Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμαμόγλου, ο οποίος βρίσκεται στη φυλακή εδώ και σχεδόν πέντε μήνες, δήλωσε ότι διακυβεύεται η "δημοκρατική νομιμότητα". Αν και εξακολουθεί να ελπίζει ότι θα εκπροσωπήσει την αντιπολιτευτική συμμαχία, "δεν είναι ώρα για δισταγμούς", δήλωσε στην πρώτη του συνέντευξη σε ξένα μέσα ενημέρωσης μετά τη σύλληψή του τον Μάρτιο.
"Δεν είμαι αφελής. Αν μου απαγορευτεί επίσημα η συμμετοχή, η δημοκρατική αντιπολίτευση πρέπει να ενωθεί", δήλωσε ο Ιμαμόγλου σε γραπτή απάντηση σε ερωτήσεις μέσω των συμβούλων του. "Αν η πορεία προς τα εμπρός απαιτεί έναν άλλο υποψήφιο, αυτός ο άνθρωπος πρέπει να προωθήσει το συλλογικό μας όραμα για δικαιοσύνη, ευημερία και ειρήνη".
Τα σχόλια αυτά δείχνουν ότι ο Ιμαμόγλου προετοιμάζεται για μια μακρά νομική μάχη που θα μπορούσε να τον αποκλείσει από τις εκλογές, ενώ η πιθανή απομάκρυνσή του από την πολιτική σκηνή έχει επιπτώσεις που ξεπερνούν τα όρια της Τουρκίας.
Μετά από περισσότερες από δύο δεκαετίες στην εξουσία, ο 71χρονος Ερντογάν προσπαθεί να διατηρήσει τον αυστηρό έλεγχο της πολιτικής σε όλα τα θέματα, από την Ουκρανία και τη Συρία έως τη μετανάστευση και τους ενεργειακούς διαδρόμους. Αν και επί του παρόντος είναι πιο κοντά στην ηγεσία των ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ, ο Ερντογάν έχει εμβαθύνει τις σχέσεις με τη Ρωσία, έχει προσεγγίσει την Κίνα και έχει ενισχύσει τις σχέσεις με τα κράτη του Κόλπου.
Ο Ιμαμόγλου έχει τοποθετηθεί ως φιλοευρωπαϊκός μεταρρυθμιστής, υποσχόμενος μια πιο φιλελεύθερη, διαφανή και συνεργατική εξωτερική και εσωτερική πολιτική.
Η φυλάκισή του προκάλεσε διεθνή κριτική από οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και φορείς παρακολούθησης της δημοκρατίας, ενώ η λίρα έπεσε κατακόρυφα και κόστισε στην Τουρκία 50 δισ. δολάρια σε αποθεματικά για να την υπερασπιστεί. (Η κεντρική τράπεζα ανέκτησε το μεγαλύτερο μέρος της απώλειας τους επόμενους μήνες.) Ωστόσο, δεν υπήρξε σημαντική πολιτική αντίδραση.
"Ορισμένες δημοκρατικές κυβερνήσεις, ακόμη και εκείνες που μιλούν δυνατά για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου, έμειναν σιωπηλές όταν ήρθαν αντιμέτωπες με την πραγματικότητά μας", είπε. "Αυτό δεν είναι ρεαλισμός. Είναι μυωπία και είναι επικίνδυνο", σημείωσε.
Τουρκία: Πυρκαγιά στα Δαρδανέλλια – 2.000 κάτοικοι απομακρύνθηκαν
Ο Ιμαμόγλου απέκτησε εθνική φήμη μετά την κατάκτηση της εξουσίας στην Κωνσταντινούπολη από το κυβερνών κόμμα ΑΚ το 2019, η πρώτη σημαντική εκλογική ήττα του Ερντογάν σε πάνω από δύο δεκαετίες. Από τότε, ο δήμαρχος έχει γίνει το πρόσωπο της ταλαιπωρημένης αντιπολίτευσης και στόχος ενός αυξανόμενου αριθμού δικαστικών υποθέσεων.
Η σύλληψή του νωρίτερα φέτος ήρθε λίγες μέρες μετά από μια μακροχρόνια διαμάχη σχετικά με τη νομιμότητα του πτυχίου του, το οποίο ακυρώθηκε αναδρομικά τον Μάρτιο, τρεις δεκαετίες μετά την αποφοίτησή του. Η απόφαση αυτή, που ελήφθη από το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, του αφαίρεσε τα προσόντα που απαιτούνται για να υποβάλει υποψηφιότητα για την προεδρία.
