Συγκλονιστικές εικόνες κατέγραψε η κάμερα της ΕΡΤ στο χώρο του εγκαταλειμμένου διεθνούς αεροδρομίου της Λευκωσίας, το οποίο από το καλοκαίρι του 1974 βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Εθνών.
Ο πιλότος της τελευταίας εμπορικής πτήσης που πραγματοποιήθηκε τα ξημερώματα της 20ης Ιουλίου της ίδιας χρονιάς περιγράφει στην ΕΡΤ τί είδε από το πιλοτήριο του αεροσκάφους κατά την προσέγγισή του στην Κύπρο.
To Διεθνές Αεροδρόμιο Λευκωσίας λειτουργούσε από την δεκαετία του ’30 ως στρατιωτικό αεροδρόμιο και με αυτή την ιδιότητα συνέχισε να λειτουργεί καθ’όλη την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και μετέπειτα.
Απόρρητο: Όταν οι Ευρωπαίοι έδειχναν κατανόηση στην τουρκική εισβολή
Τον Μάρτιο του 1968 εγκαινιάστηκε για εμπορικές πτήσεις από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Μακάριο, αποτελώντας ένα πραγματικό στολίδι για την εποχή του, αλλά και ολόκληρη την περιοχή, συνδέοντας την Ευρώπη με τη Μέση Ανατολή.
Περιελάμβανε πολυτελείς χώρους, μαγαζιά, εστιατόρια, ενώ τα πρωτοποριακά τεχνολογικά του συστήματα προσέλκυσαν το ενδιαφέρον εκπροσώπων από όλο τον κόσμο.
Σήμερα, στέκεται ακόμη στο ίδιο σημείο, βουβό, έρημο. Με εμφανή τα σημάδια του χρόνου, που σταμάτησε στο δραματικό πρωινό το καλοκαίρι της εισβολής στην Κύπρο.
Λίγα μέτρα πιο πέρα από τον Πύργο Ελέγχου, το κεντρικό κτίριο του αεροδρομίου παραδομένο στο χρόνο και γεμάτο λουκέτα παντού. Έτοιμο να καταρρεύσει. Με δύο ράμπες, μία αριστερά και μία δεξιά. Στη μέση, ο κυρίως χώρος, με τα τζάμια γεμάτα σημάδια από σφαίρες μέχρι σήμερα. Ο χαρακτηριστικός γαλάζιος ιμάντας παραλαβής αποσκευών, οι κουζίνες του αεροδρομίου, γραφειακοί χώροι.
Στον εξωτερικό χώρο, το μοναδικό αεροσκάφος των κυπριακών αερογραμμών που διασώζεται μέχρι σήμερα. Είναι τόσο μεγάλες οι βλάβες που υπέστη που ήταν αδύνατον να μετακινηθεί.
Ένα σχεδόν πανομοιότυπο οδηγούσε ο κος Αδάμος Μαρνέρος, κυβερνήτης των Κυπριακών Αερογραμμών, ο οποίος εκτέλεσε την τελευταία εμπορική πτήση τα ξημερώματα της 20ης Ιουλίου.
Το δρομολόγιο ξεκίνησε από το Λονδίνο με ενδιάμεση στάση τη Ρώμη και τελικό προορισμό τη Λευκωσία, μεταφέροντας δύο οικογένειες, μία Ελληνοκυπρίων και μια Τουρκοκυπρίων.
Όπως περιέγραψε ο κος Μαρνέρος στην ΕΡΤ, είδε από αέρος τα πολεμικά σκάφη που είχαν περικυκλώσει την Κύπρο. Όπως αποδείχτηκε μετά, τα πρώτα που αντίκρυσε ανήκαν στον Αμερικανικό 6ο στόλο.
Ο πιλότος του αεροσκάφους ζήτησε από τον Πύργο Ελέγχου να παραμείνει στα 15.000 πόδια και να κάνει ακόμη και κύκλο πάνω από την Κύπρο, προκειμένου να διαπιστώσει τί συμβαίνει. Ωστόσο, όπως δήλωσε στην ΕΡΤ (Μανιάνα Καλογεράκη - Κάμερα: Χρίστος Κυριάκου), έλαβε την εντολή να προσγειώσει το αεροπλάνο, το οποίο και έκανε, λαμβάνοντας διαβεβαιώσεις ότι όλα ήταν υπό έλεγχο.
Έτσι χάθηκε η Κύπρος: Ο ρόλος του Χ. Κίσινγκερ στην τουρκική εισβολή - Ποιοι πραγματικά πρόδωσαν το νησί
Στάθμευσε το αεροσκάφος, αποχαιρέτησε το πλήρωμά του και ξεκίνησε για το διαμέρισμά του στη Λευκωσία. Ήταν εκεί, όπως δήλωσε, που είδε τους πρώτους αλεξιπτωτιστές, αλλά και τις πρώτες βόμβες να πλήττουν την πρωτεύουσα της Κύπρου.
Μάλιστα, σήμερα, 47 χρόνια μετά, παραχώρησε τις δηλώσεις από το σημείο στο οποίο είδε τα γεγονότα εκείνο το ξημέρωμα του 1974.
Σήμερα το Διεθνές Αεροδρόμιο Λευκωσίας τελεί υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Εθνών και χρησιμοποιείται κυρίως για συνομιλίες για το Κυπριακό.
