Σε μια κρίσιμη καµπή φαίνεται ότι έχει εισέλθει η διαδικασία κτηµατογράφησης της χώρας, µε την περιορισµένη συµµετοχή των πολιτών να οδηγεί σε διαρκείς παρατάσεις, οι οποίες ωστόσο αναµένεται να ανεβάσουν σηµαντικά το κόστος του έργου, µε κίνδυνο να καθυστερήσει και η ολοκλήρωσή του, η οποία έχει προγραµµατιστεί για το 2021.

Σε αυτό θα πρέπει να συνεκτιµηθεί και το γεγονός ότι πέντε από τις 32 µελέτες κτηµατογράφησης δεν έχουν ανατεθεί ακόµα εξαιτίας δικαστικών προσφυγών των αναδόχων. Πρόκειται για τις µελέτες που αφορούν τις περιοχές Ρεθύµνου, Χανίων, Κυκλάδων, Θεσπρωτίας-Κέρκυρας και του υπολοίπου µισού Ηρακλείου.

Να σηµειωθεί ότι µε πρόσφατη νοµοθετική ρύθµιση δόθηκε η δυνατότητα έως και 6µηνης παράτασης των προθεσµιών µε υπουργική απόφαση. Στο πλαίσιο αυτό τις προηγούµενες ηµέρες η προθεσµία σε 18 περιοχές παρατάθηκε για περίπου 3 µήνες, έως τις 15 Σεπτεµβρίου.

Σύµφωνα µε τις πρώτες εκτιµήσεις των αναδόχων, το κόστος µιας ενδεχόµενης 6µηνης παράτασης των 32 συµβάσεων, οι οποίες έχουν κοστολογηθεί κοντά στα 300 εκατ. ευρώ ύστερα από τις εκπτώσεις που υποβλήθηκαν, δεν αποκλείεται να φτάσει και τα 40 εκατ. Αν και ο ακριβής υπολογισµός του είναι αδύνατο να γίνει εκ των προτέρων, δεδοµένου ότι παραµένει θολό το πόσες και πόσης διάρκειας επιµηκύνσεις των αρχικών προθεσµιών αναµένεται να δοθούν, θεωρείται βέβαιο ότι στο τέλος θα… ανεβάσει τον λογαριασµό. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η ηγεσία του υπουργείου έχει αποκλείσει το ενδεχόµενο να δοθεί οριζόντια παράταση 6 µηνών σε όλες τις περιοχές.

Στην αναμονή
Εως τώρα, πάντως, δεν έχει υπάρξει κάποια ανακοίνωση για επέκταση των συµβάσεων ή υπογραφή συµπληρωµατικών για το ζήτηµα αυτό: «Εχουµε ενηµέρωση για τις παρατάσεις, αλλά όχι εντολή ως προς το τι θα ακολουθήσει συγκεκριµένα ως προς το ενισχυµένο προσωπικό ή τα γραφεία ενηµέρωσης των πολιτών» λέει στο «Εθνος της Κυριακής» ο εκπρόσωπος των αναδόχων, Σωτήρης Λιάρος, προσθέτοντας πως το προσεχές διάστηµα οι µελετητές θα απευθυνθούν εγγράφως στον φορέα του Κτηµατολογίου προκειµένου να αποσαφηνιστεί το θέµα.

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ελληνικού Κτηµατολογίου, Βύρων Νάκος, σηµειώνει πως «µια παράταση 1-2 µηνών δεν δηµιουργεί πρόβληµα. Ενδεχόµενη εξάντληση του 6µήνου όµως θα µπορούσε να πάει πίσω τις µελέτες». Σύµφωνα µε τον ίδιο, πάντως, οι ρυθµοί των δηλώσεων δεν είναι τόσο αργοί, δεδοµένου ότι περίπου 60% των ενδιαφεροµένων έχουν κάνει την αρχική δήλωση παίρνοντας αριθµό πρωτοκόλλου ώστε να προσκοµίσουν σε δεύτερο χρόνο τα δικαιολογητικά.

Από την πλευρά των αναδόχων σηµειώνεται ότι για τις συµβάσεις, οι οποίες έχουν ένα συγκεκριµένο χρονοδιάγραµµα, είχαν ήδη δοθεί εκπτώσεις συνολικού ύψους περίπου 150 εκατ. ευρώ, ενώ στην κτηµατογράφηση απασχολούνται περίπου 2.500 άτοµα. Ως εκ τούτου οι παρατάσεις θα επιφέρουν πρόσθετα κόστη λειτουργίας.

