Σαφής εξασθένιση του μαγνητικού πεδίου της Γης στην περιοχή μεταξύ της Αφρικής και της Νότιας Αμερικής παρατήρησε ότι συμβαίνει ο Υπηρεσία Διαστήματος της Ευρώπης (ESA), ερευνώντας μια σειρά γεωμαγνητικών ανωμαλιών που οδηγούν εδώ και πέντε χρόνια στην δημιουργία τεχνικών προβλημάτων σε δορυφόρους, αεροσκάφη και τηλεπικοινωνίες!

Συγκεκριμένα έχει παρατηρηθεί μια μεγάλη περιοχή μειωμένης μαγνητικής έντασης μεταξύ της Αφρικής και της Νότιας Αμερικής, που ονομάζεται Νότια Ατλαντική Ανωμαλία.

Στη σημείο αυτό, σχηματίστηκε ένα κέντρο ελάχιστης έντασης σε διάστημα μόλις πέντε χρόνων!

Οι ερευνητές εικάζουν ότι η αποδυνάμωση, μια απόλυτα φυσιολογική διαδικασία, είναι ένα σημάδι ότι η Γη κατευθύνεται προς μια αντιστροφή πόλων, η οποία συμβαίνει όταν οι βόρειοι και νότιοι πόλοι αλλάζουν θέσεις - και η τελευταία φορά που συνέβη αυτό ήταν 780.000 χρόνια πριν, σύμφωνα με το γεωλογικό «αρχείο» της Γης με καταστροφικά αποτελέσματα σε όλα τα επίπεδα.

Συμβαίνουν κατακλυσμιαία γεγονότα, τεραστίων διαστάσεων σεισμοί, εκρήξεις ηφαιστείων, αναδιατάξεις θαλασσών και ηπείρων με ακραία βίαιο τρόπο και βέβαια, αλλαγή κλίματος, σε σημείο που να ανακατανέμεται ολόκληρος ο κύκλος της ζωής στον πλανήτη.

Φαίνεται ότι η διαδικασία αντιστροφής των πόλων έχει ξεκινήσει και τα επόμενα 50 χρόνια μπορεί να είναι καθοριστικά.

Ο Jürgen Matzka, από το Γερμανικό Κέντρο Ερευνών για τις Γεωεπιστήμες δήλωσε σχετικά ότι: «Η ανωμαλία στην περιοχή του Νοτίου Ατλαντικού εμφανίστηκε την τελευταία δεκαετία και τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται έντονα. Η πρόκληση τώρα είναι να κατανοήσουμε τις διαδικασίες στον πυρήνα της Γης που οδηγούν αυτές τις αλλαγές».

Το μαγνητικό πεδίο είναι ζωτικής σημασίας για τη ζωή στον πλανήτη μας, καθώς μας προστατεύει από την κοσμική ακτινοβολία και τα φορτισμένα σωματίδια που εκπέμπονται από τον ήλιο.

Το εξασθενημένο πεδίο έχει χάσει 9% της έντασής του τα τελευταία 200 χρόνια. Ωστόσο, ένας ακόμη μεγαλύτερος τομέας αδυναμίας αναπτύχθηκε πρόσφατα μεταξύ της Αφρικής και της Νότιας Αμερικής.

Αφού ανέλυσε τα δεδομένα που συγκέντρωσε η ESA, διαπίστωσε ότι μεταξύ του 1970 και του 2020, η ισχύς σε αυτήν την περιοχή έχει μειωθεί από περίπου 24.000 νανοσώματα σε 22.000. Ωστόσο, αυτό που είναι πιο προβληματικό είναι ότι η ανωμαλία έχει μεγαλώσει και μετακινηθεί ήταν δυτικά με ρυθμό περίπου 12 mph.

Επιπλέον, η ESA διαπίστωσε ότι μόλις τα τελευταία πέντε χρόνια ένα κέντρο ελάχιστης έντασης έχει σχηματιστεί νοτιοδυτικά της Αφρικής, υποδηλώνοντας ότι η Ανωμαλία του Νότιου Ατλαντικού θα μπορούσε να χωριστεί σε δύο ξεχωριστά επίπεδα.

Η διαδικασία αντιστροφής πόλων πρόσφατα εντοπίστηκε από ερευνητές και από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Δανία.

O Βόρειος Πόλος κινείται πιο κοντά στη Σιβηρία με έναν ξέφρενο ρυθμό λόγω δύο σφιχτών λοβών μαγνητικής δύναμης στον πυρήνα της Γης, σύμφωνα με έρευνα. Πήγε από τη μετατόπιση 9 μιλίων το πολύ, σε 37 μίλια το χρόνο από το 1999 έως το 2005.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο μαγνητικός βόρειος πόλος διασχίζει πια την περιοχή της Αρκτικής με ταχύτητα περίπου 50 χιλιομέτρων τον χρόνο και δεν δείχνει σημεία επιβράδυνσης στο «βηματισμό» του.