Αντιμετωπίζει πολλαπλές κατηγορίες, μεταξύ των οποίων διαφθορά και υποστήριξη της τρομοκρατίας, ενώ τον Ιούλιο καταδικάστηκε για απειλή εναντίον εισαγγελέα. Δεν του έχει απαγορευτεί η συμμετοχή στην πολιτική, αλλά αυτό μπορεί να συμβεί ανάλογα με την έκβαση των υποθέσεων.
Ο Ιμαμόγλου αρνείται κάθε παράνομη πράξη και χαρακτήρισε τη σύλληψή του ως "διαφανή προσπάθεια" να τον εμποδίσουν να υποβάλει υποψηφιότητα για την προεδρία, ισχυριζόμενος ότι ήταν πολιτικά ενορχηστρωμένη. "Το καθεστώς επέλεξε να χρησιμοποιήσει τη γραφειοκρατία ως όπλο", ανέφερε σε γραπτές δηλώσεις του. "Το ζήτημα του πτυχίου είναι μόνο ένα από μια σειρά καφκικών δικών".
Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα του Ιμαμογλού, ή CHP, και αρκετοί δήμοι υπό την ηγεσία της αντιπολίτευσης βρίσκονται επίσης υπό πίεση. Εκατοντάδες αξιωματούχοι συνελήφθησαν στο πλαίσιο μιας εκτεταμένης έρευνας για διαφθορά που ξεκίνησε μετά τα εθνικά κέρδη της αντιπολίτευσης στις τοπικές εκλογές του 2024.
"Η συμβουλή μου προς τους ηγέτες του CHP είναι να είναι υπομονετικοί και να περιμένουν τις αποφάσεις της ανεξάρτητης δικαιοσύνης", δήλωσε ο Ερντογάν τον περασμένο μήνα, κατηγορώντας το κόμμα ότι "έχει εναποθέσει τις ελπίδες του" στις δημόσιες διαδηλώσεις που υποστηρίζουν τον Ιμαμογλού. "Προσπαθούν να καλύψουν τα εγκλήματά τους υπονομεύοντας τις δικαστικές μας αρχές και αθωώνοντας τους ενόχους μέσω διαδηλώσεων στους δρόμους".
Μια πολύ σημαντική δικαστική υπόθεση έχει προγραμματιστεί για τις 8 Σεπτεμβρίου, όταν ένας δικαστής θα αποφανθεί σχετικά με το αν το συνέδριο του CHP του 2023 ήταν νομικά έγκυρο. Τότε ήταν που ο σύμμαχος του Ιμαμόγλου, Οζγκούρ Οζέλ, έγινε ηγέτης του κόμματος.
"Αν υπάρξουν προσπάθειες να διαιρεθεί ή να σαμποταριστεί το κόμμα μέσω νομικών παρεμβάσεων, δεν θα αντιδράσουμε με πανικό", δήλωσε ο Ιμαμόγλου. "Θα αντιδράσουμε με αποφασιστικότητα".
Το όνομα του Οζέλ άρχισε πρόσφατα να κυκλοφορεί ως πιθανός υποψήφιος συναίνεσης σε περίπτωση που ο Ιμαμόγλου αποκλειστεί από τις εκλογές που είναι προγραμματισμένες για το 2028, αν και ο ίδιος έχει δηλώσει προηγουμένως ότι δεν θα το κάνει. Ο δήμαρχος της Άγκυρας, Μανσούρ Γιαβάς, θεωρείται ευρέως ως ένας άλλος ισχυρός πιθανός αντίπαλος του Ερντογάν. Και οι δύο έχουν δηλώσει δημοσίως την αλληλεγγύη τους προς τον Ιμαμόγλου από τη σύλληψή του.
Στις προεδρικές εκλογές του 2023, ο πρώην ηγέτης του CHP Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου έθεσε υποψηφιότητα εναντίον του Ερντογάν, παρά το γεγονός ότι οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι ο Ιμαμόγλου ή ο Γιαβάς είχαν περισσότερες πιθανότητες. Ο Κιλιτσντάρογλου τελικά ηττήθηκε.
"Προς τους ηγέτες στην Ουάσινγκτον, το Βερολίνο, το Λονδίνο και αλλού: αν θέλετε μια σταθερή Τουρκία που να αποτελεί μέρος της παγκόσμιας δημοκρατικής οικογένειας, τότε δεν πρέπει να αδιαφορείτε όταν η δημοκρατία καταρρέει μπροστά στα μάτια σας", δήλωσε ο Ιμαμόγλου.