Να σηµειωθεί επίσης ότι κατά τη διάρκεια της διαδικασίας έχουν προηγηθεί και ορισµένοι «νεκροί χρόνοι», όπως για παράδειγµα η καθυστέρηση στην παράδοση των γραφείων κτηµατογράφησης έως και 4 µήνες σε ορισµένες περιπτώσεις.

Την ίδια στιγµή και οι παρατάσεις που δίνονται σε αρκετές περιπτώσεις καταφέρνουν να… µπερδέψουν περισσότερο τους πολίτες. Αιτία γι’ αυτό είναι ότι οι µελέτες για κάθε υπό κτηµατογράφηση περιοχή ξεκίνησαν ξεχωριστά και όχι όλες µαζί, µε αποτέλεσµα οι παρατάσεις να δίνονται ανά περιφερειακή ενότητα σε διαφορετικές ηµεροµηνίες δηµιουργώντας σύγχυση.

Μέχρι στιγµής, πάντως, η συµµετοχή των πολιτών στη διαδικασία παραµένει σχετικά περιορισµένη ως προς την ολοκλήρωσή της, καθώς από το σύνολο των δικαιωµάτων στις περιοχές στις οποίες βρίσκεται σε εξέλιξη η κτηµατογράφηση έως τώρα έχει δηλωθεί µόνο το 21,03%, δηλαδή 2.651.090 δικαιώµατα από το εκτιµώµενο σύνολο των 12,6 εκατ. δικαιωµάτων σε αυτές τις περιοχές.

Η ήδη µικρή συµµετοχή συρρικνώθηκε περαιτέρω ύστερα από τη ρύθµιση για τη δυνατότητα έως και 6µηνης παράτασης στις προθεσµίες, ενώ η παρατεταµένη προεκλογική περίοδος µείωσε κι άλλο τον ρυθµό υποβολής δηλώσεων.

Θετικό είναι, πάντως, το γεγονός ότι για περίπου 60% των δικαιωµάτων έχει ήδη γίνει το πρώτο βήµα. Οι ιδιοκτήτες έχουν λάβει αριθµό πρωτοκόλλου και έχουν κλείσει ραντεβού προκειµένου να προσκοµίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά.

Οι εκπρόσωποι των αναδόχων είχαν εξαρχής επισηµάνει στη διοίκηση του Ελληνικού Κτηµατολογίου ότι η αρχική προθεσµία υποβολής δηλώσεων διάρκειας 6 µηνών (3+3) για τους κατοίκους εσωτερικού δεν θα ήταν αρκετή για τις περιοχές αυτής της φάσης: «Πρόκειται για δύσκολες περιοχές, αγροτικές, ορεινές, στις οποίες ο εντοπισµός των γεωτεµαχίων είναι δυσχερέστερος, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις δεν υπάρχουν τίτλοι και δεν έχει ξεκαθαριστεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς» επισηµαίνει ο συντονιστής του έργου κτηµατογράφησης της Αθήνας και εκπρόσωπος της αναδόχου κοινοπραξίας, Γιώργος ∆ηµητρίου.

Την ίδια στιγµή δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόµα πότε θα ξεκινήσουν οι πέντε µελέτες που υπολείπονται, µε τα αντίστοιχα έργα να θεωρείται πλέον µάλλον απίθανο να έχουν ολοκληρωθεί το 2021. «Ειδικά η σύµβαση για τις Κυκλάδες θα µπορούσε να είχε ξεκινήσει ύστερα από τα προσωρινά µέτρα του ΣτΕ. Ωστόσο το Ελληνικό Κτηµατολόγιο αποφάσισε να περιµένει την κύρια δίκη, η οποία έως τώρα έχει πάρει τρεις αναβολές, η τελευταία για τον προσεχή Νοέµβριο» σηµειώνει ο κ. ∆ηµητρίου.

Για τις υπόλοιπες τέσσερις συµβάσεις έχουν γίνει οι δίκες τον Νοέµβριο του 2018 και αναµένονται αποφάσεις, και όπως φαίνεται θα είναι δύσκολο να συµβασιοποιηθούν πριν από το 2020.