«Η κίνηση από τη δεκαετία του 1990 έχει γίνει πια ταχύτερη από κάθε άλλη φορά εδώ και τουλάχιστον τέσσερις αιώνες, χωρίς πραγματικά να ξέρουμε πολλά πράγματα για τις αλλαγές στον πυρήνα της Γης, που προκαλούν αυτή την κίνηση», δηλώνει ο γεωφυσικός και ειδικός στο γεωμαγνητισμό δρ Σιάραν Μπέγκαν της Βρετανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας.

Η γρήγορη αυτή κίνηση του μαγνητικού πόλου (ο οποίος διαφέρει από τον αντίστοιχο γεωγραφικό πόλο) αντανακλάται στην αναθεωρημένη έκδοση του Παγκόσμιου Μαγνητικού Μοντέλου που δόθηκε στη δημοσιότητα από τη Βρετανική Γεωλογική Υπηρεσία και τα Εθνικά Κέντρα Περιβαλλοντικής Πληροφόρησης των ΗΠΑ.

Σε συνδυασμό με τα δορυφορικά δεδομένα όπως του GPS, το εν λόγω μοντέλο αποτελεί το θεμέλιο της σύγχρονης πλοήγησης, ενώ οι συχνές αναθεωρήσεις του είναι αναγκαίες.

Από τον 16ο αιώνα που καταγράφηκαν τα πρώτα μαγνητικά στοιχεία, έως το τέλος της δεκαετίας του 1990, ο μαγνητικός βόρειος πόλος είχε μια σχετικά σταθερή πορεία, καθώς περιπλανιόταν αργά γύρω από την περιοχή του αρκτικού Καναδά. Όμως στη συνέχεια επιτάχυνε την κίνηση του και άρχισε μια νέα πορεία προς το βόρειο γεωγραφικό πόλο.

Η ταχύτητα του αυξήθηκε κι άλλο τα τελευταία χρόνια, καθώς κατευθύνεται γρήγορα προς τη Σιβηρία. Το 2019 ο βόρειος μαγνητικός πόλος πέρασε σε απόσταση 390 χιλιομέτρων ή περίπου τριών μοιρών από τον βόρειο γεωγραφικό πόλο και για πρώτη φορά διέσχισε τον μεσημβρινό του Γκρίνουιτς.

Το μαγνητικό πεδίο της Γης γεννιέται όπως στην περίπτωση ενός δυναμό, καθώς ο λιωμένος σίδηρος κινείται μέσα στα έγκατα του πλανήτη μας και δημιουργεί ηλεκτρικά ρεύματα.

Δεν είναι όμως σαφές στους επιστήμονες για ποιο λόγο τον τελευταίο καιρό το μαγνητικό πεδίο εμφανίζει μεγαλύτερη κινητικότητα και λιγότερη προβλεψιμότητα.

Το γεγονός ότι ο λιωμένος σίδηρος βρίσκεται περίπου 3.000 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια της Γης, προφανώς δυσκολεύει τη μελέτη του φαινομένου.

Το νέο παγκόσμιο Μαγνητικό Μοντέλο επίσης επιβεβαιώνει ότι το γήινο μαγνητικό πεδίο εξασθενεί κατά περίπου 5% κάθε αιώνα.

Αν αυτό συνεχιστεί, μπορεί να προκύψει αναστροφή του πεδίου (με το βόρειο μαγνητικό πόλο να έρχεται στη θέση του νότιου και αντίστροφα), κάτι που έχει ξαναγίνει αρκετές φορές στο παρελθόν.

Την τελευταία φορά ήταν πριν περίπου 780.000 χρόνια, σύμφωνα με το γεωλογικό «αρχείο» της Γης.

Με βάση την εκτίμηση ότι αναστροφές συμβαίνουν κατά μέσο όρο κάθε περίπου 500.000 χρόνια, μια νέα αναστροφή φαίνεται να έχει καθυστερήσει. Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά ποιες ακριβώς επιπτώσεις θα υπάρξουν στη φάση της αναστροφής.

Με δεδομένο πάντως ότι το μαγνητικό πεδίο προστατεύει τη Γη από την ηλιακή και κοσμική ακτινοβολία, είναι πιθανό να υπάρξουν ανησυχητικές επιπτώσεις για τον ανθρώπινο πολιτισμό.