηφαιστείου Tambora της Ινδονησίας το 1815 σκότωσε άμεσα περίπου 100.000 ανθρώπους, αλλά οδήγησε σε εκατομμύρια περισσότερους θανάτους αργότερα.

Απελευθέρωσε 24 κυβικά μίλια αερίων, σκόνης και πετρωμάτων στην ατμόσφαιρα, προκαλώντας πτώση των παγκόσμιων θερμοκρασιών ακολουθούμενη από αποτυχία καλλιεργειών, πείνα και ασθένειες.

Πιο πρόσφατα, το ηφαίστειο Nevado del Ruiz στην Κολομβία εξερράγη το 1985, σκοτώνοντας περίπου 25.000 ανθρώπους