«Αγκάθι» αποτελεί και η µη ύπαρξη κυρωµένων δασικών χαρτών σε όλη την επικράτεια, διαδικασία όµως η οποία αναµένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το στάδιο της ανάρτησης των στοιχείων των κτηµατογραφούµενων περιοχών.

Η προανάρτηση στην Αθήνα
«Χλιαρή» η συµµετοχή των ιδιοκτητών ακινήτων στον ∆ήµο Αθηναίων στην προανάρτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη αυτήν την περίοδο και αφορά ουσιαστικά τον επανέλεγχο των ήδη υποβληθεισών δηλώσεων.

Αν και η συµµετοχή στην προανάρτηση δεν είναι απαραίτητο βήµα στην περίπτωση που δεν υπάρχουν λάθη ή αλλαγές στην αρχική δήλωση, καλό είναι να υπάρξει ένας επανέλεγχος των στοιχείων από τους ενδιαφερόµενους ώστε να αποφευχθεί πρόσθετη ταλαιπωρία και έξοδα στο µέλλον.

Εως τώρα για την προανάρτηση της Αθήνας έχουν ενηµερωθεί µέσω ηλεκτρονικού ταχυδροµείου, γραπτών µηνυµάτων (SMS) και συµβατικού ταχυδροµείου 505.844 ιδιοκτήτες ακινήτων. Μέχρι στιγµής, πάντως, και ενώ βρισκόµαστε µόλις µία ανάσα πριν από την εκπνοή της προθεσµίας της προανάρτησης για την Αθήνα, η οποία λήγει στις 24 Ιουνίου, έχουν καταγραφεί περισσότερες από 18.200 αιτήσεις επανεξέτασης στοιχείων, εκ των οποίων οι 11.102 έγιναν ηλεκτρονικά και πάνω από 7.100 παρελήφθησαν στο Γραφείο Κτηµατογράφησης. Σύµφωνα µε τα στοιχεία του Ελληνικού Κτηµατολογίου, το γραφείο κτηµατογράφησης επισκέφτηκαν συνολικά 13.595 πολίτες, ενώ σε έλεγχο των στοιχείων τους µέσω της ηλεκτρονικής εφαρµογής και των κωδικών Taxisnet προέβησαν περίπου 80.000 ιδιοκτήτες.

Από τις αιτήσεις επανεξέτασης:

Το 41% αφορούσε διορθώσεις στα στοιχεία του δικαιούχου.
Το 14% αφορούσε το είδος του δικαιώµατος. Η πλειονότητα αφορά δικαιώµατα από επικαρπία και ψιλή κυριότητα, η οποία πλέον δηλώνεται ως πλήρης κυριότητα ύστερα από περιπτώσεις θανάτου.
Το 12% στα στοιχεία του τίτλου, µεταγραφές, εγγραφές κ.λπ.
Το 33% αφορούσε άλλα στοιχεία (εγγραφή µη ενεργών δικαιωµάτων, µη εγγραφή δηλωθέντων δικαιωµάτων, περιπτώσεις συγκυριότητας σε διηρηµένες ιδιοκτησίες κ.λπ.)
Να σηµειωθεί ότι περίπου 3,4% των συµπληρωµατικών στοιχείων αφορούσε µεταβολή στο εµβαδό ύστερα από τακτοποίηση χώρων, όπως οι ηµιυπαίθριοι κ.λπ. Ωστόσο τα στοιχεία αυτά δεν καταγράφονται, δεδοµένου ότι το Κτηµατολόγιο καταγράφει µόνο ιδιοκτησία και όχι χαρακτήρα ακινήτου.

Μετά τη λήξη της προθεσµίας προανάρτησης προβλέπεται η επικαιροποίηση των στοιχείων από τον ανάδοχο, κάτι το οποίο αναµένεται να διαρκέσει δύο µήνες. Στη συνέχεια η επικαιροποιηµένη βάση δεδοµένων θα παραδοθεί στον φορέα του Κτηµατολογίου και εντός τριµήνου θα γίνει ο έλεγχός της. Σύµφωνα µε τον κ. ∆ηµητρίου, αν όλα πάνε βάσει χρονοδιαγράµµατος, η ανάρτηση, η οποία είναι και το επόµενο βήµα, µπορεί να γίνει έως το τέλος της χρονιάς.