Χθες μεσημέρι Τετάρτης, τα κράτη-μέλη της ΕΕ ενέκριναν τα πρώτα εμπορικά αντίμετρα κατά των ΗΠΑ, ως απάντηση στους αμερικανικούς δασμούς στις εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα από την ΕΕ. «Η ΕΕ θεωρεί τους δασμούς των ΗΠΑ αδικαιολόγητους και επιζήμιους, προκαλώντας οικονομική ζημιά και στις δύο πλευρές, καθώς και στην παγκόσμια οικονομία», τονίζεται στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ παράλληλα υπογραμμίζεται ότι η ΕΕ έχει δηλώσει την επιθυμία της να βρεθεί μια «ισορροπημένη και αμοιβαία επωφελής» λύση, μέσα από τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ. Η ψηφοφορία έγκρισης από τα κράτη μέλη σημαίνει ότι -μετά το τέλος των εσωτερικών διαδικασιών της Επιτροπής και τη δημοσίευση της εκτελεστικής πράξης- τα αντίμετρα θα τεθούν σε ισχύ.
Οι δασμοί σε ορισμένα προϊόντα θα αρχίσουν να εισπράττονται από τις 15 Απριλίου. «Αυτά τα αντίμετρα μπορούν να ανασταλούν ανά πάσα στιγμή, εάν οι ΗΠΑ συμφωνήσουν σε ένα δίκαιο και ισορροπημένο αποτέλεσμα από τις διαπραγματεύσεις», επισημαίνει στην ανακοίνωσή της η Επιτροπή.
Η απάντηση της ΕΕ στην απόφαση του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει δασμούς σε όλους τους εμπορικούς εταίρους της Αμερικής, μπορεί να είναι λιγότερο επιθετική από ό,τι αναμενόταν, αλλά πάντως δείχνει δημιουργικότητα στην προσπάθειά της να χτυπήσει τις ΗΠΑ εκεί που θα πονέσουν περισσότερο. Σύμφωνα με εσωτερικό έγγραφο που περιήλθε σε γνώση του Politico νωρίτερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέταζε το ενδεχόμενο επιβολής δασμών έως και 25% σε ένα ευρύ φάσμα αμερικανικών εξαγωγών, αξίας περίπου 22,1 δισ. ευρώ, με βάση τα στοιχεία για τις εισαγωγές προς την ΕΕ το 2024.
Ο κατάλογος περιλαμβάνει γεωργικά και βιομηχανικά προϊόντα όπως η σόγια, το κρέας, ο καπνός, ο σίδηρος, ο χάλυβας και το αλουμίνιο, προκειμένου να χτυπηθούν οι τομείς της αμερικανικής παραγωγής που βασίζονται περισσότερο στις υπερατλαντικές εξαγωγές. Η πρώτη δέσμη δασμών αφορά σε αγαθά όπως το κράνμπερι ή ο χυμός πορτοκαλιού, τους οποίους η ΕΕ επέβαλε αρχικά το 2018 κατά την πρώτη προεδρία Τραμπ αλλά ανέστειλε το 2021. Στη συνέχεια, έγραψε το Politico, από τις 16 Μαΐου θα επιβληθεί δασμός 25% σε μια δεύτερη παρτίδα εισαγόμενων ειδών όπως ο χάλυβας, το κρέας, η λευκή σοκολάτα και το πολυαιθυλένιο.
Τέλος, δασμοί 25% στα αμύγδαλα και τη σόγια θα τεθούν σε ισχύ από την 1η Δεκεμβρίου. Συνολικά, οι δασμοί της ΕΕ πρόκειται να αγγίξουν τις εξαγωγές αξίας έως και 13,5 δισ. δολαρίων από τις «κόκκινες πολιτείες», αυτές δηλαδή που ψήφισαν τον Τραμπ, σύμφωνα με την ανάλυση του Politico για τα εμπορικά δεδομένα του 2024.
Πρώτος στόχος η σόγια
Ο βασικός στόχος της ΕΕ θα είναι η σόγια, ένα προϊόν με τεράστια οικονομική και συμβολική σημασία για τις πολιτείες που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Οι ΗΠΑ είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας σόγιας στον κόσμο και οι δασμοί της ΕΕ θα πλήξουν έναν τομέα που έχει ήδη χτυπηθεί από τα αντίποινα της Κίνας, τον αυξανόμενο παγκόσμιο ανταγωνισμό και την πτώση των τιμών. Επίσης, το 82,5 % των αμερικανικών εξαγωγών σόγιας στην ΕΕ προέρχονται από τη Λουιζιάνα, την πολιτεία καταγωγής του Ρεπουμπλικανού προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων, Μάικ Τζόνσον. Οπως ήταν αναμενόμενο, οι παραγωγοί σόγιας των ΗΠΑ επέκριναν την εμπορική πολιτική του Τραμπ τον περασμένο μήνα, υποστηρίζοντας ότι «οι δασμοί δεν είναι κάτι που πρέπει να αντιμετωπίζουμε ελαφρά τη καρδιά» και προτρέποντας την κυβέρνηση «να επανεξετάσει τους δασμούς στον Καναδά, το Μεξικό και την Κίνα και πιθανούς επικείμενους δασμούς».
Μέχρι στιγμής, ωστόσο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει επισημάνει ότι «δεν εξέταζε» την αναστολή των νέων δασμών. Η ΕΕ, σημειώνει το Politico, στοχεύει επίσης το βόειο κρέας από το Κάνσας και τη Νεμπράσκα, τα πουλερικά από τη Λουιζιάνα, τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων από το Μίσιγκαν, τα τσιγάρα από τη Φλόριντα και τα προϊόντα ξυλείας από τη Βόρεια Καρολίνα, τη Γεωργία και την Αλαμπάμα. Ενώ η Επιτροπή απέρριψε την προσθήκη του ουίσκι από το τελικό προσχέδιο, έπειτα από αντίδραση της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ιρλανδίας, συμπεριέλαβε άλλα, πιο εξειδικευμένα προϊόντα, που θα πονέσουν πολύ τους εξαγωγείς στις Ρεπουμπλικανικές πολιτείες. Αυτά περιλαμβάνουν παγωτό από την Αριζόνα, χαρτομάντιλα από τη Νότια Καρολίνα, ηλεκτρικές κουβέρτες από την Αλαμπάμα, γραβάτες και παπιγιόν από τη Φλόριντα (εκτός αν είναι φτιαγμένα από μετάξι, που προσφέρει η Δημοκρατική Καλιφόρνια) και πλυντήρια ρούχων από το Ουισκόνσιν.
Τα ζυμαρικά από τη Φλόριντα και τη Νότια Καρολίνα θα αντιμετωπίσουν επίσης δασμούς και η Ιταλία πιθανότατα θα χαρεί να καλύψει το κενό που θα δημιουργηθεί στην αγορά. Εσώρουχα με έξτρα φόρο Τα γυναικεία νεγκλιζέ από το Οχάιο και το Κεντάκι, μπήκαν κι αυτά στη λίστα, όπως και τα ανδρικά εσώρουχα, αν και αυτά προέρχονται κυρίως από μπλε πολιτείες. Ο εμπορικός πόλεμος που εξαπέλυσε ο Τραμπ έχει ήδη βαρύ τίμημα για την Ουάσινγκτον, καθώς ο Καναδάς και η Κίνα έχουν ανταποκριθεί στον κατακλυσμό των δασμών του προέδρου των ΗΠΑ με τους δικούς τους αντιδασμούς. Συνολικά, σύμφωνα με το Politico, τα αντίποινα που επιβλήθηκαν από την Κίνα, τον Καναδά και την ΕΕ θα πλήξουν σχεδόν 90 δισ. δολάρια των αμερικανικών εξαγωγών.
Το Πεκίνο επέβαλε επιπλέον δασμούς 15% σε προϊόντα όπως το κοτόπουλο, το σιτάρι και το καλαμπόκι μαζί με 10% για τη σόγια, το κρέας, τα φρούτα και άλλες γεωργικές και κτηνοτροφικές εξαγωγές. Ο Καναδάς έχει επιβάλει δύο σειρές δασμών: 25% σε μια σειρά αγροδιατροφικών προϊόντων και 25% σε προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου. Από την πλευρά τους, οι Βρυξέλλες έχουν σηματοδοτήσει ότι δεν θα υποκύψουν στις απαιτήσεις του Τραμπ, αφήνοντας παράλληλα την πόρτα ανοιχτή στις διαπραγματεύσεις. Τη Δευτέρα 7 Απριλίου το μπλοκ πρόσφερε ένα δασμολογικό καθεστώς «μηδέν προς μηδέν» σε βιομηχανικά αγαθά όπως αυτοκίνητα, φάρμακα, χημικά, πλαστικά και μηχανήματα.
Ωστόσο, ο Τραμπ απέρριψε την προσφορά και προέτρεψε τις χώρες της ΕΕ να αγοράσουν αμερικανικά ενεργειακά προϊόντα αξίας 350 δισ. δολαρίων για να κάνουν το εμπορικό έλλειμμα «να εξαφανιστεί σε μια εβδομάδα». Ως έσχατη λύση, το μπλοκ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το «εμπορικό υπερόπλο του», χτυπώντας με δασμούς τις υπηρεσίες των ΗΠΑ. Αυτό, καταλήγει το Politico θα ανέβαζε τον εμπορικό πόλεμο σε ένα εντελώς νέο επίπεδο, όμως δεν είναι ακόμη έτοιμες να το κάνουν όλες οι χώρες της ΕΕ.
